Các bài chú giải và suy niệm Tin Mừng
Chúa Nhật XV thường niên – năm A
Lời Chúa: Is 55,10-11; Tv 64; Rm 8,18-23; Mt 13,1-23
***************

 

MỤC LỤC
1. Chú giải và gợi ý suy niệm của Lm PX Vũ Phan Long, ofm: Dụ ngôn người gieo giống
2. Chú giải và gợi ý suy niệm của Lm Inhaxiô Hồ Thông
3. Sa mạc trở thành vườn xanh (Linh mục Inhaxiô Trần Ngà)
4. Người gieo giống và hạt giống (Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT)
5. Hãy là đất tốt, để hạt giống Lời Chúa sinh nhiều bông hạt (Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
6. Người gieo giống kỳ lạ (JM. Lam Thy ĐVD.)
7. Gieo và gặt (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
8. Gieo và Gặt (Trầm Thiên Thu)
9. Hạt giống Lời Chúa (AM Trần Bình An)
10. Gieo hạt giống cho mình (Lm. Jos Tạ Duy Tuyền)
11. Tâm tình người đi gieo (ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
12. Hạt giống Lời Chúa (Radio Veritas Asia)
13. Tôn giáo có ích gì?
14. Sứ mạng thực hiện Thiên Ý (Cố Lm. Hồng Phúc)
15. Ngài dạy họ nhiều điều (Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến)
16. Sức sống của hạt giống (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
17. Hạt giống (Lm. Giuse Trần Việt Hùng)
18. Hãy mặc lấy tâm tình của người gieo giống (Jos. Vinc. Ngọc Biển)
19. Gieo khắp bốn phương trời (Giêrônimô Nguyễn Văn Nội)
20. Nhân và quả tùy địa lợi (P. Trần Đình Phan Tiến)
21. Thực hành Lời Chúa để sống tin yêu (Lm. Đan Vinh)

 

 

A. BẢN VĂN

Bài đọc I (Is 55,10-11)

10 Đây là lời Đức Chúa phán : “Cũng như mưa với tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đất, chưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn,11 thì lời Ta cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta giao phó.”

Bài đọc II (Rm 8,18-23)

18 Thưa anh em, tôi nghĩ rằng : những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta. 19 Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người. 20 Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn, nhưng là vì Thiên Chúa bắt chịu vậy ; tuy nhiên, vẫn còn niềm trông cậy 21 là có ngày cũng sẽ được giải thoát, không phải lệ thuộc vào cảnh hư nát, mà được cùng với con cái Thiên Chúa chung hưởng tự do và vinh quang. 22 Thật vậy, chúng ta biết rằng : cho đến bây giờ, muôn loài thọ tạo cùng rên siết và quằn quại như sắp sinh nở. 23 Không phải muôn loài mà thôi, cả chúng ta cũng rên siết trong lòng : chúng ta đã lãnh nhận Thần Khí như ân huệ mở đầu, nhưng còn trông đợi Thiên Chúa ban cho trọn quyền làm con, nghĩa là cứu chuộc thân xác chúng ta nữa.

Tin Mừng (Mt 13,1-23)

1 Hôm ấy, Đức Giê-su từ trong nhà đi ra ngồi ở ven Biển Hồ. 2 Dân chúng tụ họp bên Người rất đông, nên Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. 3 Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều.

Người nói : “Người gieo giống đi ra gieo giống. 4 Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. 5 Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều ; nó mọc ngay, vì đất không sâu ; 6 nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. 7 Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. 8 Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả : hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. 9 Ai có tai thì nghe.”

10 Các môn đệ đến gần hỏi Đức Giê-su rằng : “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ ?” 11 Người đáp : “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. 12 Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa ; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất. 13 Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. 14 Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a, rằng : Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy ; 15 vì lòng dân này đã ra chai đá : chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành.

16 “Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy, tai anh em thật có phúc, vì được nghe. 17 Quả thế, Thầy bảo thật anh em, nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính đã mong mỏi thấy điều anh em đang thấy, mà không được thấy, nghe điều anh em đang nghe, mà không được nghe.

18 “Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn người gieo giống. 19 Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy : đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. 20 Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận. 21 Nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời : khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay. 22 Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì. 23 Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục.”

Hoặc :

Bài đọc ngắn (Mt 13,1-9)

1 Hôm ấy, Đức Giê-su từ trong nhà đi ra ngồi ở ven Biển Hồ. 2 Dân chúng tụ họp bên Người rất đông, nên Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. 3 Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều.

Người nói : “Người gieo giống đi ra gieo giống. 4 Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. 5 Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều ; nó mọc ngay, vì đất không sâu ; 6 nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. 7 Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. 8 Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả : hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. 9 Ai có tai thì nghe.”

[Mục Lục]

B. CÁC BÀI CHÚ GIẢI VÀ SUY NIỆM

Bài 1. Chú giải và gợi ý suy niệm của Lm PX Vũ Phan Long, ofm: DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO GIỐNG

Không phải chỉ cần nghe lời giảng là đã được cứu, nhưng còn phải diễn tả ra bằng những việc tốt lành, tức là làm cho lời rao giảng đã nghe sinh hoa kết quả.

1. Ngữ cảnh

Sau khi giới thiệu Đức Giêsu là Đấng có quyền giải thích Luật (ch. 5–7), rồi minh họa quyền đó bằng một vài truyện về phép lạ (ch. 8–9), tác giả Mátthêu đã cho thấy Đức Giêsu sai phái và ban “bài sai” cho các sứ giả của Nước Thiên Chúa (ch. 10). Nhưng chẳng mấy chốc vương quyền này đã bị đặt thành vấn đề, hoặc bởi chính Gioan Tẩy Giả, hoặc bởi các thành miền Galilê (ch. 11). Từ khước Đức Giêsu là Đấng thiết lập Triều Đại của Thiên Chúa, đây là đề tài của ch. 12: đề tài này đi tới đỉnh cao khi những người Pharisêu tố giác là Đức Giêsu bị quỷ ám (x. 12,22-24) và Đức Giêsu tuyên bố về Gia đình thật của Người (x. 12,46-50): Đức Giêsu đoạn tuyệt với môi trường tinh thần của Người. Trên nền tảng của bài tường thuật nói về sự đoạn tuyệt bi đát này với Do Thái giáo, ch. 13 đề cập tới “mầu nhiệm” Nước Thiên Chúa, giải thích làm thế nào mà Triều Đại Thiên Chúa lại vừa có thể được khai mạc trên mặt đất vừa bị loài người phản đối hoặc không được biết đến. Nối tiếp các bài tường thuật về các xung đột ở ch. 12, các dụ ngôn ở ch. 13 có hai ý nghĩa:

- đối với các môn đệ, các dụ ngôn này giải thích vì sao Nước Thiên Chúa, đã được Đức Giêsu khai mào, lại chưa được biểu lộ ra trong vinh quang, đặc biệt tại saonhững bước đầu của Nước Thiên Chúa trong sứ vụ của Đức Giêsu lại thiếu vẻ huy hoàng và oai phong đến thế;

- đối với những người ở ngoài (c. 11), sau cuộc đoạn tuyệt được nói đến ở ch. 12, các dụ ngôn này trước tiên phải khẳng định rằng những gì họ có thể thấy từ bên ngoài về Nước Thiên Chúa, là được ban cho họ để xác nhận thái độ không tin của họ; và điều này thuộc về Mầu nhiệm, nghĩa là thuộc về chương trình của Thiên Chúa đối với Vương quốc của Ngài.

2. Bố cục

Bản văn có thể chia thành bốn phần:

1) Giới thiệu chương các dụ ngôn (13,1-3a);

2) Dụ ngôn Người gieo giống (13,3b-9);

3) Lý do khiến Đức Giêsu nói bằng dụ ngôn (13,10-17: hai phần nhỏ a- cc. 11-12; b- cc. 13-17 theo cấu trúc chuyển hoán);

4) Giải thích dụ ngôn Người gieo giống (13,18-23).

3. Vài điểm chú giải

- dụ ngôn (3): Trong hy ngữ, có động từ paraballô có nghĩa là “so sánh, đối chiếu”. Kể mộtdụ ngôn (parabolê, hầu như tương đương với từ Híp-ri mâshâl), là kể một tình huống nhằm lưu ý về mộtthực tại ít được chú ý hơn, nhưng tác giả muốn các thính giả biết. Tác giả dụ ngôn không phải là một sử gia, nhưng là mộtnhà thần học và mộtnhà luân lý; ông có thể sáng tác ra các hoạt cảnh tùy theo sứ điệp hoặc bài học ông muốn truyền đạt. Một dụ ngôn không phải là mộtẩn dụ: trong mộtẩn dụ, mọi chi tiết đều có ý nghĩa, còn trong mộtdụ ngôn, người ta chỉ nhắm đến sứ điệp tổng quát (Tuy nhiên, dụ ngôn Người gieo giống được giải thích ra lại có vẻ là mộtẩn dụ). Trong dụ ngôn, cần đặc biệt ghi nhận các nét “khác thường” thì mới hiểu được bài học căn bản.

- có những hạt rơi xuống vệ đường (4): Hẳn là người nông phu có điên thì mới gieo hạt giống lên mặt đường đã chai lì, hoăc lên vùng sỏi đá hay vào các bụi gai (x. cc. 5.7)! Tuy nhiên, theo J. Jeremias, tập tục trồng lúa của Paléttina là gieo giống trước khi cày xới đất cho hạt giống lọt xuống lớp đất sâu. Thật ra lối giải thích này tuy hấp dẫn nhưng không phù hợp với những gì đã xảy ra thật sự trong bài dụ ngôn. Vì vậy thay vì ra sức bảo vệ tính xác thực của dụ ngôn, ta nên lưu ý đến khía cạnh “khác thường” của lối xử sự của người gieo giống.

- hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục (8): Có những nhà chú giải như Jeremias cho rằng dụ ngôn này là mộtbài khuyến khích cổ võ tin vào thành công cuối cùng. Tuy nhiên, có mộtsố khó khăn: (1) Một sử gia kinh tế (K.D. White) cho biết rằng năng suất 1 gấp 100, thậm chí 1 gấp 400, không phải là lạ lùng, chẳng hạn nếu trồng lúa trong vùng Giléad, gần Gađara. (2) Nếu Mt đã muốn nêu bật mùa màng bội thu, hẳn là ngài đã dùng chuỗi số đi lên nhưMc (30, 60, 100) thay vì chuỗi số đi xuống (100, 60, 30), bởi vì như thế sẽ làm yếu đi bài học về tính lạc quan. (3) Trong năm câu của bài dụ ngôn, có tới bốn câu mô tả sự thất bại của vụ gieo (và trong phần giải thích, cũng có mộttỷ lệ như thế). (4) Nhấn mạnh đến các thất bại của người gieo giống dường như lại phù hợp hơn nhiều với ngữ cảnh tổng quát của các chương này trong TM Mt, vì các ch. 11–12 mô tả sức chống đối ngày mộtgia tăng để đáp lại những hành vi quyền lực trong các ch. 8–9.

Vậy không nhất thiết phải loại bỏ lối giải thích “lạc quan” (Jeremias), bởi vì quả thất Đấng Mêsia sẽ vẫn chiến thắng. Nhưng bởi vì những người đương thời với Đức Giêsu vẫn đương nhiên liên kết Đấng Mêsia với sự thành công, có lẽ Đức Giêsu không muốn nhấn mạnh đến phương diện này đâu. Điều làm nên “mầu nhiệm Nước Trời”, mầu nhiệm mà chỉ mộtnhóm giới hạn “những kẻ bé mọn” mới có thể hiểu được, đó là cuối cùng Đấng Mêsia chỉ có thể thành công xuyên qua thất bại.

Tuy nhiên, viễn tượng của phần giải thích lại theo hướng của cuộc phán xét: Lúc đầu, bài dụ ngôn nhắm nhiều hơn đến các loại đất khác nhau và vụ thu hoạch cuối cùng, nhưng sang phần giải thích,Mt đã thay đổi Mc mà đặt cho dụ ngôn nhan đề “Người gieo giống” (Mt 13,18). Thật ra người gieo giống chỉ đóng một vai trò nhỏ bé trong truyện, vì bài đã trở thành dụ ngôn về “Lời rao giảng Nước Trời”. Tuy nhiên, tác giả Mt làm như thế là để sau này ngài có thể đồng hóa người gieo giống với Đức Kitô (x. 13,37). Bởi vì đối với ngài, Đức Giêsu tháp tùng Hội Thánh qua dòng lịch sử (x. 28,18). Người chính là Đấng đang hiện diện và tích cực hoạt động trong công việc gieo rắc Lời (x. 13,37). Người tự đồng hóa với các thừa sai của Người (x. 10,40). Chính Người xây dựng Hội Thánh (x. 16,18), tích cực hỗ trợ Hội Thánh trong việc duy trì kỷ luật (x. 18,18-20). Và cuối cùng Người sẽ là vị Thẩm phán tách các môn đệ trung thành khỏi những đồ đệ bất trung (x. 13,41-43). Quả thật, Mt đã muốn đọc tất cả các dụ ngôn của ch. 13 này dưới ánh sáng của cuộc phán xét cuối cùng. Vì thế, tác giả nhấn mạnh đến trách nhiệm cá nhân là phải sinh “hoa quả”, tức là các hành vi tốt lành, và ngài đã đảo lộn thứ tự của Mc là 30-60-100 thành 100-60-30 cho phù hợp với các truyện của ngài về phán xét: bắt đầu với việc ca ngợi những người thu hoạch nhiều hoa quả nhất, để đi đến chỗ phê phán những người không sinh hoa quả (x. 25,14-30). Vậy mộttruyện về sức mạnh của Lời Chúa đã trở thành truyện về phán xét.

- các mầu nhiệm Nước Trời (11): Công thức này được lấy từ nền văn chương khải huyền. Công thức nhắc lại những bí mật tối hậu của Thiên Chúa, cụ thể là kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa tập trung nơi các hoạt động cứu chữa của Đức Kitô.

- Hễ ai nghe lời … đó là kẻ đã được gieo (19): Dụ ngôn “Người gieo giống” đã được chuyển thành dụ ngôn “Lời rao giảng về Nước Trời”. Trọng tâm đã chuyển từ mộtgiáo huấn về mầu nhiệm Đấng Mêsia phải thất bại về mặt nhân loại sang việc lưu ý, khuyến khích, là hãy sẵn lòng đón nhận sứ điệp Tin Mừng. Dù vậy, giữa hai bài dụ ngôn và phần giải thích không có mâu thuẫn, mà chỉ có khác biệt về điểm nhấn mạnh thôi. Mt đã sửa nhẹ khi viết lại Mc 4,14 để tránh sự đụng chạm trực tiếp giữa hạt giống là lời (Mc 4,14) và hạt giống là người nghe (x. Mc 4,16.18.20), nhưng cũng không thành công bao nhiêu, vì ở Mt 13,19b, “điều đã được gieo trong lòng” hẳn là lời, thì ở cc. 20tt, “điều (CGKPV: “kẻ”) được gieo” là “kẻ nghe”. Ở c. 19, Mt lại xác định lời được gieo là “Lời rao giảng về Nước Trời”.

Rõ ràng Mt nhấn mạnh rằng người môn đệ là người hiểu lời: ở c. 19, ngài xác định rằng vấn đề với loại hạt giống/đất thứ nhất là thiếu hiểu biết, và đến c. 23, ngài xác định rằng hạt giống tốt/đất tốt thì nghe và hiểu. Đây là hành văn đóng khung (x. thêm 13,13.15.51). Và Mt đã thay đổi chủ từ số phức của Mc (x. Mc 4,16tt) thành số đơn (x. Mt 13,20tt) để nhấn mạnh trách nhiệm cá nhân. Câu 13,23 tóm bằng cách mô tả dung mạo của hạt giống tốt/đất tốt với các cặp động từ bổ nghĩa cho nhau: nghe và hiểu, sinh hoa kết quả và làm ra (so với Mc 4,20).

4. Ý nghĩa của bản văn

* Giới thiệu chương các dụ ngôn (1-3a)

Toàn chương 13 của TM I có một cụm từ dẫn nhập ngắn về thời gian, “hôm ấy” (en tê hêmera ekeinê) nhằm tạo một liên kết với cảnh trước, nhưng lại đưa Đức Giêsu sang một cảnh mới. Những người nghe, là “dân chúng”, lại được nhắc lại. Đức Giêsu ra khỏi “nhà” và đi đến bờ hồ (c. 1). Đám đông lại kéo đến với Người (c. 2). Đây là lần duy nhất tác giả ghi nhận Đức Giêsu “rời bỏ nhà”. Chi tiết lạ, bởi vì ngay khi Người chuyển từ Nadarét đến Caphácnaum, tác giả cũng không hề lưu ý. Rất có thể chi tiết này đã có sẵn trong nguồn Mt dùng và là mộttừ để mở vào mộthành trình truyền giáo. Nhưng cũng rất có thể là trong ý Mt, là tác giả quen loại bỏ các chi tiết miêu tả, từ ngữ ấy có một ý nghĩa ngôn sứ và mục vụ. Sau bài Diễn từ truyền giáo, từ này nhắc nhớ các đòi hỏi của nhiệm vụ truyền giáo. Tất cả những ai đã được mời bước theo Đức Giêsu (4,18-22) và đã được sai phái đi nhân danh Người, đều phải chấp nhận “bỏ nhà” (10,35-36; 19,21).

Nơi chốn là “Biển Hồ” (Ghennêsarét): đây là nơi xảy ra việc kêu gọi các môn đệ đầu tiên (4,18) và cũng là nơi mà nhóm các môn đệ có một kinh nghiệm đầu về Đức Giêsu (8,24-27). Đức Giêsu lên một“chiếc thuyền”, mà ta có thể coi là biểu tượng của Hội Thánh (x. 8,23), nhưng trong TM Mt, con thuyền hàm ý một sự xa cách nào đó với các đám đông (x. 14,13; 15,39). Cũng như khi bắt đầu Bài Giảng trên núi, ở đây Người cũng “ngồi” (2 lần; x. 5,1; 7,29; 15,29; 23,2; 24,3); đây là dấu chứng tỏ tư cách của một vị thầy. Đám đông thì “đứng”: đi theo ngữ cảnh của TM I, có lẽ ta không nghĩ tới tư thế đứng trong một đền thờ hay một hội đường, mà là tư thế của gia đình Đức Giêsu “đứng bên ngoài” (12,46-47). Chương 13 sẽ cho thấy làm thế nào dân chúng chiếm chỗ của những người đứng bên ngoài.

Đức Giêsu bắt đầu nói với dân chúng. Tác giả Mt không dùng từ “didaskeô, “dạy” của TM Mc, mà dùng động từ “nói” (laleô, “to speak”), bởi vì ngài thường dùng động từ “dạy” cho việc giải nghĩa Lề Luật và công bố cung cách sống luân lý, thường ở trong hội đường (4,23; 5,2; 7,29; 9,35; 11,1; 13,54; 21,23; 26,55; 28,20). Bài diễn từ sẽ tập trung vào mầu nhiệm Nước Trời (c. 11), nhưng được diễn tả bằng mộtngôn ngữ tiêu biểu, bằng “dụ ngôn” (x. cc. 3.10.13). Chi tiết này tương ứng với cc. 10,13,34 và 53.

* Dụ ngôn Người gieo giống (3b-9)

Đọc bài dụ ngôn, ta ghi nhận: Ta không thấy nói là đất mầu mỡ hay cằn cỗi, bùn lầy hay khô cứng, bằng phẳng hay mấp mô. Ta cũng không biết là vụ gieo giống được thực hiện vào mùa thu hay đầu mùa đông. Cũng khôn có một lời nào về khí hậu. Như vậy, chỉ những điều được nói tới trong bài mới quan trọng thôi. Nhân vật chính là “người gieo giống” (ho speirôn) mà ta có thể thêm vào tính từ “siêu đẳng”. Ông đi vào sân khấu mộtmình; ông làm mộtcông việc lâu giờ và mệt nhọc, mà không hé mộtlời, hoặc để than trách hoặc để nói lên sự thỏa mãn. Ở đây, chỉ có các sự kiện. Ta có thể gọi đây là một “hành động biểu tượng” được minh họa bởi mộtnhà bình luận giấu mặt.

Có nhiều yếu tố của bài dụ ngôn được nêu ra: hành vi gieo giống, hạt giống, các loại đất, chim trời, …; nhưng có thể nói độc giả được mời chú ý tối đa đến người gieo giống, công việc của ông, sự cần mẫn, sự can đảm, sự cương quyết của ông, cũng như các kết quả. Ông là mộtnông dân lạc quan, tin tưởng rằng cả “các con đường” khô cứng, những nơi sỏi đá, các bụi gai cũng có thể làm cho hạt giống sinh hoa kết quả. Không phải là ông thiếu kinh nghiệm, vì bất cứ người nào ít kinh nghiệm nhất cũng hiểu rằng hạt giống không thể tăng trưởng trên những mảnh đất loại đó, nhưng ông là người cải tổ các kỹ thuât truyền thống.

Thật ra công việc gieo giống chỉ là khởi điểm để đưa tới điểm khác. Tác giả đang nghĩ tới hoạt động của mộtngười thợ khác, là nhà rao giảng Tin Mừng, hay chính xác hơn, đó là chính Đức Kitô. Chính Người đã cách mạng các tiêu chuẩn của việc giảng dạy quen thuộc (của người Pharisêu) khi chuyển sứ điệp của Thiên Chúa cho mọi hạng người, không phải chỉ cho những người “tốt”, nhưng cho mọi người. Sứ mạng của Người không được bù đắp bởi những thành công tức thời (trái lại, thập giá đang chờ Người!), nhưng Người không đầu hàng trước các thất bại, Người tiếp tục đi tới và gieo vãi. Ông đã tưởng rằng luôn có trước mặt mộtđám đất tốt, nếu không, ông đã chẳng phí phạm hạt giống. Thế nhưng cũng mộtloại hạt giống lại đạt được bốn loại kết quả: những nỗ lực đầu tiên đã thất bại, chỉ những nỗ lực cuối cùng mới có kết quả. Đức Giêsu cũng đã ở trong hoàn cảnh tương tự. Người đã thường xuyên ra đi, ngay từ buổi đầu, để gieo Lời trên khắp các nẻo đường Paléttina, nhưng mặc dù lao nhọc, Người không thâu đạt được các kết quả tốt. Sự hăng hái ban đầu nay đã tan biến nơi các thính giả và nhiều người đã rút lui, không bước theo Người nữa. Dụ ngôn đang đương đầu với phương diện chướng kỳ nhất của sứ vụ Nước Trời: dường như phần lớn công việc tông đồ, giống như phần lớn hạt giống, đã bị phí đi. Nhưng Đức Giêsu không nản chí, Người không nhìn tới thời giờ và sự mệt nhọc; Người không khựng lại trước các thất bại; Người đã tiếp xúc gặp gỡ (x. 11,19), để cho thấy rằng cả mảnh đất khô chồi nhất vẫn có thể trở thành đất “tốt”.

Trong khi biện minh cho các kết quả của công việc của Đức Giêsu, Đấng Mêsia, dụ ngôn cũng trả lời cho các đòi hỏi biện giáo và thần học của cộng đoàn tiên khởi. Nhiệm cuộc cứu độ mới này phải chấp nhận nguyên tắc là thành công chỉ đến xuyên qua thất bại. Vậy có thể tóm tắt ý nghĩa dụ ngôn như sau: Cũng y như người gieo giống đã làm công việc của mình xuyên qua vô số khó khăn thì mới đạt thành công, Nước Thiên Chúa được Đức Giêsu khai mào sẽ chỉ được thiết lập xuyên qua vô số những thất bại đáng kể. Và đó lại chính là điều mà cả người Pharisêu lẫn các đám dông không thể “hiểu” được. Nhưng thành công được nêu ra trong bài dụ ngôn cũng là mộtlời khuyến cáo: có hạt được gấp trăm, nhưng có hạt chỉ được sáu chục, và có hạt lại chỉ được ba chục mà thôi. Kết quả có đó vẫn không được làm cho người môn đệ rơi vào tình trạng lạc quan ngây thơ mà không tiếp tục cố gắng nữa.

* Lý do khiến Đức Giêsu nói bằng dụ ngôn (10-17)

Đức Giêsu vẫn còn ở trên thuyền (c. 2), nhưng các môn đệ vẫn cứ đến gần Người mà hỏi, mà cho đến nay ta cũng chẳng thấy các ông đâu cả! Các ông trao đổi với Người mộtcâu chuyện (x. cc. 10.18.24[1].31) kéo dài khá lâu trong khi đám đông thinh lặng chứng kiến (c. 36). Đây những chỗ thiếu mạch lạc do công việc soạn thảo.

Giảng dạy bằng dụ ngôn là mộtcách mới, do đó, cần biện minh. Ở đây tác giả thu gom lại các câu thuộc nhiều xuất xứ có tầm mức khác nhau dường như không đáp ứng mục tiêu chờ đợi. Chúng giúp “giải thích” vì sao các môn đệ đón nhận, còn người Do Thái thì không đón nhận lời rao giảng của Đức Giêsu. Điều này, chúng ta đã thấy ở 11,19.25-26. Ở tại nguồn, có sự quảng đại vô biên của Thiên Chúa, Đấng tùy nghi “cho” (didômi) những người này mà không cho những người kia được hiểu các mầu nhiệm Nước Trời (c. 11). Theo ngữ cảnh, “anh em” là các môn đệ, còn “họ” là dân chúng (c. 2). Sự cứng tin của người Do Thái, Hội Thánh sơ khai thấy là không hiểu được, nên đã gán thái độ tiêu cực này cho mộthành động (trừng phạt) của Thiên Chúa. Trước đó, Đức Giêsu đã giải thích đây là ý muốn của Thiên Chúa (x. 11,25-27). Lịch sử được giải thích, hoặc đúng hơn, được bẻ lại theo thần học, nhưng làm như thế là gây ra những trục trặc trầm trọng hơn những trục trặc người ta muốn giải quyết.

Lời khẳng định hàm hồ ở c. 12 được làm sáng tỏ bởi mộtlời khác còn tăm tối hơn. Lời này minh họa sự tự do của Thiên Chúa nhưng che mất sự công minh của Người. Động từ “ban/cho” nêu bật sự quảng đại của Đấng Tối Cao, nhưng chỉ cho mộtsố người, là những người đã được ưu đãi, khiến cho họ thêm dồi dào, còn những kẻ không có gì, thì còn bị tước mất cả những gì họ có thể có (c. 13).

Sau những lời “tâm sự” này, Đức Giêsu giải thích lý do dùng ngôn ngữ dụ ngôn bằng cách nại đến mộtbản văn của Isaia (6,9-10). Đây không phải là lần đầu tiên trong lịch sử cứu độ, người ta thấy những thất bại như Đức Giêsu. Dường như đây là thân phận của các ngôn sứ. Nhưng trước khi trích dẫn đoạn dài (cc. 14b-15), Mt tóm tắt đoạn văn mộtcách rõ ràng (c. 13b). Đức Giêsu đã chọn ngôn ngữ ẩn dụ, một kiểu nói thường thấy nơi các ngôn sứ, “bởi vì” (hoti nguyên nhân) các người đồng hương đã không muốn “thấy và nghe” những gì Người đã loan báo và đề nghị cho họ bằng ngôn ngữ thông thường. Đây là mộtsự thay đổi trong chiến thuật do sự cứng cỏi ương bướng của các thính giả, chứ không phải do mộtphương pháp mục vụ mới. Ai đã từ chối đề nghị đầu tiên, thì sẽ nhận được mộtđề nghị khác không phải dễ hơn, nhưng tối tăm hơn, che phủ hơn, huyền bí hơn. Sự từ khước của con người là nguyên do khiến Thiên Chúa, Đức Giêsu co lại. Mc còn cứng rắn hơn nữa vì ngài gán cho Đấng Cứu Thế ý định trừng phạt: “để [hina mục đích] họ có nhìn mãi nhìn hoài cũng chẳng thấy” (Mc 4,11)[2].

Mt rút bản văn Is 6,9-10 từ Bản dịch LXX; so với bản Híp-ri, trong Bản dịch Hy Lạp này, mọi nét phi lý về thần học đã bị loại đi. Vị ngôn sứ tiên liệu sứ mạng của ông sẽ thất bại ngay bước đầu, do các thính giả cứng lòng. Ông vẫn mạnh mẽ can đảm làm việc để mong hoán cải toàn thể Israel. Như thế, nếu công việc của ông không đạt được kết quả mong ước, lỗi thuộc về con cái Israel. Đức Giêsu cũng thấy sứ mạng của Người đang đi vào con đường đó. Nhưng khi họ từ chối Đấng Mêsia, họ đã làm cho lời sấm ngôn nên trọn (c. 14). Ngôn sứ Isaia dĩ nhiên không nghĩ tới lời giảng của Đức Giêsu, nhưng điều này không ngăn cản Mt thấy rằng vị ngôn sứ cũng đã báo trước về số phận của lời rao giảng này.

Tác giả đang “cay cú” với hội đường, nhưng ngài còn tỏ ra bận tâm với cộng đoàn hơn (cc. 16-17). Mối phúc của các môn đệ đã được công bố ngay trong phần mở của Bài Giảng trên núi (5,12). Bây giờ Mt cảm thấy cần nhắc lại để nâng đỡ đức tin vẫn còn yếu ớt của các tín hữu. Mối phúc này hệ tại việc lắng nghe Lời Chúa, chấp nhận bản thân và công việc của Đức Kitô. Đây chính là vinh dự họ có, còn lớn lao hơn vinh sự của các vị Tổ phụ Cựu Ước. Bằng móc nối này,Mt cũng cho thấy cộng đoàn Do Thái – Kitô hữu này mới là sự nối dài của Israel chân chính (chứ không phải là hội đường).

* Giải thích dụ ngôn Người gieo giống (18-23)

Phần “giải thích” lại tách khỏi chính bài dụ ngôn (cc. 3-9) về mặt nội dung và hình thức. Câu truyện đầu được thêm vào nhiều chi tiết mới. Các chi tiết mô tả là hạt giống, gai góc, chim trời, … đã có một ý nghĩa biểu tượng mà trước đây không có. Dụ ngôn đã biến thành hầu như mộtẩn dụ và đã thay đổi cả chủ đề. Bài gốc là mộtloan báo về những chiến thắng tương lai của Nước thiên sai; đề tài của “phần giải thích” lại nhìn đến số phận của lời nơi mỗi thính giả. “Dụ ngôn Người gieo giống” đã chuyển thành dụ ngôn về “Lời rao giảng Nước Trời” (c. 19); từ ngữ logos được dùng 5 lần, trong khi không xuất hiện trong phần đầu. Các dạng đất khác nhau không tượng trưng các thính giả nghe lời Đức Giêsu rao giảng, nhưng các loại Kitô hữu khác nhau, các tâm trạng khác nhau họ có khi nghe sứ điệp Tin Mừng. Người giải thích đã quên mất cử tọa Do Thái đang được Đức Giêsu ngỏ lời với, để nói với mộtcử tọa đã và đang trải nghiệm những khó khăn mà đức tin Kitô giáo gặp phải. Trong bản văn đầu, tác giả nhắm vào sự tương phản và hướng về bài học chung kết phát xuất từ kết quả phong phú do đất tốt; ngược lại, phần giải thích quan tâm đến cả các mưu toan không thành công. Trong bản văn này, các nguyên do ngăn cản hoặc làm chậm sự phát triển của hạt giống là gian nan (thlipsis) và ngược đãi (diôgmos); các nghịch cảnh này liên hệ đến hoàn cảnh của Hội Thánh sơ khai (tương tự trong Lc 8,15: hypomonê hiểu là “sự kiên trì” khi gặp các nguy hiểm đối với đức tin).

Bản văn mới này cho thấy rằng mọi sự tùy thuộc thiện chí của mỗi một tín hữu. Tác giả đã thay từ ngữ số phức ha men, “có những [hạt]”, alla, “có những [hạt] khác” (cc. 4-8) bằng từ số đơn (“ai nghe”: cc. 20.22.23). Lời đến tai mọi người (đám đông và các môn đệ) nhưng không phải mọi người đều quan tâm đến và vâng lời như nhau (“nghe” theo nghĩa Kinh Thánh là “hiểu”, tức là gắn bó về trí thức, và “vâng lời”, tức gắn bó bằng đời sống. Đây chính là thần học kinh Shema (Đnl6,4-5) được vào cho các Kitô hữu.

+ Kết luận

Bài Giảng trên núi và bài Diễn từ về truyền giáo nhắm trực tiếp đến chính tư cách môn đệ; còn các dụ ngôn lại nhắm đến cách thi hành sứ mạng truyền giáo, hoàn cảnh của Hội Thánh. Vào lúc tác giả viết, Hội Thánh đã trở nên vững vàng ở khắp nơi. Dù vậy, sự cứng lòng của người Do Thái vẫn là mộtcái gai làm cho các tín hữu phải đau đớn (cc. 10-17). Cần phải nêu bật tất cả các cố gắng của Đức Giêsu nhằm đưa sứ điệp Phúc Âm đến cho người đồng hương của Người.

Tuy nhiên, sứ điệp cũng được gửi đến cho các môn đệ của Đức Giêsu. Họ phải thấy mình vừa được nhắc nhở vừa được trấn an: được nhắc nhở hãy trở nên đất tốt và sinh hoa quả tối đa; được trấn an do biết Đức Giêsu hoàn toàn làm chủ tình thế: Người có gặp thất bại, nhưng các thất bại này được tiên liệu trong chương trình của Thiên Chúa.

5. Gợi ý suy niệm

1. Quả thật, thành công đến từ thất bại. Thất bại, như tấn bi kịch thập giá sẽ cho thấy, là đảm bảo cho thành công. Do đó, bài dụ ngôn là mộtsứ điệp chiến thắng gửi đến cho các tông đồ và các tín hữu, là mộtlời khuyến khích và trấn an. Hiểu như thế, bài dụ ngôn là mộtlời loan báo mang tính ngôn sứ báo trước các chiến thắng của Đức Kitô và của Hội Thánh.

2. Hoạt động của Đức Giêsu chỉ đâm chồi và kết trái tại nơi nào có đất tốt, nghĩa là tại nơi nào Người gặp được những tư thế sẵn sàng. Như thế, người tín hữu phải trở thành “đất tốt” nếu muốn làm cho hạt giống thần linh nhanh chóng đâm chồi và kết quả nơi mình và nơi người khác. Phải mở trái tim ra, phải san bằng con đường mà đón sứ điệp Kitô giáo. Bài dụ ngôn đang muốn lay động tình trạng tê cóng, lưỡng lự hoặc cứng cỏi của các thính giả.

3. Trong Bài giảng trên núi, Đức Giêsu đã cho biết rằng người môn đệ không chỉ được đánh giá theo những gì đã biết, nhưng còn theo những gì đã làm (7,13-27). Tiêu chuẩn này được nhắc lại trong phần giải thích dụ ngôn. Không phải chỉ cần nghe lời giảng là đã được cứu, nhưng còn phải diễn tả ra bằng những việc tốt lành, tức là làm cho lời rao giảng đã nghe sinh hoa kết quả. Tiêu chuẩn này đã được nhắc lại nhiều lần (x. 3,8.10; 7,17-19; 12,33). Các quả chứng tỏ phẩm chất của cây; không có hoa quả, mọi sự chỉ là chuyện bì phu.

4. Đời sống Kitô hữu sẽ gặp vô số nguy hiểm (Satan, gian nan, thử thách, bách hại, các lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý). Cần phải có sức mạnh và sự can đảm mà thắng vượt chúng. Bài dụ ngôn về Lời là bài dụ ngôn về đức tin: bài này minh họa tấn bi kịch của người phải hằng ngày chiến đấu để giữ vững sự ưng thuận đối với sứ điệp của Đức Kitô.

———————

[1] Câu 10: “Các môn đệ đến gần”; c. 18: “Vậy anh em hãy nghe”, hiểu là Đức Giêsu nói với “các môn đệ”; c. 24: “Đức Giêsu trình bày cho họ [autois]”, hiểu là “các môn đệ” thì trung thành với văn cảnh hơn – Bản dịch CGKPV dịch diễn là “Đức Giêsu trình bày cho dân chúng nghe”, có lẽ cho phù hợp với ý của c. 34 –; c. 34: “Người còn kể cho họ [autois]”, hiểu là “các môn đệ”.

[2] Tuy nhiên, Mc 4,33 dường như giảm nhẹ khẳng định cứng cỏi của 4,11: “tùy theo mức họ có thể nghe”. Như vậy, dụ ngôn là mộtcách nói dễ hơn và phù hợp hơn với trình độ của các thính giả.

[Mục Lục]

Bài 2. Chú giải và gợi ý suy niệm của Lm Inhaxiô Hồ Thông

Chủ đề Chúa Nhật này là tính hữu hiệu của Lời Thiên Chúa.

Is 55: 10-11

Trong đoạn trích tác phẩm ngôn sứ I-sai-a đệ nhị, Lời Thiên Chúa được sánh ví với ơn mưa móc làm cho hạt giống đâm chồi nẩy lộc sinh hoa kết trái và đem lại cơm bánh cho con người.

Rm 8: 18-23

Đoạn trích thư thánh Phao-lô gởi cho các tín hữu Rô-ma mời gọi suy niệm, bên kia mầu nhiệm đau khổ, số mệnh vinh quang đang chờ đón không chỉ con cái Thiên Chúa nhưng còn muôn loài muôn vật nữa.

Mt 13: 1-23

Tin Mừng tường thuật dụ ngôn người gieo giống. Chúa Giê-su sánh ví lời Ngài với hạt giống sinh hoa kết trái hay không tùy theo mảnh đất mà nó được gieo. Ở nơi những mảnh đất tốt, nó có thể cho một vụ mùa bội thu.

BÀI ĐỌC I (Is 55: 10-11)

Bản văn này nêu bật tính hữu hiệu của lời Thiên Chúa có thể được sánh ví với ơn mưa móc làm cho đất phì nhiêu. Bản văn này được chọn vì nó có mối liên hệ thân cận với dụ ngôn về người gieo giống trong Tin Mừng hôm nay. Bản văn này trích từ chương cuối cùng của tác phẩm I-sai-a đệ nhị, vị ngôn sứ của thời lưu đày Ba-by-lon này an ủi những người đồng hương bất hạnh của ông khi hứa với họ rằng Đức Chúa sắp ra tay giải thoát họ.

1. Tính hữu hiệu của Lời Chúa:

Vị ngôn sứ khẳng định, một lời hứa như thế không thể nào dối trá được, vì lời Thiên Chúa nhất thiết phải xảy ra. Quả thật, theo quan niệm Kinh Thánh, lời Thiên Chúa không phải chỉ là một sứ điệp, một mặc khải, một lời mời gọi, nhưng còn là một thực tại năng động có uy lực chắc chắn gây nên tính hiệu quả mà Thiên Chúa nhắm đến. Bằng lời của Ngài, Thiên Chúa đã tạo dựng muôn loài muôn vật từ hư không (Gs 21: 45; 1V 8: 56). Tiếp đó, các biến cố xảy ra trong lịch sử đều tuân theo lời của Ngài (Is 44: 7). Lời Ngài một khi đã thốt ra sẽ không trở về với Ngài một cách vô ích, cũng như mưa từ trời xuống nhất thiết sẽ thấm nhuần đất đai, cho đất trở nên phì nhiêu, cho cây cối đâm chồi nẩy lộc, sinh hoa kết trái, cho loài người có cơm bánh ăn.

Việc sánh ví này không thuần túy thi ca: “nước là hình ảnh của ơn cứu độ”, và “mưa, dấu chỉ của sự ơn cứu độ nhưng không”. Ở đầu bài thơ của mình, vị ngôn sứ đã nhắc nhớ rằng nước trời ban nên không phải trả đồng nào: “Đến cả đi, hỡi những người đang khát, nước đã sẵn đây. Dẫu không có tiền bạc, cứ đến mua mà dùng” (55: 1). Như vậy, vị ngôn sứ lại kêu gọi dân chúng hãy tin tưởng. Tính hữu hiệu của lời Thiên Chúa được chứng minh một cách tuyệt vời nhất đó sẽ là cuộc giải thoát những người lưu đày sắp đến. Ông hát vang lên ngay sau đoạn trích này: “Phải, các ngươi sẽ ra đi mừng rỡ hân hoan, rồi lũ lượt kéo về bình an vô sự” (55: 12).

2. Nhân cách hóa lời Chúa:

Trong bản văn này, lời Thiên Chúa được nhân cách hóa: lời Thiên Chúa được sánh ví như một sứ giả ra đi, được giao phó một sứ mạng và sẽ chỉ trở về khi nào sứ mạng được hoàn thành. Đức Giê-su sẽ hiện thân lời Thiên Chúa này. Ngài, Ngôi Lời Thiên Chúa, được Chúa Cha sai đến trần gian và sẽ trở về Chúa Cha chỉ khi nào Ngài hoàn tất sứ mạng cứu độ của mình.

BÀI ĐỌC II (Rm 8: 18-23)

Chúng ta tiếp tục đọc chương 8 thư của thánh Phao-lô gởi tín hữu Rô-ma.

Thánh nhân vừa mới chứng tỏ rằng vận mệnh của người Ki-tô hữu được liên kết với vận mệnh của Đức Ki-tô, vì người Ki-tô hữu được làm con cái Thiên Chúa và đồng thừa tự với Đức Ki-tô: “Vì một khi cùng chịu đau khổ với Người, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Người”.

Từ mầu nhiệm đau khổ này, thánh Phao-lô sẽ rút ra hai bài học: bài học thứ nhất liên quan đến vận mệnh cá nhân của mỗi người Ki-tô hữu, bài học thứ hai liên quan đến vận mệnh của muôn loài trong vũ trụ. Thánh nhân định vị mình trong những viễn cảnh cánh chung, nghĩa là những viễn cảnh của ngày tận thế.

1. Vận mệnh vinh quang của con cái Thiên Chúa:

“Những đau khổ chúng ta chịu bây giờ, sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa đã mặc khải nơi chúng ta”. Qua những đau khổ chúng ta chịu bây giờ, thật ra phải hiểu những đau khổ do hoàn cảnh trần thế người Ki-tô hữu đang sống, nhưng chắc chắn những gian nan thử thách mà họ phải chịu trong cuộc chiến đấu chống tội lỗi. Đau khổ tự nó không là nguồn mạch vinh quang, nhưng nhờ hiệp thông với Đức Ki-tô. Chính trong Đức Ki-tô mà đau khổ và vinh quang là hai khía cạnh của một mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh.

2. Vận mệnh của muôn loài trong vũ trụ:

Đạo lý mà thánh Phao-lô khai triển không xuất phát từ một hệ thống triết học, cũng không từ một vũ trụ quan nào đó, nhưng được đặt nền tảng trên Kinh Thánh. Muôn loài đã được sáng tạo cho con người; chúng liên đới với vận mệnh của con người; chúng đã bị nguyền rủa do tội lỗi của con người: “Đất đai bị nguyền rủa vì ngươi; ngươi sẽ phải cực nhọc mọi ngày trong đời ngươi, mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra” (St 3: 17). Lời nguyền trút xuống trên đất đai chứ không trên con người. “Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn, nhưng vì Thiên Chúa bắt chịu vậy”. Thánh Phao-lô cho rằng đạo lý này nằm trong cái logic kế hoạch của Thiên Chúa, theo đó, muôn loài, vì cùng chung số phận với con người, dự phần vào ơn cứu độ và được giải thoát khỏi cảnh hư nát. Quả thật, các ngôn sứ đã loan báo muôn loài muôn vật sẽ được đổi mới, như “Này đây Ta sáng tạo trời mới đất mới, không còn ai nhớ đến thuở ban đầu và nhắc lại trong tâm trí nữa. Nhưng thiên hạ sẽ vui mừng và luôn mãi hỷ hoan vì những gì chính Ta sáng tạo…” (Is 65: 17-25; 11: 5-9). Thánh Phao-lô ám chí đến điều này: “Thật vậy, chúng ta biết rằng: cho đến bây giờ, muôn loài trong vũ trụ cùng rên siết và quằn quại như sắp sinh con”.

Vả lại, văn chương khải huyền đã triển khai những niềm hy vọng thời Mê-si-a. Văn chương này, vượt qua cái khung chủ nghĩa quốc gia chật hẹp, đã mở rộng những niềm hy vọng này đến toàn thể nhân loại, và thậm chí đến cả muôn vật vô tri vô giác. “Thế giới tương lai” được mô tả như một thế giới được thay hình đổi dạng ở đó những thực tại thiên giới đột nhập vào. Thư thứ hai của thánh Phê-rô gợi lên bằng những ngôn từ khải huyền: “Trong khi mong đợi ngày của Thiên Chúa và làm cho ngày đó mau đến, ngày mà các tầng trời sẽ bị thiêu hủy và ngũ hành sẽ cháy tan ra trong lửa hồng. Nhưng theo lời Thiên Chúa hứa, chúng ta mong đợi trời mới đất mới, nơi công lý ngự trị” (2Pr 3: 12-13).

Trong các thư được viết trong cảnh bị giam cầm, thánh Phao-lô sẽ lấy lại viễn cảnh vĩ đại này, bằng những biểu thức ngắn gọn hơn. Trong thư gởi các tín hữu Cô-lô-sê, thánh Phao-lô chúc tụng Đức Ki-tô, thủ lãnh vũ trụ, nhờ Ngài và cho Ngài “Thiên Chúa đã đem lại bình an cho mọi loài dưới đất và muôn vật trên trời” (Cl 1: 20). Đây cũng là những dấu nhấn trong thư gởi các tín hữu Ê-phê-sô (1: 9-13).

3. Vai trò của Chúa Thánh Thần:

Đạo lý của thánh Phao-lô được xây dựng trên thần học Nhập Thể, Tử Nạn và Phục Sinh của Đức Ki-tô, ở đó Chúa Thánh Thần đóng vai trò tối quan trọng. Chính Chúa Thánh Thần đã khai mào việc biến đổi này rồi ở trong chúng ta và cho phép chúng ta trông chờ“cứu chuộc toàn thể con người chúng ta”. Cũng như vậy đối với muôn loài muôn vật, tức là toàn thể thế giới hữu hình biệt phân với loài người. Vì thế, tư tưởng thánh Phao-lô ngược lại với tư tưởng Hy-lạp. Trong khi tư tưởng Hy-lạp mong muốn giải thoát tinh thần khỏi vật chất, thì thánh Phao-lô nhắm đến việc khôi phục vật chất bởi Chúa Thánh Thần.

Giáo Hội không từ chối viễn cảnh của thánh Phao-lô. Công Đồng Vatican II đón nhận nguồn cảm hứng theo chiều hướng này (được Teilhard de Chardin gợi hứng một phần).

TIN MỪNG (Mt 13: 1-23)

Trong chương này, thánh Mát-thêu tập hợp bảy dụ ngôn, trong số đó, bốn dụ ngôn: cỏ lùng, kho báu, ngọc quý và chiếc lưới, chỉ được gặp thấy tại thánh nhân. Còn hai dụ ngôn: người gieo giống và hạt cải, cùng chung với thánh Mác-cô và thánh Lu-ca, và một dụ ngôn: men trong bột, chỉ chung với thánh Lu-ca.

Bảy dụ ngôn này tạo thành một tổng thể thuần nhất: cả bảy dụ ngôn đều có liên hệ tới “Nước Trời”.

1. Dụ ngôn:

Dụ ngôn là cách “sánh ví”. Các dụ ngôn là những thực tại khả giác thường ngày được dùng để nói về những thực tại tinh thần vốn cao siêu mầu nhiệm khó nắm bắt được. Vào thời Đức Giê-su, các kinh sư thường hay sử dụng phương pháp này để khêu gợi sự chú ý và khơi dậy những suy tư. Họ dựa trên một tập quán vốn đã có từ lâu. Các ngôn sứ đã là mẫu gương và truyền thống đã gán cho vua Sa-lô-mon là nhà khai sinh các bài dụ ngôn.

2. Người gieo giống:

Khi dùng những hình ảnh quen thuộc đối với thính giả Ga-li-lê của Ngài, Chúa Giê-su mô tả việc gieo giống và số phận dành cho hạt giống tùy theo vùng đất tiếp nhận nó: sỏi đá, bụi gai, vệ đường; ngoài ra, còn có những chướng ngại đến từ bên ngoài: chim trời, nắng cháy. Nhưng “có hạt rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả nhiều: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục”. Hình ảnh này rất ấn tượng, vì vào những vụ mùa bội thu nhất ở Pha-lệ-tinh mỗi hạt giống chỉ có thể cho sản lượng từ

mười đến mười hai hạt lúa.

Qua những gợi ý này, Đức Giê-su muốn giải thích cho đám đông – nếu như họ muốn hiểu – cũng như cho các môn đệ Ngài, những khó khăn mà sứ điệp của Ngài gặp phải. Bởi vì, chính Ngài là“người gieo giống” ra đi gieo lời Thiên Chúa, như thánh Mát-thêu viết: “Hôm ấy, Đức Giê-su từ trong nhà đi ra”.

Thêm nữa, dụ ngôn người gieo giống tự nó cũng muốn nói rằng Thiên Chúa không áp đặt nhưng đề nghị. Ngài gieo vãi hạt giống một cách dồi dào, thậm chí ở những nơi chúng có nguy cơ bị mất đi. Về phía con người, Đức Giê-su đã cho thấy rằng hạt giống chỉ có thể sinh hoa kết quả dồi dào khi gặp được những mãnh đất tốt, nghĩa là, tính hiệu quả của lời Ngài cốt yếu tùy thuộc vào tư thế của những người đón nhận và tùy thuộc vào cách sống của họ.

3. Tiếp đón Lời:

Các môn đệ không hiểu ngay ý định của Đức Giê-su: “Thưa Thầy, sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?”. Câu trả lời của Đức Giê-su thật rõ ràng: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không”. Đây là một lần duy nhất từ “mầu nhiệm”xuất hiện trong các sách Tin Mừng.

Tiếp đó, Đức Giê-su còn nghiêm khắc hơn: “Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ còn dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, thì cũng sẽ bị lấy mất”. Có thể Đức Giê-su trích dẫn một câu châm ngôn và Ngài Đức áp dụng câu châm ngôn này vào việc tiếp đón Lời Ngài. Ai chân thành mở rộng lòng mình trước ánh sáng sứ điệp của Ngài, người ấy sẽ còn nhận được nhiều ánh sáng hơn nữa. Đó là trường hợp các môn đệ, những người Đức Giê-su mặc khải mầu nhiệm Nước Trời cho họ, vì lòng trí của họ trong tư thế sẵn sàng mở ra đón nhận.

Trái lại, dân chúng có thiện cảm với Ngài lại ngộ nhận con người của Ngài. Họ không nhận ra Ngài là Đấng được Thiên Chúa sai đến ở nơi những dấu chỉ mà Ngài ban cho họ. Vì thế, họ gắn bó với Ngài một cách nông cạn. Còn các kinh sư và nhóm Pha-ri-sêu tiếp đón lời Ngài còn lạnh nhạt hơn; họ không có bất kỳ thành tâm thiện chí nào. Thế nên, ai không chịu mở tâm trí ra để đón tiếp ánh sáng thì càng mù tối hơn nữa. Trên sỏi đá, hạt giống không thể nào sinh hoa kết quả, chẳng đem lại lợi ích gì, nên được thu lại thì hơn.

4. Lòng chai dạ đá:

“Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu”.

Các dụ ngôn của Đức Giê-su thì trong sáng và rõ ràng. Đức Giê-su không cố làm cho lời dạy của Ngài khó hiểu để làm nhụt chí thính giả của Ngài. Trái lại, khi dùng những ngôn từ cụ thể, những hình ảnh thường ngày, Ngài cố chuyển giao cho họ những chân lý khó nắm bắt. Thánh Mát-thêu nhấn mạnh điều đó xa hơn khi trích dẫn Tv 78: 2: “Mở miệng ra, tôi sẽ nói dụ ngôn, công bố điều huyền bí thuở xa xưa”.

Đám đông này có lắng tai nghe mà không hiểu được. Đức Giê-su muốn chữa họ khỏi những giấc mơ sai lầm và lòng nhiệt tình vô ích; Ngài lấy làm tiếc vì những tâm trí mù lòa của họ, có thể được sánh ví với những tâm trí mà ngôn sứ I-sai-a đã gặp rồi vào thế kỷ thứ tám trước Công Nguyên:“Lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe…và rồi Ta sẽ phải chữa chúng cho lành”. Sấm ngôn I-sai-a này được cả ba sách Tin Mừng nhất lãm (Mt 13: 14-15; Mc 4: 12; Lc 8: 10) cũng như thánh Gioan (Ga 12: 40) kể ra và cũng được dùng để kết thúc sách Công Vụ Tông Đồ. Vì thế, chúng ta có thể nói rằng sấm ngôn này đã được ứng nghiệm: việc dân Ít-ra-en từ chối là một sự kiện được ứng nghiệm; vì thế “ơn cứu độ này của Thiên Chúa đã được gởi đến cho các dân ngoại” (Cv 28: 26).

Sấm ngôn I-sai-a này được trích từ chuyện kể về ơn gọi của vị ngôn sứ. Đức Chúa cho vị ngôn sứ hiểu rằng sứ mạng của ông sẽ khó khăn, vì ông sẽ phải ngỏ lời với một dân cố bịt tai nhắm mắt và rồi thế nào sứ mạng cũng sẽ phải thất bại. Cách diễn tả mang đậm nét sê-mít và dể gây ra sự mâu thuẫn: “Hãy làm cho lòng dân này ra đần độn, cho tai nó điếc, cho mắt nó mù; kẻo mắt nó thấy, tai nó nghe và lòng nó hiểu, mà trở lại và được chữa lành” (Is 6: 10). Và Đức Chúa loan báo một sự trừng phạt khủng khiếp: “Và nếu ở đó còn sót lại một phần mười, thì đến lượt phần đó cũng sẽ bị lửa thiêu, như một cây vân hương, một cây sồi bị đốn, chỉ còn sót lại cái gốc thôi. Gốc ấy là một mầm giống thánh” (Is 6: 13). Hoàn cảnh mà vị ngôn sứ đã gặp phải chẳng khác nào hoàn cảnh của Đức Giê-su.

5. Những người gieo giống tương lai:

Tương phản với nhũng viễn cảnh bi quan này, Đức Giê-su cho thấy niềm vui mà niềm tin của nhóm nhỏ môn đệ của Ngài đem lại cho Ngài, những người mà Ngài sẽ làm cho họ trở thành những người gieo lời Ngài trong tương lai. Họ sẽ vấp phải những khó khăn tương tự, nhưng ở nơi những mảnh đất tốt họ sẽ thu hoạch một vụ mùa kỳ diệu. Chúa Giê-su lập lại những con số thật ấn tượng:“kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba mươi”. Bởi vì, tính hữu hiệu của lời Chúa không thể nào nghi ngờ được.

Từ đó, người ta hiểu tại sao Đức Giê-su nói về sứ mạng của Ngài bằng ngôn ngữ vụ mùa: “Hạt giống phải chết đi mới sinh được nhiều hoa trái”. “Hạt giống phải chết đi mới sinh được nhiều hoa trái” này sẽ là chính Ngài phải chết đi mới đem lại ơn cứu độ cho muôn người.

[Mục Lục]

Bài 3. Sa mạc trở thành vườn xanh
Linh mục Inhaxiô Trần Ngà

Xin giúp chúng con loại bỏ mọi thứ “sỏi đá gai góc” ra khỏi tâm hồn, tích cực vun xới cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng.

Vào chiều 29 tết cách đây khá lâu, một phụ nữ không quen biết từ một thôn kế cận gọi điện thoại gặp tôi và tuôn ra hàng loạt những lời kết án gay gắt. Bà tố cáo một số thiếu niên trong giáo xứ tôi có hành vi côn đồ, ném đá vào khu xóm của bà ở làng lân cận. Bà quy trách nhiệm cho tôi về những hành vi quậy phá đó, rồi bà cho rằng đạo công giáo là xấu vì có một số người công giáo thuộc hạng côn đồ.

Sau khi nghe bà hằn học tuôn ra những lời trách móc, tôi khẩn khoản yêu cầu bà nhẫn nại nghe tôi thuật lại sơ lược dụ ngôn Tin Mừng về người gieo giống mà chúng ta vừa nghe hôm nay:

Có người nông dân mang thóc đi gieo trên đồng ruộng của mình. “Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay nhưng vì đất không sâu nên khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục (Mt 13, 4-8)

Rồi tôi kết luận: Những hạt thóc trong dụ ngôn trên đây tượng trưng cho những lời giáo huấn của Chúa Giê-su và Hội Thánh. Cho dù giáo huấn của Thiên Chúa và Giáo Hội là những hạt giống rất tốt, nhưng nếu những hạt giống ấy bị rơi xuống vệ đường, rơi trên sỏi đá hay rơi vào bụi gai, tượng trưng cho người tâm hồn chai đá, cứng cõi, vô tâm… thì không thể bén rễ được nên phải chết khô chết héo; còn những hạt rơi vào đất tốt, tượng trưng cho những tâm hồn biết phục thiện, thì sẽ vươn lên mạnh mẽ và sẽ trổ hoa kết hạt dồi dào.

Những hạt lúa rơi vào nơi gai góc sỏi đá không tăng trưởng được không phải vì do hạt giống xấu nhưng do đất có vấn đề. Tương tự như thế, một số kitô hữu đón nhận Lời Chúa mà không được biến đổi thành người tốt lành thánh thiện, không phải vì giáo lý của Chúa và Hội Thánh không tốt, nhưng vì nhiều thứ “gai góc sỏi đá” trong lòng họ làm cho Lời Chúa chết ngạt đi.

Sa mạc nở hoa

Lãnh thổ Do-thái với diện tích 22.000 cây số vuông mà chỉ có một phần ba đất đai ở miền Ga-li-lê là có thể trồng trọt được, phần còn lại gồm sa mạc và đồi núi cằn cỗi, đặc biệt sa mạc Negev ở miền nam, chiếm hơn một nửa diện tích đất nước, là một trong những vùng khô cằn với khí hậu cực kỳ khắc nghiệt. Vậy mà hiện nay, người Do-thái đã biến những vùng đất chết nầy trở thành những vườn hoa, vườn rau và vườn cây ăn trái nổi tiếng; nhờ đó Do-thái được xếp vào một trong những nước đứng đầu về xuất khẩu hoa quả hàng đầu thế giới. Thành quả nầy khiến thế giới hết sức ngưỡng mộ và xem đây là một phép mầu.

Samạc Negev khô cằn sỏi đá với khí hậu khắc nghiệt đến thế mà vẫn được cải tạo thành vườn cây ăn trái tốt tươi, trù phú… thì không lẽ tâm hồn chúng ta vẫn cứ ở mãi trong tình trạng khô khan cằn cỗi và suốt đời chẳng sinh được chút hoa trái nào hay sao!

Lạy Chúa Giê-su,

Xin cho chúng con biết nhìn vào công cuộc khắc phục thiên nhiên khắc nghiệt để làm cho sa mạc nở hoa của người Do-thái, để quyết tâm cải tạo lại đời mình. Xin giúp chúng con loại bỏ mọi thứ “sỏi đá gai góc” ra khỏi tâm hồn, tích cực vun xới cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng để làm cho cuộc đời nở hoa, tức làm cho mình trở thành người có văn hoá, có đạo đức, có phẩm chất cao đẹp, nhờ đó Hội Thánh Chúa cũng được toả ngát hương thơm thánh thiện khắp nơi.

[Mục Lục]

Bài 4. NGƯỜI GIEO GIỐNG và HẠT GIỐNG
Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT

Chúa nhật 15 thường niên, năm A nhằm trình bày cho chúng ta về Lời của Chúa. Ở đây, nhằm kêu gọi những người nghe giảng biết đón nhận và thực thi những lời giảng dạy về Nước Thiên Chúa, Chúa Giêsu đưa ra ví dụ người đi gieo giống, hạt giống được các loại đất đón vào nhưng kết quả lại thật khác nhau vì các thửa đất, các loại đất không được chuẩn bị, không sửa soạn v.v… Còn những người nghe Lời Chúa cũng phải được sửa dọn để Lời Chúa đến biến đổi và sinh hoa trái thiêng liêng tốt đẹp vì Nước Trời đã đến.

Tại Palestine, người Do Thái thời Chúa Giêsu thường gieo giống trước khi cầy cuốc. Đất người ta gieo hạt vẫn là những thửa đất chưa được dọn, còn có cả những lối đi, những đường mòn, những bụi gai, những sỏi đá. Sau khi gieo xong họ mới cuốc xới và những nhát cuốc, lưỡi cày sẽ vùi lấp hạt giống, chờ đợi những cơn mưa đầu mùa xuống làm hạt nẩy mầm. Người gieo giống trong đoạn Tin Mừng này là Chúa Giêsu gieo Lời Chúa xuống trần gian hay chúng ta cũng có thể hiểu là Thiên Chúa Cha gieo hạt giống của Người là chính Chúa Giêsu trên thế giới, trên trái đất, trên trần gian v.v… Các môn đệ là những người sống gần Chúa, được Chúa dạy bảo nên biết nhiều hơn, hiểu nhiều hơn, đồng thời các môn đệ chấp nhận mình là những kẻ bé mọn, do đó, được Chúa yêu thương mặc khải những mầu nhiệm Nước Trời.Thánh Matthêu viết cho người Do Thái, nên Ngài cho biết người Do Thái đã biết Cựu ước, họ sẽ được Chúa cho thêm Tân ước để hoàn thiện, còn những kẻ tưởng mình đã có luật Môsê không đón nhận thêm Tân ước thì ngay chính luật môsê cũng không cứu nổi họ.

Bài Tin Mừng hôm nay với lời giải thích của Chúa giúp chúng ta hiểu được bản văn tuyệt vời của thánh Matthêu và hình ảnh rất ấn tượng của người gieo giống, hạt giống và các loại thửa vườn. Tuy nhiên, nó cũng là lời chất vấn chúng ta khiến chúng ta khó trả lời về thái độ đối với Lời Chúa đã đến từ Chúa và đã tràn ngập trên thế gian. Hạt giống đã được các môn đệ, các tông đồ, các sứ giả gieo vãi khắp nơi và gieo đi gieo lại mãi mãi trên trần gian.Chúng ta hạnh phúc vì chúng ta đã được chứng kiến sự phồn vinh, phát triển của cánh đồng lúa chín vàng khắp nơi, dân Chúa mỗi ngày mỗi gia tăng ở trên thế giới. Chúng ta đã được nghe nhiều người giảng thế nhưng nhiều khi Lời Chúa cứ qua tai bên này lọt tai bên kia. Và chúng ta vẫn như nghe văng vẳng bên tai Lời Chúa hạch hỏi chúng ta: “lòng dân này đã ra chai đá”.

Chúa luôn nhắc nhở chúng ta, nhắc nhở mọi người hãy dọn sạch thửa đất tâm hồn, gia đình, môi trường, giáo họ, giáo xứ khỏi mọi gai góc, sỏi đá và nắng cháy khô, để hạt giống Lời Chúa có điều kiện, có cơ hội mọc lên tươi tốt, làm cho tâm hồn thoải mái, mát rượi, đem lại niềm vui, hạnh phúc, lý tưởng cho từng người, từng gia đình, cả giáo họ, giáo xứ v.v…

Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi đã sai Con Một Của Ngưiời là Chúa Giêsu đến trần gian trong một gia đình, rồi đến tuổi đã định, Ngài rời bỏ tổ ấm gia đình ra đi truyền giảng Lời của Chúa, làm cho nhân loại nhận tra Nước Trời… sau đó có biết bao lớp người nối tiếp sứ mạng của Chúa Giêsu, ra khỏi chính mình với niềm tin và hy vọng đem Lời Chúa gieo vãi niềm hạnh phúc cho mọi người, cho tha nhân v.v… Công Đồng Vaticanô II viết: “Giáo hội là Giáo hội truyền giáo”, chính vì thế mỗi người chúng ta đã giống Đức Kitô trong việc loan báo Tin mừng chưa? Tâm hồn mỗi người chúng ta là thửa đất nào khi lãnh nhận Lời Chúa? Chúng ta có hạnh phúc khi hiểu được mầu nhiệm Nước Trời và chúng ta có vui sướng khi Chúa mạc khải mầu nhiệm Nước Trời cho những kẻ bé mọn là chúng ta không?

Nữ tu Emmanuel-Marie, Ẩn sĩ Dòng Clara đã viết: “Lời đã chu toàn vai trò gieo hạt của nó rồi; vậy đâu là thu hoạch của chúng ta? Hôm nay, chúng ta có được kể trong số những người mà ông Isaia chỉ ra trong sấm ngôn của ông không? Chúng ta có sợ thấy, sợ nghe và hiểu không? Sợ bị lôi kéo đi xa hơn nơi chúng ta thực tình muốn đến? Thửa đất tâm hồn chúng ta là chỗ này, hay chỗ kia, tùy ngày và tùy hứng? Dù đang ngồi trên bờ, hay đã trở về nhà, trong bầu khí thân thương yên ắng, nhàn rỗi ở một chỗ chưa quen, chúng ta hãy cầu xin Đức Giêsu bổ sung thêm một môi sinh thuận lợi cho Tin Mừng, để cho được nhiều hoa mầu hơn bằng cách nghe cho đúng hơn! Hoa trái của Người chờ đợi chúng ta: mắt các bạn thật có phúc vì được thấy! Và tai các bạn nữa: chúng được nghe! Hạnh phúc là ở Lời của Người”.

Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn sẵn sàng nghe Lời Chúa và nhiệt thành gieo niềm vui nơi mọi người. Xin làm cho tâm hồn chúng con trở thành thửa đất tốt để Lời Chúa được gieo vãi và mọc lên tốt tươi, sinh hoa kết quả dồi dào. Amen.

GỢI Ý ĐỂ CHIA SẺ
1. Người gieo giống ám chỉ ai?
2. Cánh đồng lúa chín là gì?
3. Hạt giống là gì?
4. ÔBAC có bình tĩnh và tin vào Chúa trong những lúc gặp khó khăn không?
5. Lời Chúa có cần được sửa soạn không?

[Mục Lục]

Bài 5. Hãy là đất tốt, để hạt giống Lời Chúa sinh nhiều bông hạt
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Cho đến bây giờ, “mọi tạo vật đều rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con. Nhưng không phải chỉ có các tạo vật, mà cả chúng ta là những kẻ hưởng ơn đầu mùa của Thánh Thần, chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ thân xác chúng ta” (Rm 8, 22-23). Hỏi ai trong chúng ta lại không có kinh nghiệm sống ở đời về tương phản giữa khổ đau trong đời sống thường ngày và vinh quang cũng như hy vọng mà Thánh Phaolô nói đến trong thư gửi giáo đoàn Rôma (Rm 8 18-23)? Giữa “những đau khổ trong hiện tại” chúng ta mang trên mình, và “vinh quang mà Thiên Chúa sẽ tỏ lộ trong tương lai “(Rm 8, 18). Hiện tại chúng ta chưa có kinh nghiệm nhiều, nên chúng ta muốn nói như Đức Maria : “Việc đó xảy ra thế nào được ?” (Lc 1, 34) Phụng vụ hôm nay sẽ cho chúng ta câu trả lời.

Mặc khải cho biết, khổ đau đi vào thế giới như là hậu quả của tội lỗi “không thể tránh khỏi“; cũng như trái cấm trong vườn Êđen, vì một lời nói dối, khiến con người chống lại Lời sáng tạo, gây nên sự hỗn loạn, sau cùng cả và nhân loại bị hủy diệt. Chỉ có Thiên Chúa, Lời sáng tạo, mới có thể can thiệp để cứu chuộc con người (x. Rm 8) và tái lập trật tự hài hòa đã được thiết lập ngay từ thuở ban đầu. Chúa phán: “lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác“(Is 55, 11).

Hỏi : Lời từ miệng Thiên Chúa phán ra là gì vậy ?

Thưa : Là chính Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, Con một Ngài, Thiên Chúa như người gieo giống gieo Lời ( Con Ngài) vào thế giới chúng ta, “Người cho ứ nước luống cày, Mô đất đặt xuống phẳng phiu, Người cho mưa rào đảo nhuyễn, chúc lành cho giống trổ mầm” (Tv 64, 11) ; “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống… làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn” (Is 55, 10). Nước ở đây là nước Thánh Thần tưới lên chúng ta để chúng ta sinh được gấp trăm. Chính nơi Chúa Giêsu phục sinh mà nhân loại được cứu, Người là “Đấng cứu chuộc thế gian ! nơi Ngài đã được mạc khải một cách mới mẻ và kỳ diệu hơn chân lý căn bản về thế giới thụ tạo, điều mà sách Sáng thế xác nhận khi lặp đi lặp lại nhiều lần: “Thiên Chúa thấy như thế là tốt lành” (Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, Đấng Cứu Chuộc con người, số 8. Ngày 4/3/1979).

Nhưng nếu Chúa Giêsu là Đầu đã đạt đến chặng cuối của hành trình, thì Thân mình là “mọi tạo vật rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con” (Rm 8, 22) cũng được như vậy. Tuy nhiên, tiền đề sự phục sinh của Chúa Giêsu đã được trao ban : hạt giống sự sống đời đời đã ẩn tàng trong tâm hồn các tín hữu từ ngày họ chịu phép Rửa tội ; Dưới tác động của Chúa Thánh Thần, Lời tái tạo và biến đổi chúng ta. Thật hạnh phúc biết bao khi có Thiên Chúa là Cha vô cùng nhân hậu ; Ngài biết lòng dạ con người phức tạp và yếu đuối. Vì thế, Ngài gieo cách hào phóng, kể cả vệ đường, nơi bụi gai và sỏi đá. Chim trời sẽ đến ăn mất, nhưng đặt hy vọng vào hạt rơi vào đất tốt sinh hoa kết quả dồi dào, “có hạt được một trăm“(Mt 13, 23).

Thiên Chúa rất đỗi khoan dung, không những mạc khải cho chúng ta tình yêu của Ngài bằng cách hòa giải với chúng ta nhờ sự chết của Con Ngài khi chúng ta còn là kẻ thù (x. Rm 5, 10), Ngài gieo Lời cứu độ là chính Con Ngài xuống trên chúng ta, bất kể chúng ta thờ ơ, từ chối, nhưng chắc chắn sẽ có hạt đâm rễ và mọc lên.

Dụ ngôn này thật an ủi cho những kẻ cứng đầu cứng cổ như chúng ta, và cũng là lời khuyên an ủi những ai đang chịu trách nhiệm dạy giáo lý cho thiếu nhi và giới thành niên.

Còn nỗi khổ nào hơn đối với các bậc làm cha mẹ khi thấy con cái mình từ bỏ đức tin ! Nhưng đức tin không thể được truyền theo nhiễm sắc thể hay dòng sữa của mẹ nuôi con, chúng ta có thể trình bày cho trẻ em về tình bạn của Chúa Giêsu, nhưng không thể áp đặt đức tin cho chúng.

Thiên Chúa không đòi hỏi nơi chúng ta những điều không thể : chúng ta hãy vui lòng làm như Ngài, gieo cách hào phóng bằng lời nói và gương sáng, ngay cả trong sự khác biệt; hãy tin rằng sẽ luôn có cái gì đó thúc đẩy hạt giống mọc lên đúng thời vụ ; bởi vì Lời từ miệng Chúa phán ra sẽ không trở lại với Chúa nhưng theo ý Chúa mà sinh kết quả (x. Is 55, 10-11).

Chúng ta cần chuẩn bị một thửa đất tốt để đón nhận hạt giống, và chăm sóc để nó có thể đơm hoa kết trái. Có người không muốn mình bị thử thách hay gặp khó khăn, người ấy sẽ có ngàn lý do để từ chối. Nhưng ai “nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả“(Mt 13, 23).

Tất cả đều nghe dụ ngôn, nhưng người hiểu được là người mang nó về nhà, trân trọng như một tài sản quý giá. Chúng ta sẽ hạnh phúc nếu chúng ta nghe những gì Chúa nói và nghiêm túc hoán cải theo tiếng Chúa gọi : Ngài sẽ chữa lành và làm cho chúng ta được sống, “giải thoát khỏi vòng nô lệ sự hư nát, để được thông phần vào sự tự do vinh hiển của con cái Thiên Chúa” (Rm 8, 21), chúng ta sẽ đơm hoa kết trái.

Trong năm Phúc Âm gia đình, chúng ta cùng nghe lời vị cha chung dạy : “Tất cả việc Phúc Âm hóa được thiết lập dựa trên sự lắng nghe, suy niệm, sống, cử hành Lời Chúa và làm chứng cho Lời Chúa. Thánh Kinh là nguồn mạch của việc Phúc Âm hóa. Vì vậy, chúng ta phải liên tục được đào luyện trong việc lắng nghe Lời Chúa. Hội Thánh không rao giảng Tin Mừng nếu không liên tục để cho mình được Phúc Âm hóa…

Việc Phúc Âm hóa đòi hỏi chúng ta phải làm quen với Lời Chúa, và điều này đòi buộc các giáo phận, các giáo xứ và các nhóm Công Giáo đề ra một chương trình học hỏi Thánh Kinh nghiêm túc và kiên trì, cũng như thúc đẩy việc đọc Thánh Kinh trong cầu nguyện của cá nhân và cộng đồng…” (Đức Phanxicô, Niềm Vui Phúc Âm) § 174-175.

Dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria như bậc thầy của việc lắng nghe Lời Thiên Chúa cách sâu đậm và kiên trì. Xin Mẹ giúp chúng ta theo gương Mẹ, là “đất tốt”, nơi hạt gống Lời Chúa có thể đem lại nhiều bông hạt. Amen.

[Mục Lục]

Bài 6. NGƯỜI GIEO GIỐNG KỲ LẠ
JM. Lam Thy ĐVD.

Chúa Giê-su xuống thế làm người, sinh trưởng ở thôn quê, mãi tới năm 30 tuổi, Người mới đi khắp đó đây thu nhận môn đệ và công khai rao giảng Tin Mừng Cứu Độ. Những sinh hoạt nơi thôn dã, nhất là cảnh gieo trồng lúa mạ của người nông dân, Người thường xuyên chứng kiến; nên khi đi rao giảng Tin Mừng, Người đã mượn những hình ảnh dân dã ấy để minh hoạ cho Lời giảng. Đó là cách giảng dạy mà ngày nay con người đã đúc kết thành những quy phạm trong giáo dục và gọi là những biện pháp nghệ thuật giảng thuyết. Quả thật với biện pháp ẩn dụ trong những dụ ngôn, Đức Giê-su đã làm cho những bài giảng của Người trở nên sinh động, gần gũi, thân tình, giúp cụ thể hoá những ý niệm trừu tượng, khiến người nghe dễ tiếp thu.

Bài Tin Mừng hôm nay (CN XV/TN-A) trình thuật một trong những dụ ngôn đầu tiên của Đức Giê-su là dụ ngôn “Người gieo giống” (Mt 13, 1-23). Nếu chỉ đọc thoáng qua dụ ngôn, chắc chắn sẽ nảy sinh những ý nghĩ cho rằng người gieo giống trong bài Tin Mừng thật là một con người lạ đời, không giống ai. Chẳng có người nông dân nào có đầu óc bình thường lại đi phung phí hạt giống trên mọi mảnh đất, kể cả những mảnh đất đầy sỏi đá và gai góc, cũng chẳng ai dại gì đem hạt giống gieo bên vệ đường. Cứ suy ngay việc gieo mạ cấy lúa của nông dân cũng đủ thấy đó không phải là một công vịêc đơn giản. Hạt giống phải được chọn lựa kỹ càng, phơi nắng cho thật khô ráo (vì nếu để ẩm ướt, hạt sẽ nảy mầm khi thời vụ gieo trồng chưa tới). Tới mùa, cho hạt giống vào bao và đem ngâm nước (nước giếng, ao, hồ) khoảng chừng ba ngày. Trong thời gian này thì phải cày bừa ruộng cho thật kỹ và dọn đất sạch sẽ (không còn một cọng cỏ rác nào). Sau ba ngày, hạt giống nảy mầm (hạt giống mới chỉ nứt vỏ để lộ cái mầm trắng) thì lấy ra rải đều trên mặt chiếu ở nơi thoáng mát (trong nhà hoặc trong bóng râm), để mầm nhú dài ra một chút mới đem gieo (trường hợp nếu vội vàng đem gieo khi mầm chưa ló ra ngoài thì có thể nhiều hạt giống sẽ bị hư thối; còn nếu cứ để trong bao ngâm dưới nước, chờ mầm nhú dài ra thì khi lấy ra khỏi bao đem gieo, nhiều hạt sẽ gãy mầm và cũng sẽ hư thối khi gieo xuống ruộng). Kỹ như vậy thì mới hy vọng có lúa tốt và mùa gặt bội thu.

Chính vì thấy người gieo giống trong dụ ngôn có vẻ khác thường như vậy, nên cần phải đọc tiếp phần giải thích dụ ngôn: “Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn người gieo giống. Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận. Nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời: khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay. Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì. Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục.” (Mt 13, 18-23).

Từ đó mới hiểu được ngụ ý của dụ ngôn: Người gieo giống ở đây chính là Thiên Chúa (một cách cụ thể thì đó chính là Người kể dụ ngôn: Đức Giê-su Ki-tô). Người muốn dùng hình ảnh thông dụng trong công việc thường nhật của con người, để mạc khải cho con người hiểu về tình yêu thương vô bờ bến của Thiên Chúa. Vì tình yêu, Người muốn cứu rỗi tất cả loài người đang ngụp lặn trong tội lỗi, không phân biệt đối xử với bất cứ một ai. Vì thế, có những hạt giống Lời Chúa gieo bên vệ đường, gieo trên sỏi đá, gieo vào bụi gai, và cũng có những hạt gieo vào ruộng đất màu mỡ, tươi tốt. Tuy nhiên, cũng không loại trừ có thể có những con người có một thửa ruộng tâm linh hội đủ những yếu tố trên: Thửa ruộng đó có thực sự là một thửa ruộng màu mỡ, đã được cày bừa, dọn dẹp sạch sẽ, hay cũng vẫn còn nhiều sỏi đá, bụi gai, thậm chí còn hoang hoá như bờ cỏ bên vệ đường?

Vấn đề đặt ra hôm nay lại phải trở về với mảnh đất tâm linh của con người. Thật thế, trên thực tế không có người gieo giống nào lại điên rồ đem hạt giống gieo lung tung (từ bên vệ đường tới bụi gai, nơi sỏi đá, hay mảnh đất màu mỡ) như trong dụ ngôn. Nhưng với sự gieo vãi Tin Mừng thì có thể có (không phân biệt mảnh đất “nội” hay “ngoại”, chai đá hay màu mỡ) và vì thế mới gọi là “ Dụ ngôn 喻言” (Nói ví, dùng cách so sánh, ví von để nói cho dễ hiểu). Có nhiều cách dùng dụ ngôn như “Ví dụ” (nói ví); “Ẩn dụ” (ví ngầm); “Tỉ dụ” (so sánh); “Ám tỉ” (so sánh ngầm). Nếu như nói “Lời nói của Thiên Chúa gieo vào lòng người như gieo vào sỏi đá gai góc” thì khó hiểu, bởi Lời nói là một âm thanh vô hình vô ảnh, người nghe không thể hình dung được việc đem lời nói mà gieo vãi khắp nơi. Chi bằng mượn hình ảnh hạt lúa giống đem gieo (tượng hình Lời Chúa) thì dễ hiểu hơn. Sự đắc dụng của dụ ngôn chính ở điểm này: cụ thể hóa những ý niệm trừu tượng cho người nghe, người học dễ hiểu, dễ tiếp thu.

Ở đây “hạt giống” đem gieo là Lời Chúa, mà Lời Chúa đươc Tông huấn “Lời Chúa” (phần Nhập đề) định nghĩa: “Lời Chúa tồn tại đến muôn thuở muôn đời. Lời ấy chính là Tin Mừng đã được rao giảng cho anh em” (1Pr 1, 25; Is 40, 8). Với lời quả quyết trích từ Thư thứ nhất của Thánh Phê-rô, chúng ta đang đứng trước mầu nhiệm Thiên Chúa, Đấng đã tự mạc khải bằng chính ơn phúc Lời Người. Lời tồn tại muôn đời này đã bước vào thời gian. Thiên Chúa nói Lời Người theo ngôn ngữ con người; Lời Người đã “trở thành xác thịt” (Ga 1:14). Đó chính là Tin Mừng. Đó chính là lời công bố đã từ bao thế kỷ qua truyền đến chúng ta ngày nay.” Lời Chúa không những là Lời nói của Thiên Chúa mà còn là chính Thiên Chúa Ngôi Hai bằng xương bằng thịt được tượng thai trong cung lòng Đức Maria sinh hạ làm người trần thế (Ngôi Lời nhập thể). Như vậy, giảng dạy về Lời Chúa mà không đi sâu vào tâm ấn (ấn tượng tâm linh) thì cũng kể như không có tác dụng gì (“ThánhAu-gus-ti-nô từngnói: “NgườigiảngdạylờiChúaởbênngoàimà khôngnghelờiấytrongnộitâmchắcchắnlà ngườivô bổ (barren)” – T/H ”LờiChúa”, số 46).

Lời Chúa chính là Tình Yêu Cứu Độ, mà nói đến Tinh Yêu tức là nói đến phạm trù tâm linh không giới hạn. Thiên Chúa yêu thương nhân loại đều khắp, không phân biệt giai cấp, sắc tộc, thiện ác. Hiện thân Tình Yêu của Thiên Chúa là chính Đức Giê-su Ki-tô, Người luôn khẳng định: “Người khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần. Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn.” (Lc 5, 31-32). Đó là lý do giải thích tại sao Lời Chúa lại được gieo vào những nơi sỏi đá, gai góc hay bên vệ đường. Cuối cùng thì vấn đề đã thực sự sáng tỏ bằng lời giải thích của Thánh Âu-tinh: “Thiên Chúa có thể dựng nên chúng ta mà không cần hỏi ý kiến chúng ta, nhưng Người không thể cứu rỗi chúng ta nếu chúng ta không ưng thuận”. Rõ ràng mảnh đất tâm linh của con người mới chính là nơi hạt giống Lời Chúa có sinh sôi nảy nở hay không.

Cón một thắc mắc: Tại sao Chúa không nói thẳng vào vấn đề, mà lại dùng dụ ngôn? Xin nghe chính Người hay kể dụ ngôn giải thích: “Các môn đệ đến gần hỏi Đức Giê-su rằng: “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?” Người đáp: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất. Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a, rằng: Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành.” (Mt 13, 10-15).

Chúa hay dùng dụ ngôn để giảng dạy, ấy cũng bởi vì có những sự kiện, những công việc nếu chỉ dùng trí khôn của con người thì không thể hiểu được. Cũng giống như đám người Do-thái “họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu” (Mt 13, 13).Mà cũng vì thế, Chúa mới dùng dụ ngôn để giúp họ sáng mắt, hiểu ra vấn đề mà Chúa muốn truyền dạy. Vâng, không chỉ những người sống cách đây 20 thế kỷ, mà ngay chính ở thế kỷ XXI này, cũng vẫn còn không ít những người không hiểu và cố tình không hiểu Lời Chúa. Khoan thử nói đến những người xung quanh mình đón nhận Lời Chúa như kiểu hạt giống gieo bên vệ đường, gieo trên sỏi đá hoặc gieo vào bụi gai; mà hãy nhìn lại mình xem có phải mình đã thờ ơ bàng quang với Lời Chúa (như đứng bên vệ đường), hoặc khô khan nguội lạnh chai lì (như sỏi đá) hoặc không tin thì chớ, mà còn chống đối lại (như bụi gai).

Vâng, người Ki-tô hữu hãy nhìn lại chính mình xem cái sà trên mắt mình nó lớn tới cỡ nào, trước khi đi tìm cọng rác nơi mắt người anh em. Và để lấy được cái sà nơi mắt mình ra, cũng đừng vội ỷ tài cậy sức mình, mà phải cậy nhờ vào Thần Khí Chúa, và chỉ có như vậy mới mong thửa ruộng tâm hồn trở nên màu mỡ tốt tươi, ngõ hầu đón nhận được hạt giống Lời Chúa. Cũng đừng quên “làm cỏ khi lúa còn con gái” (lúa đã trưởng thành, nhưng chưa trổ bông – “đòng đòng”) như đồng bào miền Bắc VN vẫn quen làm. Nói cách cụ thể, hãy luôn luôn chăm sóc cho thửa ruộng tâm hồn sạch cỏ tội lỗi, đồng thời cũng phải hết sức cảnh giác kẻo ”Khi mọi người đang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cỏ lùng vào giữa lúa, rồi đi mất” (Mt 13, 25). Nếu làm được như vậy thì mới hy vọng bản thân mình sẽ trở nên “người gieo giống” như Lời Chúa dạy “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo” (Mc 16, 15). Ước được như vậy. Amen.

[Mục Lục]

Bài 7. GIEO VÀ GẶT
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An

Nhạc sĩ Thông Vi Vu viết ca khúc “Gieo và Gặt” với giai điệu vui tươi, ca từ đậm chất thơ và có ý nghĩa sâu sắc.

Gieo thành thật, gặt được niềm tin.
Gieo lòng tốt, gặt về thân tình.
Gieo kiên nhẫn, sẽ gặt quang vinh.
Gieo tha thứ, sẽ gặt được an bình.

Gieo dối trá, sẽ ra ngờ vực.
Gieo ích kỷ, sẽ chỉ cô đơn.
Gieo kiêu hãnh, sẽ lãnh đau thương.
Gieo đố kỵ, là ky cóp muộn phiền.

Gieo cay đắng, sẽ tăng hủy diệt.
Gieo biếng lười, ra người buông trôi.
Gieo lo lắng, tay trắng âu lo.
Gieo tội lỗi, suốt đời gặt tội lỗi.

Có gieo thì mới có gặt. Gieo giống nào thì gặt giống đó. Thánh Phaolô viết: “Aigieo giống nàothì sẽgặt giống ấy. Ai theo tính xác thịt mà gieo điều xấu thì sẽ gặt được hậu quả của tính xác thịt là sự hư nát. Còn ai theo Thần Khí mà gieo điều tốt thì sẽ gặt được kết quả của Thần Khí là sự sống đời đời. Khi làm điều thiện, chúng ta đừng nản chí, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sờn lòng” (Gl 6,7-9).

Hạt giống tốt mới có thể nảy mầm tốt, lớn thành cây tốt và sinh hoa trái tốt. Chúa Giêsu xác định:“Xem quả thì biết cây” (Mt 12,33; Lc 6,44). Cây tốt không thể sinh trái xấu, cây sâu không thể sinh trái ngọt. Đời sống tinh thần cần có “hạt giống tâm hồn”. Đời sống tâm linh rất cần “hạt giống Lời Chúa”.

Tin mừng hôm nay có tên gọi là “Dụ ngôn người gieo giống”. Thiên Chúa là người gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy vào thái độ của mỗi người, chân thành đón nhận hay lười biếng khước từ, Lời Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ đường, đất lẫn sỏi đá, đất có nhiều gai góc và đất tốt. Đất nào cho năng suất nấy.

Làm sao bên lề đường khô cằn sỏi đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cỏ rác không mọc nổi, hạt giống làm sao vươn lên để thành cây xanh tốt được?

Chúa Giêsu ví lời giảng dạy của Ngài như hạt giống trong tay người nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số phận các hạt giống khác nhau. Lời Chúa cũng có nhiều số phận khác biệt. Có lời sinh lợi muôn vàn lời. Có lời sống èo uột bị bóp nghẹt. Có lời làm tròn sứ mạng được uỷ thác. Có lời biến mất như rơi vào cõi hư không. Khác biệt về thành quả không hệ tại bởi hạt giống mà bởi phẩm chất ruộng đất. Thửa ruộng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruộng trên mặt đất mà là cõi lòng con người. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghĩa.

1. Tấm lòng quảng đại của người đi gieo

Người đi gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ. Những mảnh đất sỏi đá, gai góc, lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người gieo hạt không bỏ rơi một mảnh đất nào, ông quảng đại muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn mọi người với chính phẩm giá của họ trong niềm hy vọng của Ngài. Vì thế, mảnh đất nào cũng nhận được hạt giống đồng đều. Ai cũng có cơ may nhận được ân sủng cứu độ Tin Mừng nếu như họ thành tâm thiện chí. Lòng quảng đại không phân biệt đối xử, không ưu tiên ai mà cũng chẳng loại trừ ai, không thất vọng về hiện tại của người khác mà biết kiên tâm đợi chờ hy vọng vào tương lai tươi sáng hơn.

Không ai hoàn toàn là “lề đường”, là “sỏi đá” hay là “bụi gai”. Trong mỗi con người luôn có một mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhỏ bé thôi. Có thiện chí đón nhận hạt giống cũng sẽ có một mùa gặt bội thu “đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi” (Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lời Ngài vào lòng chúng ta, vì Ngài chắc chắn rằng: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (Is 55, 11). Tác giả Thánh Vịnh cảm nghiệm hồng ân Thiên Chúa chan hòa như mưa móc: “Thăm trái đất, Ngài tuôn mưa móc, cho ngập tràn phú túc giàu sang, suối trời trữ nước mênh mang, dọn đất sẵn sàng đón lúa trổ bông. Tưới từng luống, san từng mô đất, khiến dầm mưa cho hạt nẩy mầm, bốn mùa Chúa đổ hồng ân, Ngài gieo màu mỡ ngập tràn lối đi” (Tv 65,10-12).

Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhưng trong ngài vẫn còn một mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhưng trong ngài vẫn còn đó một mảnh đất tốt của lòng nhiệt thành và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vọng vây bủa, nhưng vẫn còn có một mảnh đất tốt hướng tìm chân lý, chỉ chờ hạt giống gieo trồng là nở rộ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiều lắm những mảnh đất tốt như thế trong Giáo Hội và trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhỏ nhoi đi chăng nữa, nhưng một khi đã được đón nhận Lời Chân Lý thì đúng như lời Chúa nói, đã sinh lợi “hạt một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi”.

2. Hạt giống tiềm ẩn sự sống.

Hạt giống có vỏ cứng bảo vệ, khi được gieo vào lòng đất vỏ sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sự sống mới. Sự sống vào đời mới bằng một cuộc phiêu lưu, bằng niềm phó thác cho tương lai.

Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt lành, là giá trị Nước Trời. Tự nó, hạt giống có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sự sống, hễ cứ gặp điều kiện thuận lợi là mọc lên. Trong mầm sống có sự sống tiếp nguồn từ sự sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm mọc lên” (x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiềm tàng thì “Hạt lúa mục nát đi” (x. Ga 12,24) lại là một hình ảnh khác nói lên niềm hy vọng một mùa gặt mới sau khi chịu ‘mục nát”. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Điều quan trọng là hãy cho hạt giống một cơ hội để mọc lên.

3. Niềm hy vọng mùa gặt phong phú

Nếu người gieo hạt đã đặt hy vọng vào từng mảnh đất bất kể mức độ tốt xấu thì bổn phận của đất là không được phụ lòng người quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa làm được mọi sự nhưng Ngài cần con người cộng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vọng nơi con người.

Trong các hoạt động tông đồ, không cần phải phân tích người nào là lề đường, là sỏi đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo vào đất, chúng ta hãy làm việc tốt cho người khác. Chính Thiên Chúa mới là Đấng làm cho hạt giống mọc lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).

Niềm hy vọng phải là một đặc trưng của đời sống người kitô hữu. Chính niềm hy vọng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống hiện tại, hướng tới một tương lai tươi sáng và một cuộc sống vĩnh cửu của người được làm con cái Thiên Chúa.

Mầu nhiệm Nước Trời còn ẩn chứa nhiều điều huyền diệu và chỉ cõi lòng nào chân thành, khiêm nhường đón nhận mới có cơ duyên thưởng thức những huyền diệu của Lời Hằng Sống. Nhận lấy hạt giống Lời Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Hội cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).

Người nông dân có câu: “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Giống là cần thiết, nhưng nước, phân bón và công chăm sóc thật là quan trọng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuật, nhưng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nước mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uột không kết quả. Có được giống tốt, nước bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhưng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.

Người sáng, người mù hay người câm điếc cũng đều có thể nghe Lời Chúa, đón nhận hạt giống Lời Chúa gieo vào lòng, nhưng quan trọng là đem ra thực hành.

Có một mãnh đất hoang cỏ mọc um tùm. Ông Tư mua lại thửa đất ấy rồi cày xới, làm sạch cỏ, rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Một thời gian sau, mảnh đất trở thành một khu vườn thật đẹp. Một hôm, ông Tư đang làm việc trong vườn, cha xứ đi qua và nói: “Khu vườn thật là đẹp! Ông Tư thấy không, khi ông biết cộng tác với Thiên Chúa thì kết quả như thế đó”. Ông Tư trả lời: “Vâng, cha cứ thử nghĩ lại xem, miếng đất này như thế nào khi chỉ có một mình Chúa làm việc ở đây”.

Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta đi gieo hạt giống Lời Chúa, gieo hào phóng, gieo kiên trì, gieo hy vọng và nhất là gieo yêu thương. Gieo gì gặt nấy. Gieo bác ái chúng ta sẽ gặt được yêu thương, một mùa yêu thương tràn ngập đời sống hàng ngày.

Cầu Nguyện

Lạy Chúa Giêsu, con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay. Chúng con thường xây nhà trên cát, vì chỉ biết thích thú nghe Lời Chúa dạy, nhưng lại không dám đem ra thực hành. Chính vì thế Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.

Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa, đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.

Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất đời mình, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.

Ước gì ngôi nhà cuộc đời chúng con được xây trên nền tảng vững chắc, đó là Lời Chúa, Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con. (Mana)

[Mục Lục]

Bài 8. Gieo và Gặt
Trầm Thiên Thu

Muốn Gặt thì phải Gieo, trước khi Gieo thì phải có Hạt Giống. Hạt giống là thứ rất quan trọng trong nông nghiệp. Hạt giống phải là những hạt giống mẩy, chắc, có màu sáng. Hầu hết các loại hạt cây lương thực đều gồm ba phần là vỏ, phôi và phôi nhũ. Vỏ có nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho hạt, không để phôi hạt bị hư hỏng, vì phôi là “sinh mệnh” của hạt, có nhiệm vụ nảy mầm để có thể trở thành cây con, còn phôi nhũ là phần chứa dưỡng chất của hạt, là phần nuôi cây con.

Hạt giống tốt mới có thể nảy mầm tốt, lớn thành cây tốt, và sinh hoa trái tốt. Chắc chắn là vậy, có lần chính Chúa Giêsu đã xác định: “Xem quả thì biết cây” (Mt 12:33; Lc 6:44). Cây tốt không thể sinh trái xấu, cây sâu không thể sinh trái ngọt. Về tinh thần cũng cần có “hạt giống tâm hồn”. Tương tự, về tâm linh rất cần “hạt giống Lời Chúa”.

QUẢ và CÂY có hệ lụy với nhau. GIEO và GẶT có hệ lụy với nhau. NÓI và NGHE cũng vậy, vì NÓI là GIEO, NGHE là GẶT. Tương tự, LÒNG và MIỆNG cũng không thể tách rời: “Vì lòng có đầy, miệng mới nói ra” (Lc 6:45). Một hệ lụy tất yếu: “Vì nhờ lời nói của anh mà anh sẽ được trắng án, và cũng tại lời nói của anh mà anh sẽ bị kết án” (Mt 12:37). Người Việt chúng ta cũng nói: “Có đầy mới tràn”.

Từ khi gieo và tới lúc gặt (thu hoạch) là một quá trình đầy gian khổ. Tác giả Thánh Vịnh nói: “Ai nghẹn ngào ra đi gieo giống, mùa gặt mai sau khấp khởi mừng. Họ ra đi, đi mà nức nở, mang hạt giống vãi gieo; lúc trở về, về reo hớn hở, vai nặng gánh lúa vàng” (Tv 126:5-6). Nỗi buồn và niềm vui, đau khổ và sung sướng, nụ cười và nước mắt,… đó là các cặp tương đồng về hai trạng thái trái ngược nhau, cũng như GIEO và GẶT. Gieo là lúc vất vả, gặt là lúc tận hưởng. Thật vậy, không có niềm hạnh phúc nào mà không có ít nhiều nước mắt.

Trong quá trình Gieo và Gặt, vấn đề thời tiết cũng quan trọng. Không mưa thuận gió hòa thì con người cũng “bó tay”. Hoặc đến ngày thu hoạch, nhưng chỉ một cơn bão hoặc lũ lụt thì con người cũng đành chịu trắng tay. Điều đó cho thấy Đấng Vô Hình mới làm chủ mọi thứ, Đấng đó là Thiên Chúa. Vừa kinh ngạc vừa kinh sợ, người ta tự hỏi về Đức Giêsu Kitô: “Ông này là người thế nào mà cả đến gió và biển cũng tuân lệnh?” (Mt 8:27; Mc 4:41; Lc 8:25).

Đức Chúa tuyên lời qua miệng ngôn sứ Isaia: “Cũng như mưa với tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đất, chưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn, thì lời Ta cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta giao phó” (Is 55:10-11). Thiên Chúa dùng hình ảnh rất quen thuộc, rất thực tế đời thường. Lời Chúa rất kỳ diệu, rất quan trọng trong đời sống Kitô hữu: “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi” (Tv 119:105). Không chỉ vậy, Lời Chúa còn có sức mạnh phi thường, không ai có thể cưỡng lại.

Khả dĩ cảm nghiệm Lời Chúa, tác giả Thánh Vịnh chia sẻ: “Thăm trái đất, Ngài tuôn mưa móc, cho ngập tràn phú túc giàu sang, suối trời trữ nước mênh mang, dọn đất sẵn sàng đón lúa trổ bông. Tưới từng luống, san từng mô đất, khiến dầm mưa cho hạt nẩy mầm, bốn mùa Chúa đổ hồng ân, Ngài gieo mầu mỡ ngập tràn lối đi” (Tv 65:10-12). Hồng ân Thiên Chúa chan hòa như mưa móc, Lời Chúa là nguồn giải khát thiết yếu, ước gì chúng ta cũng có thể nói được như tác giả Thánh Vịnh: “Con há miệng và con hớp lấy, vì khát khao mệnh lệnh của Ngài” (Tv 119:131). Hằng ngày ai sống được như vậy thì thật hạnh phúc biết bao!

Thiên nhiên tràn ngập hình ảnh chứng tỏ quyền năng của Thiên Chúa: “Vùng hoang địa xanh rì ngọn cỏ, cảnh núi đồi hớn hở tươi xinh, chiên cừu phủ trắng đồng xanh, lúa vàng dưới lũng rung rinh dạt dào, câu hò tiếng hát trổi cao” (Tv 65:13-14). Khi nhìn ngắm thiên nhiên, người ta có thể nhận biết Thiên Chúa hiện hữu. Ngay cả những người theo chủ nghĩa vô thần cũng không thể chối bỏ Ông Trời, dù họ không muốn công khai xác nhận, vì họ không thể nào “vắt đất ra nước, thay trời làm mưa” như họ muốn.

Hằng ngày, bằng cách này hoặc cách nọ, chúng ta cũng “gieo” nhiều thứ qua ánh mắt, thái độ, cử chỉ, lời nói, hành động,… Có những thứ chúng ta có thể “gặt” ngay lúc đó, nhưng cũng có những thứ cần có thời gian. Dù lâu hay mau, trong khoảng “gieo – gặt” vẫn có một khoảng chờ đợi. Thánh Phaolô nhận xét: “Tôi nghĩ rằng: những đau khổ chúng ta chịu bây giờ sánh sao được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mặc khải nơi chúng ta. Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mặc khải vinh quang của con cái Người” (Rm 8:18-19). Đó là khoảng chờ đợi, khoảng hy vọng, luôn rất cần có sự kiên trì. Thánh Phaolô giải thích: “Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn, nhưng là vì Thiên Chúa bắt chịu vậy; tuy nhiên, vẫn còn niềm trông cậy là có ngày cũng sẽ được giải thoát, không phải lệ thuộc vào cảnh hư nát, mà được cùng với con cái Thiên Chúa chung hưởngtự do và vinh quang” (Rm 8:20-21).

Được giải thoát là được tự do, có tự do là có hạnh phúc. Thánh Phaolô cho biết thêm: “Cho đến bây giờ, muôn loài thọ tạo cùng rên siết và quằn quại như sắp sinh nở. Không phải muôn loài mà thôi, cả chúng ta cũng rên siết trong lòng: chúng ta đã lãnh nhận Thần Khí như ân huệ mở đầu, nhưng còn trông đợi Thiên Chúa ban cho trọn quyền làm con, nghĩa là cứu chuộc thân xác chúng ta nữa” (Rm 8:22-23). Đó mới là lúc thực sự được giải thoát, được thu hoạch chính những gì chúng ta đã “gieo” trong suốt cuộc đời. Ai gieo giống tốt thì bội thu, ai gieo giống xấu cũng có thu hoạch, nhưng là thu hoạch những cái xấu xa và nguy hại.

Một hôm, Đức Giêsu từ nhà ra ngồi ở ven Biển Hồ. Dân chúng tụ họp bên Ngài rất đông, nên Ngài phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng đứng trên bờ. Ngài dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều, một trong các dụ ngôn đó là “Dụ Ngôn Người Gieo Giống” (Mt 13:1-23; Mc 4:1-20; Lc 8:4-15).

Trong dụ ngôn này có bốn loại hạt: (1) Những hạt rơi xuống vệ đường, bị chim chóc ăn mất; (2) Những hạt rơi trên nơi sỏi đá, đất không nhiều, nó mọc ngay nhưng bị cháy khô khi nắng lên; (3) Những hạt rơi vào bụi gai, nó chết nghẹt vì bị gai mọc đè lên; (4) Những hạt rơi vào đất tốt nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục.

Chúa Giêsu thản nhiên nói: “Ai có tai thì nghe” (Mt 13:9). Một câu nói rất đáng để chúng ta suy nghĩ nhiều. Tại sao Đức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói? Chúa Giêsu giải thích: “Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất. Bởi thế, nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ Isaia, rằng: Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã rachai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành” (Mt 13:11-15). Ung thư là dạng xơ cứng cơ phận nào đó, “chai đá” là dạng xơ cứng tâm hồn, chứng ung thư linh hồn. Cứng lòng cũng là tội xúc phạm tới Chúa Thánh Thần, thế nên không đời nào được tha (x. Mc 3:29; Lc 12:10).

Chúa Giêsu đã xác định: “Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy, tai anh em thật có phúc vì được nghe. Quả thế, Thầy bảo thật anh em, nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính đã mong mỏi thấy điều anh em đang thấy, mà không được thấy, nghe điều anh em đang nghe, mà không được nghe” (Mt 13:16-17). Chúng ta không diễm phúc như các tông đồ xưa, nhưng chúng ta lại có một mối phúc khác mà chính Chúa Giêsu đã nói: “Phúc thay những người không thấy mà tin!” (Ga 20:29).

Trong các dụ ngôn, có lẽ dụ ngôn Người Gieo Giống khó hiểu nhất. Vì thế, Chúa Giêsu đã phải giải thích: “Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, quỷ dữ đến cướp đi điều đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận. Nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời: khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lời, nó vấp ngã ngay. Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không sinh hoa kết quả gì. Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục” (Mt 13:19-23). Lời giải thích của Chúa Giêsu quá chính xác và rõ ràng, chẳng cần chú thích chi nữa!

Có lẽ chúng ta chưa đến nỗi là “hạt gieo bên vệ đường”, nhưng rất có thể chúng ta là “hạt gieo nơi đá sỏi” và “hạt gieo vào bụi gai”, vì chúng ta có nhiều những nỗi sợ hãi và nỗi lo lắng. Vả lại, đôi khi chúng ta còn ảo tưởng, vì chúng ta có vẻ rất “ngoan ngoãn và hiền lành” khi ở trong nhà thờ, nhưng khi ra ngoài nhà thờ thì… “khác hẳn”, y như các ảo thuật gia có thể biến Chiên thành Cọp, thiết tưởng có lẽ chúng ta cũng nên “xem lại”. Sự thật thì vẫn hay phũ phàng thế đấy, nhưng chỉ có thuốc đắng mới “đã” tật!

Công thức là điều cần thiết, và nghi thức hoặc nghi lễ cũng vậy, vấn đề quan trọng là đừng quá câu nệ vào hình thức, chú ý số lượng mà coi thường chất lượng! Hạt giống là hạt đời, có nhiều dạng hạt lép và cũng có nhiều dạng hạt mẩy. Tính từ “mẩy” hoặc “lép” đôi khi còn do chính chúng ta gán ghép cho người khác, chứ không phải tại hạt. Chí Phèo cũng muốn sống tốt mà tại thành kiến của người đời khiến anh ta không thể “ngóc đầu” lên được. Hạt Chí Phèo muốn “mẩy” mà bị người đời làm cho “lép”. Vì thế mà có những dạng “cùi không sợ lở”. Lỗi tại ai? Lỗi tại tôi ba lần đủ chưa? Và chúng ta có thật lòng “đấm ngực” không? Ai thực sự can đảm mới có thể trả lời!

Ước gì mỗi chúng ta đều là “hạt gieo vào đất tốt” và sinh lời, nhiều hay ít cũng được, miễn sao là có sinh lời – cho chính mình và cho tha nhân.

Thánh Phaolô nói: “Ai gieo giống nào thì sẽ gặt giống ấy. Ai theo tính xác thịt mà gieo điều xấu thì sẽ gặt được hậu quả của tính xác thịt là sự hư nát. Còn ai theo Thần Khí mà gieo điều tốt thì sẽ gặt được kết quả của Thần Khí là sự sống đời đời. Khi làm điều thiện, chúng ta đừng nản chí, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sờn lòng” (Gl 6:7-9).

Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con biết gieo giống tốt và trở thành những hạt giống gieo nơi đất tốt để chúng con “được hưởng tình thương Chúa và ơn cứu độ theo lời hứa của Ngài” (Tv 119:41). Xin cho chúng con được vui hưởng lòng nhân hậu của Ngài và xin củng cố việc tay chúng con làm (Tv 90:17). Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng cứu độ chúng con. Amen.

[Mục Lục]

Bài 9. Hạt giống Lời Chúa
AM Trần Bình An

Ở Đồng Tháp Mười có một loại lúa gọi là lúa trời, vì lúa tự nhiên mọc trên cánh đồng mênh mông đầy nước. Còn gọi là lúa ma vì mỗi ngày chỉ chín vài ba hạt mỗi bông vào ban đêm, và sẽ rụng ngay khi mặt trời mọc. Muốn thu hoạch thì bơi xuồng vào đồng lúa từ nửa đêm đến sáng.

Cây lúa ma thích hợp vùng sình lầy trũng thấp, và có sức sống rất mãnh liệt. Hạt lúa ma có râu dài 3 -4 cm, khi hạt chín rụng xuống, râu này sẽ cắm ngập vào bùn non, ẩn nhẫn nằm đó chờ đến khi mùa mưa bắt đầu đem đủ độ ẩm cho đất thì hạt nẩy mầm. Đến mùa nước nổi, nước dâng cao bao nhiêu thì lúa vẫn vươn đọt và bông cao hơn mặt nước. Thân cây lúa ma cứng, bông lúa ít hạt vì hạt mọc thưa so với bông lúa thường, hạt to hơn, thời gian hạt chín kéo dài từ rằm tháng 9 đến rằm tháng 10 âm lịch. Vì lúa mọc giữa đồng nước mênh mông và chỉ chín vài hạt mỗi bông nên không thể gặt như giống lúa trồng mà thu hoạch bằng cách bơi xuồng vào đồng lúa, dùng hai thanh tre đập ngọn lúa vào be xuồng cho lúa rụng vào xuồng.

Sau khi đem về người ta ngâm lúa ba hôm rồi phơi khô thì râu lúa sẽ rụng đi, sau đó đem xay. Hoặc sau khi đem lúa về, đem phơi xong dùng chày giả nhẹ cho gảy râu, cách này làm hạt cơm lúa ma dẻo, thơm ngon hơn cách trên. Hạt gạo lúa trời rất cứng cơm, thời gian nấu lâu hơn nấu gạo thường gấp ba lần. Cơm có màu hồng nhạt, dẻo, rất thơm, ngọt và béo không gạo nào bằng, nước cơm chắt ra pha thêm mật ong hay đường phèn là thức uống thơm ngon giàu dinh dưỡng.

Hiện nay diện tích lúa ma bị thu hẹp rất nhiều, chỉ còn khoảng 500 ha ở Vườn Quốc gia Tràm Chim, Đồng Tháp. Theo Tiến sĩ Dương văn Ni thì giống lúa ma đã có tên trong bộ gen nguồn quý hiếm của Viện Nghiên cứu lúa Quốc tế. Từ gen của những cây lúa ma cao nhỏng gầy nhom này, các nhà khoa học đã áp dụng công nghệ sinh học cho ra đời nhiều giống lúa thơm cao sản đã và đang trồng trên đồng ruộng Việt Nam. Ở Brazil, người ta đóng gói gạo lúa ma, mỗi gói chỉ 200g xuất sang Mỹ với giá 7 đô la một gói, tương ứng 3 500 USD một tấn. (KS. La thị Hiền, Lúa ma Đồng Tháp Mười, Hạt ngọc trời ban)

Tin Mừng Chúa nhật hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn hạt giống để giảng về thái độ đón nhận Lời Chúa của từng người. Hạt giống Lời Chúa còn cao quý, giá trị gấp bội hạt giống lúa trời hay lúa ma kỳ diệu.

Hạt giống hướng đạo

Hạt giống Lời Chúa là ánh sáng hướng dẫn con người đến sự sống viên mãn. “Lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi.” (Tv 119, 105)

Thật vậy, Đức Giêsu khẳng định trước đông đảo dân chúng và các thầy tư tế, Biệt phái Pharisiêu, đang nổi giận tìm cách ám hại Người:“Ai nghe lời tôi và tin vào Đấng đã sai tôi, thì có sự sống đời đời và khỏi bị xét xử, nhưng đã từ cõi chết bước vào cõi sống.” (Ga 5, 24)

Hạt giống Lời Chúa còn là lương thực dưỡng nuôi cho ai muốn sống thật, muốn no thỏa tâm hồn và bình an trong Chúa. “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra.” (Mt 4, 4)

Hạt giống thánh hóa

Đức Giêsu còn quả quyết những ai nghe và thực hành Lời Chúa, đều trở nên thân bằng quyến thuộc của Người: “Ðoạn Người chỉ các môn đệ mình mà phán: Ðây là Mẹ Ta. Ðây là anh em Ta. Vì ai vâng theo ý Cha Ta ở trên trời, thì kẻ ấy là anh em Ta, là chị em Ta và là Mẹ Ta vậy. (Mt 12, 50)

Hoặc nâng lên phận hèn mọn con người trở thành bạn hữu thân thiết của Người: “Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thẩy đã cho anh em biết.” (Ga 15, 15)

Hạt giống trường sinh

Khi thấy nhiều môn đệ rút lui sau mạc khải về nhiệm tích Thánh Thể, Đức Giêsu hỏi Nhóm Mười Hai: “Cả anh em nữa, anh em cũng muốn bỏ đi hay sao?” Ông Simon Phêrô liền mạnh dạn tuyên xưng niềm tin cậy mến: “Thưa Thầy, bỏ Thầy thì chúng con biết đến với ai? Thầy mới có lời đem lại sự sống đời đời.” (Ga 6, 68)

Mười một Tông đồ còn lại sau cuộc tử nạn của Đức Giêsu đều trở thành chứng nhân kiên cường của Người, cùng hiệp thông vào công cuộc cứu độ của Thiên Chúa. Các ngài đều được đoàn tụ vĩnh viễn trên Nước Trời, như Đức Giêsu đã hứa: “Nếu Thầy đi dọn chỗ cho anh em, thì Thầy sẽ trở lại và đem anh em về với Thầy, để Thầy ở đâu, anh em cũng ở đó. “(Ga 14, 3)

“Trời đất sẽ qua đi, nhưng những lời Thầy nói sẽ chẳng qua đâu.” (Mt 24, 35) Mặc dù trải qua hơn hai ngàn năm, Lời Chúa luôn mãi tân kỳ, hiện đại, phù hợp, thich ứng mọi nơi, mọi lúc và mọi hoàn cảnh, vì Lời Chúa là sự thật ngàn đời hề suy xiển, cũng chẳng bao giờ lạc hậu: “Lời Chúa vẫn tồn tại đến muôn thuở muôn đời. Đó chính là Lời đã được loan báo cho anh em như một Tin Mừng.” (1Pr 1, 25)

Thánh Phêrô còn xác tín hạt giống trường sinh trong thư thứ nhất qua ngòi bút của Silvanus Silas:“Anh em đã được tái sinh, không phải do hạt giống mục nát, mà do hạt giống bất diệt, nhờ Lời Thiên Chúa hằng sống và tồn tại mãi mãi. Vì mọi phàm nhân đều như cỏ, và tất cả vinh quang của họ cũng đều như hoa cỏ; cỏ thì khô, hoa thì rụng.” (1 Pr 1, 23-24)

“Hãy đi rao giảng Phúc Âm…” Để dám nhận một sứ mạng cao cả như thế, Chúa cần “cảm tử.” Hai ngàn năm lịch sử Hội Thánh cho ta thấy giai đoạn nào cũng không thiếu cảm tử từ mọi tầng lớp giáo dân. (Đường Hy Vọng, số 64)

Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa giúp chúng con biết đón nhận và thực hành hạt giống Lời Chúa với cả tấm lòng nhiệt thành và trung kiên, đừng để những quyến rũ thế gian, ba thù, chim trời, sỏi đá, gai góc, làm thui chột, lấn át, chết đi mầm sống Lời Chúa.

Lạy Mẹ Maria, khấn xin Mẹ cầu bầu, che chở chúng con thành tâm sống Lời Chúa, mặc bao trở ngại, phong ba, thử thách đang đón chờ chúng con. Amen.

[Mục Lục]

Bài 10. Gieo hạt giống cho mình
Lm. Jos Tạ Duy Tuyền

Khao khát hạnh phúc là lẽ thường của con người. Ai cũng đi tìm hạnh phúc. Ai cũng mong hạnh phúc. Tuy nhiên, hạnh phúc không phải là trái, là hoa mà hạnh phúc là hạt giống mình phải gieo vãi mới mong gặt hái được niềm vui hạnh phúc. Hạnh phúc không chỉ là đón nhận mà quan yếu là trao ban. Người đón nhận là kẻ yếu. Người trao ban mới là kẻ mạnh. Trao ban là gieo vãi hạnh phúc. Càng gieo vãi nhiều tình yêu, càng gặt hái nhiều hạnh phúc. Càng gieo vãi điều thiện, điều tốt càng thu nhận về nhiều niềm vui. Đó là quy luật thường tình “có gieo có gặt” và “gieo gì gặt nấy”.

Người ta kể rằng: Tại một vùng miền quê nọ có một người nông dân trồng được giống ngô rất tốt. Năm nào những cây ngô của ông cũng cho ra những bắp ngô vừa to, vừa thơm ngon, hạt nào cũng đều tăm tắp. Hàng năm ông đem ngô tới hội chợ của vùng để thi và lần nào cũng giành giải nhất. Ai cũng cho rằng hẳn ông đang sở hữu một bí quyết nào đó.

Ngày nọ. một phóng viên đến phỏng vấn ông, anh ta rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng người nông dân luôn chia sẻ những hạt giống ngô tốt nhất của mình với những người hàng xóm ở các trang trại xung quanh.

Tại sao ông lại chia sẻ những hạt giống tốt nhất của mình cho những người hàng xóm và cũng là đối thủ trong các cuộc thi ngô hàng năm? – Người phóng viên hỏi.

- Ồ, anh không biết à? – Người nông dân trả lời – Gió sẽ mang những hạt phấn hoa từ cánh đồng này sang cánh đồng khác. Nếu những người hàng xóm của tôi chỉ trồng những cây ngô không tốt thì rõ ràng, khi ngô được thụ phấn nhờ gió sẽ làm giảm chính chất lượng ngô của tôi. Tôi muốn trồng ra những cây ngô tốt thì tôi cũng tôi cũng phải giúp những người xung quanh trồng được ngô tốt đã!

Hóa ra cuộc sống chỉ nhận lại những cái mình đã cho đi. Người nông dân này thật khôn ngoan, anh biết rằng nếu mình cho đi những giống ngô tốt thì sẽ nhận lại những phấn hoa tốt cho chính vườn ngô của mình. Cuộc sống con người xem ra cũng chỉ nhận được tình yêu thương, sự quan tâm trìu mến của tha nhân nếu chúng ta biết san sẻ cho họ những việc lành bác ái của chúng ta.

Nhưng đáng tiếc xã hội hôm nay thật thực dụng. Người ta ít quan tâm tới người khác. Người ta chỉ tích lũy, vun quén mà quên rằng phải san sẻ để được lợi hơn. Người ta thích hái quả hạnh phúc mà ngại gieo trồng. Đôi khi lại gieo những trái đắng, trái sầu cho anh em qua những việc làm thiếu tình người, và có khi còn ác nhân ác đức . . .

Là người ky-tô hữu Chúa mời gọi chúng ta hãy chăm sóc hạt giống tốt mà Chúa đã gieo sẵn trong lòng chúng ta. Chúa bảo chúng ta hãy để cho Lời Chúa được đơm bông kết trái trong cuộc sống chúng ta. Chúa dạy chúng ta hãy để cho cái chân thiện mỹ trổ sinh muôn vàn việc tốt lành trong con người chúng ta. Đừng để cho những hạt giống chết nghẹt vì lòng chai cứng trong đam mê tội lỗi. Đừng để cho những hạt giống èo uột bởi sự lười biếng, ngủ mê trong danh lợi thú trần gian. Hãy để cho ánh sáng của Lời Chúa làm trổ sinh một tâm hồn thánh thiện, bác ái yêu thương.

Ở đời người ta bảo rằng: “gieo gì gặt nấy”. Nếu muốn thành công hãy giúp người khác thành công. Nếu muốn vui vẻ hãy làm cho người khác vui tươi. Nếu muốn có ngô tốt hãy chia sẻ giống tốt cho mọi người… Nếu đã đón nhận nhưng không từ ân ban của Thiên Chúa thì hãy biết rộng rãi trao ban.

Có một chân lý hiển nhiên là chúng ta chỉ hạnh phúc khi những người chung quanh cũng hạnh phúc. Vì con người có một mối liên hệ rất chặt chẽ với nhau, đến nỗi “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Vì “không ai là một hòn đảo”, thế nên phải biết sống mình vì mọi người và cho mọi người, có như vậy chúng ta mới gặt hái được những nghĩa cử yêu thương. Amen.

[Mục Lục]

Bài 11. Tâm tình người đi gieo
ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt

Bài dụ ngôn thật đẹp. Đẹp về hình ảnh phong phú. Đẹp về ý nghĩa sâu xa. Nhưng đẹp nhất vẫn là thái độ của người đi gieo. Người đi gieo đã có thái độ vừa hào phóng vừa kiên trì, vừa hy vọng vừa yêu thương.

Người đi gieo đã gieo một cách hào phóng. Hãy nhìn kìa: ông vốc từng vốc lớn hạt giống và rộng tay vung vãi. Ông gieo không tiếc xót. Ông gieo không tính toán. Ông gieo không loại trừ. Những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ nhận được hạt giống đã đành. Cả đến những mảnh đất sỏi đá, gai góc cũng được hưởng ơn mưa móc. Cả đến lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người đi gieo không bỏ rơi một mảnh đất nào, một ngõ ngách nào. Ông muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn.

Người đi gieo đã gieo một cách kiên trì, ông gieo bất kể ngày đêm. Ông gieo bất kể mưa nắng. Ông gieo bất kể những thất bại. Đợt gieo giống đầu tiên đã thất bại vì chim chóc tha đi, ông liền gieo tiếp đợt hai. Bị sỏi đá nắng hạn, cây lúa mất mùa, ông lại đi gieo tiếp đợt thứ ba. Bị gai góc bóp nghẹt, cây lúa bị lụi tàn, ông vẫn không nản, cứ gieo đợt thứ tư. Ông đúng là người đi gieo hạt không biết mỏi mệt.

Người đi gieo đã gieo trong niềm hy vọng. Niềm hy vọng của ông thật lớn lao. Chính với niềm hy vọng ấy, ông đã dám đầu tư tất cả tiền bạc, sức khỏe, thời giờ vào việc gieo hạt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông đủ sức mạnh vượt qua những khó khăn, đứng vững trước những thất bại. Vì hy vọng, ông gieo cả trên lối đi, trên đá sỏi, trong cỏ gai. Ông tin rằng có gieo thì có gặt. Chính niềm hy vọng ấy đã giúp ông kiên trì và sau cùng đi đến thành công.

Người đi gieo đã gieo trong tình thương yêu. Tình thương yêu của ông dạt dào lắm. Nên ông đã không ngại hao tốn tiền của, tâm trí, sức lực. Tình thương ấy bao la lắm. Nên ông động lòng thương đến cả những mảnh đất chai cứng, đá sỏi, gai góc. Tình yêu thương ấy mãnh liệt lắm. Nên ông mong sẽ cảm hoá được cả gai góc, sỏi đá, biến chúng thành đất màu mỡ phì nhiêu. Ông đã có thể chỉ chọn đất tốt mà gieo. Nhưng tình thương yêu mãnh liệt không cho phép ông làm thế. Vì ông không muốn loại trừ những miền đất chai cứng chứa đầy sỏi đá, cỏ gai.

Người đi gieo chính là Thiên Chúa hiện thân trong Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã gieo trong yêu thương. Yêu thương đến độ chính Người lại trở nên một hạt giống,chịu vùi chôn, chịu mục nát để biến cải những mảnh ruộng gai góc, sỏi đá thành màu mỡ phì nhiêu, mong một mùa gặt đầy những bông lúa chín vàng trĩu nặng.

Thiên Chúa là người đi gieo không biết mệt mỏi. Chúa Giêsu là người đi gieo say mê đến quên chính cả bản thân mình. Người muốn cho các môn đệ của Người tiếp tục công việc gieo Tin Mừng đi khắp mọi nơi.

Hôm nay Người muốn ta gieo một cách hào phóng. Hãy gieo không xẻn xo. Hãy gieo không tính toán. Hãy gieo không loại trừ. Hãy biết dùng mọi phương tiện hiện đại nhất để chuyên chở Tin Mừng. H ãy đem Tin Mừng tới mọi lãnh vực của đời sống. Hãy đem Tin Mừng tới tất cả mọi hạng người không loại trừ một ai.

Người cũng muốn ta kiên trì gieo hạt Tin Mừng. Hãy kiên trì như thánh Phaolô, cứ gieo dù gặp “thời thuận lợi hay không thuận lợi”. Hãy cứ gieo dù đá sỏi, chông gai. Hãy cứ gieo dù những thất bại, nhọc nhằn.

Nhưng điều Người mong chờ nhất là các môn đệ của Người hãy đi gieo yêu thương. Yêu thương không chỉ những mảnh đất phì nhiêu, nhưng yêu thương cả những mảnh đất sỏi đá, gai góc. Yêu thương không chỉ những người mình thương và những người thương mình mà còn yêu thương cả những người không ưa mình và mình không ưa: vì một tình yêu thương đích thực thì không loại trừ ai. Chỉ có tình yêu thương mãnh liệt như thế mới cảm hoá được cỏ gai, làm mềm được đá sỏi, biến tất cả thành màu mỡ phì nhiêu.

Đáp lời Chúa mời gọi, biết bao lớp người đã hăng hái ra đi gieo Tin Mừng tại vùng đất Lạng Sơn này.

Trong số đó phải kể đến Đức cố Giám mục Vinh Sơn Phaolô của chúng ta. Người đã là một người đi gieo không biết mệt mỏi. Qua bao ngày tháng, Ngài vẫn kiên trì không bao giờ chồn chân mỏi gối. Hôm nay Ngài đã trở thành một hạt giống vùi sâu trong lòng đất. Hạt giống ấy, tình thương ấy, sẽ làm mềm sỏi đá, hứa hẹn cho ta một mùa gặt bội thu.

Ta cũng không thể nào quên được công ơn của Đức Hồng Y Phaolô Giuse, cũng là một người đi gieo không biết mệt mỏi. Dù tuổi cao sức yếu với gánh nặng của Giáo phận Hà Nội và của Giáo hội Việt Nam, Ngài vẫn sẵn sàng ghé vai gánh đỡ Lạng Sơn trong những lúc cần thiết. Ngài đã gieo mồ hôi nước mắt làm phì nhiêu cánh đồng này. Công khó ấy chắc chắn sẽ góp phần rất lớn cho một mùa gặt mai sau.

Hôm nay, Chúa gởi tôi đến cánh đồng Lạng Sơn này. Lạng Sơn là quê hương tôi. Anh chị em đã đón nhận tôi như đón một người thân. Chúng ta thuộc về một gia đình. Hôm nay Chúa mời gọi tất cả chúng ta vào làm việc trong cánh đồng của Chúa. Chúng ta hãy hăng hái bắt tay vào việc đi gieo Lời Chúa. Hãy noi gương Chúa Giêsu, hào phóng, gieo kiên trì, gieo hy vọng và nhất là hãy gieo yêu thương. Gieo gì gặt nấy. Nếu ta gieo bác ái chắc chắn ta sẽ gặt được yêu thương, một mùa yêu thương tràn ngập trên núi đồi Lạng sơn- Cao bằng này.

GỢI Ý CHIA SẺ
1- Thiên Chúa không ngừng gieo Lời Chúa vào tâm hồn bạn. Bạn đã đón nhận Lời Chúa thế nào?
2- Thái độ của người đi gieo cho bạn cảm nghiệm gì về Thiên Chúa?
3- Chúa mời gọi bạn đi gieo Tin Mừng. Bạn phải có thái độ nào?

[Mục Lục]

Bài 12. Hạt giống Lời Chúa
Radio Veritas Asia

Một cầu thủ đấu bóng rổ đã tâm sự với các phóng viên báo chí như sau:

Quan niệm của tôi về cuộc sống nay đã thay đổi hẳn, tôi nghĩ rằng điều quan trọng hơn trong lúc này là dành nhiều thời giờ hơn để sống gần gũi với con cái tôi và biết thưởng thức, quí trọng những điều khác nữa, chứ không phải chỉ có môn thể thao bóng rổ mà thôi. Dù gặp bất hạnh, nhưng anh Colin đã là người có phúc hơn những người khác, bởi vì anh đã nghe được điều mà nhiều người muốn nghe mà không được nghe, đó là nghe được tiếng Chúa nói với anh trong các biến cố cuộc đời. Anh Colin khám phá ra được rằng, cuộc sống của anh còn có nhiều điều hay ho và quan trọng khác nữa.

Anh chị em thân mến,

Thiên Chúa dùng mọi tình huống để thức tỉnh chúng ta lắng nghe và sống Lời Ngài. Dụ ngôn về người gieo giống hôm nay cần được chúng ta dành nhiều thời gian trong ngày sống để suy niệm nhiều hơn, để lĩnh hội các ý nghĩa mà chính Chúa đã giải nghĩa cho các môn đệ.

Thiên Chúa đã luôn luôn gieo vãi Lời Ngài khắp nơi, với mọi hạng người, với mọi hoàn cảnh. Chúng ta đáp lại Lời Chúa như thế nào? Chúng ta có cần Chúa mở mắt chúng ta qua một biến cố đau thương như biến cố đã xảy ra với anh Colin hay không? Có cần Thiên Chúa thiêu đốt tất cả những gì chúng ta đang mù quáng bám víu vào như là giá trị duy nhất của đời mình, để giúp chúng ta trở về với Lời Chúa và sống thực hành Lời Chúa hay không?

Bằng cách nào đó không thể nói là tự nhiên tốt được. Tâm hồn con người cũng thế, tự nó không phải tự nhiên tốt, nhưng cần được ân sủng Chúa thánh hóa, thanh luyện mới có thể trở nên tốt, và mỗi người chúng ta cần cộng tác với ơn Chúa để tâm hồn chúng ta được trở nên mảnh đất tốt và trổ sinh nhiều hoa trái.

Thiên Chúa rất thường đến viếng thăm chúng ta qua các biến cố lớn nhỏ, vui buồn, nhưng rất nhiều khi hay là hầu hết nhiều khi, hầu hết mỗi lần Chúa đến thăm để nói với chúng ta một điều gì đó, mạc khải cho chúng ta một điều gì đó thì chúng ta lại vắng mặt, chúng ta lại lo ra. Nhiều lần chúng ta được tiếp xúc với Lời Chúa nhưng chúng ta lại lơ là không màng chi đến Lời Chúa nữa.

Ước chi hôm nay, trong giây phút này, chúng ta hãy trở về ngồi lại nơi căn nhà tâm hồn của chúng ta trong thinh lặng để kiểm điểm lại những gì mình đã làm hư hỏng, để được kín múc lấy sức mạnh của Chúa mà giúp ta canh tân trong cuộc sống.

Lạy Chúa, xin giúp chúng con hồi tâm trở về, lắng nghe Lời Chúa và sống thực hành Lời Chúa, xin Chúa giúp chúng con biết cộng tác với ơn Chúa, để mảnh đất tâm hồn chúng con trở nên mảnh đất tốt, để chúng con luôn biết đón nhận Lời Chúa và để cho Lời Chúa trổ sinh hoa trái trong tâm hồn chúng con mỗi ngày một hơn. Amen.

[Mục Lục]

Bài 13. Tôn giáo có ích gì?

Có một lần người thợ làm xà bông và một vị giáo trưởng đi dạo và chuyện trò với nhau. Người thợ làm xà bông đã nói: – Tôn giáo có ích gì? Tôn giáo nào cũng rao giảng chân lý, bình an, lòng thiện hảo. Nhưng ngài hãy nhìn vào thực trạng của thế giới: chiến tranh, đói khổ, và bao nhiêu hệ lụy khác xem ra sẽ chẳng bao giờ chấm dứt. Tôn giáo đâu có giúp được gì cho nhân loại?

Vị giáo trưởng im lặng và hai người tiếp tục đi qua một khu phố nghèo. Tại một con hẻm lầy lội, vị giáo trưởng chỉ vào một em bé ăn mặc bẩn thỉu, và nói:

- Ông hãy nhìn đứa bé kia. Ông cho rằng xà bông để tẩy xóa nhơ bẩn trên thân thể và quần áo của con người. Vậy ông hãy thử nhìn đứa bé kia. Xà bông của ông để làm gì? Với tất cả mọi thứ xà bông hiện có trên thế giới, đứa bé nhơ bẩn này vẫn cứ nhơ bẩn. Tôi chẳng biết xà bông dùng để làm gì?

Nghe lời ấy, người thợ làm xà bông cãi lại:

- Nó dơ bẩn là tại nó. Xà bông sẽ không có ích gì, nếu người ta không sử dụng nó.

Bấy giờ vị giáo trưởng mới nhỏ nhẹ nói:

- Đúng thế, xà bông sẽ vô ích, nếu người ta không sử dụng nó. Tôn giáo cũng vậy. Tôn giáo sẽ vô ích nếu con người không sống theo tôn giáo của mình.

Lời Chúa hôm nay được diễn ta qua dụ ngôn người đi gieo giống. Thiên Chúa là người đi gieo giống. Ngài đã gieo lời Ngài xuống thế gian. Trải qua suốt dọc dài lịch sử cứu độ. Ngài đã gieo qua các tổ phụ, các tiên tri và thời sau hết qua Con Một Chí ái là Đức Giêsu Kytô. Thế nhưng số phận của những hạt giống đó thật đáng thương: bị quên lãng, khước từ và bỏ ngoài tai,…

Chúa Giêsu đã khéo léo đưa ra nguyên do sự hư hại của hạt giống. Đó là do sự chai cứng trên lối mòn hay bởi gai góc, đá sỏi cằn khô. Chỉ một phần tư số hạt gieo vãi được may mắn rơi vào đất tốt, đủ điều kiện để hạt giống nảy mầm, đơm bông kết trái.

Đó cũng là lý do đưa đến sự ác nhiều hơn sự thiện. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến sự bất công và sa đọa vẫn đầy dẫy trên mặt địa cầu. Cho dù giáo huấn và lề luật của Chúa đã được ban ra, được gieo vãi khắp nhân gian, nhưng mấy ai đã đón nhận và đem ra thực hành?

Nhìn vào thế giới hôm nay, còn quá nhiều lề thói xa hoa trụy lạc, lề thói vô lương tâm và vô liêm sỉ. Đó chính là những lối mòn mà kẻ qua người lại tấp lập khiến nhiều người đánh mất ý thức về tội. “Người ta làm mình cũng làm. Người ta làm bậy mình cũng làm theo”. Như hiện trạng phá thai, nghiện ngập sì ke ma túy và bây giờ là thuốc lắc tổng hợp của Việt Nam hôm nay. Mỗi năm ở Việt Nam có khoảng gần 2 triệu thai nhi bị sát hại. Chốn ăn chơi sa đọa nhan nhản khắp nơi, dẫn đến con số nhiễm HIV đã lên đến hơn 400 ngàn người, và không biết bao nhiêu con người khác nữa đã và đang lao vào.

Một thế giới có quá nhiều đá sỏi của những trào lưu văn hóa đồi trụy hay những phong trào tha hóa con người đã và đang gây nên cớ vấp phạm cho nhiều người. Một xã hội quá phức tạp tựa như những gai góc, cứ quốn quanh lấy đời người bởi những đam mê thấp hèn. Thực vậy, có nhiều người đã thiếu cương quyết để xa tránh cám dỗ, và nói không với tội lỗi. Họ để cho tính xác thịt và lòng tham nổi loạn và thống trị họ, khiến họ không thể tự kiềm chế bản tính của mình và dễ dàng ngã theo những đam mê bất chính.

Con người ngày nay thực sự có mắt cũng như mù, có tai cũng không nghe. Họ đều biết rằng với lối sống trụy lạc sẽ dẫn đến tử vong thế nhưng họ vẫn lao đầu vào. Họ biết rằng văn hóa đồi trụy là mần mống đưa đến tha hóa con người, nhưng vì đồng tiền, vì đam mê họ vẫn mua bán, trao đổi khiến cho sự xấu cứ xum xuê và bao trùm ở mọi nơi, mọi chốn. Họ biết rằng một đời sống nông cạn, hời hợt, thiếu chuẩn mực đạo đức, thiếu đời sống cầu nguyện là nguyên nhân dẫn đến sa ngã phạm tội, thế nhưng có biết bao cha mẹ lại quá thờ ơ, hay thiếu trách nhiệm giáo dục con cái nên người.

Phải chăng lời tiên tri Isaia đang ứng nghiệm cho con người hôm nay. “Các ngươi lắng tai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì”?

Lời Chúa là lời ban sự sống, nhưng sẽ vô ích cho người có tâm địa xấu, cho lòng chai dạ đá. Lời Chúa đến với họ như “đàn gảy tai trâu” hay như “nước đổ lá môn”. Đời sống họ sẽ không có biến đổi, vì họ nghe tai này sang tai kia và điều tệ hại nhất là họ đã để ngoài tai những lời vàng ngọc, lời ban sự sống của Chúa.

Chúa Giêsu đã chúc phúc cho những ai biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa. Xin Chúa giúp chúng ta biết chuyên tâm lắng nghe, học hỏi, suy niệm và thực thi Lời Chúa như Mẹ Maria, như các thánh, để Lời Chúa sinh hoa kết trái trong tâm hồn chúng ta.

Lạy Chúa, Lời Chúa là lời ban sự sống, xin giúp chúng con biết cúi xuống nhặt những hạt giống Tin mừng bên vệ đường để đặt vào trong cuộc sống hằng ngày của mình, và biết quăng đi những sỏi đá, là những dịp tội gây cớ vấp phạm cho tha nhân, đồng thời luôn can đảm nhổ đi những gai góc là những đam mê bất chính, là nguyên do đưa đến sự tha hóa con người. Xin cho con biết noi gương Mẹ Maria luôn biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày của chúng con. Amen.

[Mục Lục]

Bài 14. Sứ mạng thực hiện Thiên Ý
Cố Lm. Hồng Phúc

Dưới hình ảnh mưa tuyết từ trời rơi xuống làm cho đồng ruộng phì nhiêu, cây cối sinh hoa mầu người ta có lương thực, Tiên tri Isaia đã hình dung Lời của Chúa phán ra.

Lời nói phát ra từ miệng nhưng bắt nguồn từ con tim, từ cõi lòng, nhờ đó con người bạch lộ nội tâm của mình. Lời nói càng phong phú khi nội tâm càng suy tư càng nghiền ngẫm nhiều. Huống hồ lời đó là Lời của Thiên Chúa, mang sứ mạng thực hiện Thiên Ý của Người.

Qua bài Phúc Âm, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “người gieo giống” để mô tả số phận Lời Chúa được tung ra giữa các linh hồn và đem lại kết quả như thế nào.

Người phán: “Này đây, có người gieo giống đi gieo lúa”. Có hạt rơi xuống bên vệ đường, chim trời ăn mất. Có hạt rơi xuống trên sỏi đá, không đâm rễ sâu, bị khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai bị chết ngạt. Chúa không chú trọng đến phần mất mát đó cho bằng đến sự phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rơi vào phần đất tốt. Nó sẽ bừng lên một mùa gặt phong phú, một thành trăm.

Vậy đừng ai ngã lòng vì thấy Nước Trời chậm chạp. Mọi sự xem ra chống lại việc triển nở nhưng hãy chờ mùa gặt đến. Kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng vì đây là công việc của Thiên Chúa.

Bổn phận của mỗi người là lắng nghe Lời Chúa và cố gắng thi hành trong việc làm. Không phải chỉ nghe, mà cố tìm hiểu cho biết Chúa muốn ta phải làm gì. Có bao nhiêu chướng ngại vật chống lại việc tìm hiểu Lời Chúa. Trước hết là ma quỉ như chim trời đến cướp lấy hạt vừa rơi xuống. Vì thế, Chúa dạy chúng ta cầu nguyện để khỏi sa chước cám dỗ của ma quỉ. Rồi đừng quá “lo lắng việc đời, ham mê của cải”, như những bụi gai bóp nghẹt Lời Chúa.

Tóm lại, dụ ngôn người gieo giống là dụ ngôn Đức Tin, với một lối diễn tả đầy tâm lý. Chúa phác họa cuộc sống hằng ngày của chúng ta theo tinh thần Đức Tin. Tin là chấp nhận Chúa, đem Lời Chúa thực thi trong đời sống và quảng bá cho người chung quanh.

Thánh Justinô tử đạo vào năm 150 đã suy niệm về dụ ngôn người gieo giống này và người khuyên bảo những người rao giảng Tin Mừng đừng bao giờ ngã lòng.

Thật đáng buồn khi thấy đạo thánh càng ngày càng sa sút. Điển hình như nước Ý có truyền thống Công giáo lâu đời, có bao nhiêu đấng thánh, thế mà số người giữ đạo thực sự hiện nay chỉ còn 15% tổng số dân có đạo. Số còn lại toàn thuộc lại dửng dưng. Lời Chúa như rơi vào sỏi đá, vào bụi gai hay ngoài mặt lộ. Tuy nhiên, như lời thánh Justinô, người rao giảng Lời Chúa như hạt giống rơi vào ruộng tốt sẽ triển nở một thành trăm. Bổn phận ta là thành tâm đón nhận Lời Chúa.

Lạy Chúa, xin kết nạp con vào đoàn người đi gieo giống của Chúa.

[Mục Lục]

Bài 15. Ngài dạy họ nhiều điều
Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến

Giải thích

Bắt đầu từ chương 13, Chúa Giêsu ra khỏi khung cảnh hội đường và các cuộc tranh luận. Ngài giảng dạy dân chúng trên bờ biển qua các dụ ngôn. Sau khi Chúa Giêsu nói về việc “thi hành ý muốn của Cha trên trời” (12:50), Ngài chuyển sang dụ ngôn Người gieo giống. Hạt giống sẽ được giải thích là lời của Nước Trời (13:19), cũng có nghĩa là ý muốn của Thiên Chúa được trình bày trong lời nầy. Tiếp sau dụ ngôn nầy là các dụ ngôn về Nước Trời. Như thế, Chúa Giêsu trình bày ý muốn của Thiên Chúa trong các dụ ngôn. Dụ ngôn đầu tiên “Người gieo giống” sẽ cho thấy các cách thức khác nhau đón nhận lời Chúa và thi hành ý muốn của Thiên Chúa.

Dụ ngôn Người Gieo Giống là dụ ngôn đầu tiên trong loạt 7 dụ ngôn. Sáu dụ ngôn còn lại chia thành hai nhóm ba, phân cách nhau bởi giải thích dụ ngôn cỏ lùng. Mỗi trong sáu dụ ngôn đều bắt đầu bằng câu: “Nước Trời giống như”. Phần dành cho các dụ ngôn kết thúc ở câu 13:53.

Phân đoạn các dụ ngôn trong chương 13 nầy như sau:

1- Dụ ngôn người gieo giống (13:1-9); Mục đích của dụ ngôn (13:10-17) và giải thích dụ ngôn (13:18-23); 2- Dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:24-30); 3- Dụ ngôn hạt cải (13:31-32); 4- Dụ ngôn men trong bột (13:33); Lý do dùng dụ ngôn (13:34-35); Giải thích dụ ngôn lúa và cỏ lùng (13:36-43); 5- Dụ ngôn kho tàng ẩn dấu (13:44); 6- Dụ ngôn viên ngọc quý (13:45-46); 7- Dụ ngôn lưới cá (và giải thích) (13:47-50); Kết luận (13:51-52).

Bố cục của dụ ngôn người gieo giống (13:1-9) có thể được phân chia như sau:

- Dẫn nhập (c. 1-3a);

- Các loại đất đón nhận hạt giống (cc. 3b-8);

- Kết luận (c. 9).

Giảng Dạy Trên Bờ Biển (cc. 1-3a)

Không gian trình thuật thay đổi. “Căn nhà” mà Ngài đi ra khỏi là căn nhà trong đó Ngài sẽ giải thích cho các môn đệ ý nghĩa dụ ngôn người gieo giống (13:36). “Ngài ngồi xuống” và “đám đông đến bên Ngài” ám chỉ Ngài sắp sửa giảng dạy họ như một vị Thầy (5:1). Những người nghe Ngài giảng dạy vẫn là “đám đông” đã theo Ngài ngay lời đầu tiên của Bài Giảng Trên Núi (5:1; 7:28; 8:1; 12:46; 13:2).

Các Loại Đất Đón Nhận Hạt Giống (cc. 3b-8)

Ý nghĩa của dụ ngôn sẽ được Chúa Giêsu giải thích trong 13:18-23. Ở đây chúng ta cố gắng tìm hiểu ý nghĩa các hình ảnh của dụ ngôn. Người gieo giống, chứ không phải là “một người gieo giống vì có mạo từ, được giới thiệu ở đầu dụ ngôn (c. 3b) chính là Chúa Giêsu, Đấng mang lời Chúa đến cho trần gian. Tuy nhiên trong dụ ngôn không nhắc đến người gieo giống nữa, mà chỉ nói đến “hạt giống”, chủ ngữ thật của dụ ngôn, “Có hạt rơi trên…”. Matthêu mô tả bốn nơi hạt giống rơi xuống (cc. 4-8), trong đó hai lần thánh sử mô tả tính chất của đất: “không có nhiều đất” (c. 5) và “đất tốt” (c. 8), như là điều kiện chính làm cho hạt giống lớn lên và sinh hạt hay không. Hai lần khác thánh sử không nói đến tính chất của đất, mà nói đến môi trường không thuận lợi cho hạt giống: “vệ đường” (c. 4), và “bụi gai” (c. 7); trong các môi trường đó, hạt giống chịu tác hại do chim trời đến ăn, và cây gai bóp nghẹt; do đó hạt giống không thể sinh trưởng được.

Hạt giống rơi trên vệ đường (c. 4). Vệ đường ở đây là những mảnh đất hẹp chạy dọc theo bờ ruộng hoặc giữa ruộng (x. 12:1). Chim trời đến ăn đi những hạt rơi trên đó. “Chim trời” không mang một ý niệm tiêu cực. Trong Matthêu, peteinon, chỉ “chim trời” được Thiên Chúa chăm sóc và nuôi nấng (6:26; 8:20; 13:32); do đó không thể giải thích “chim trời” là hình ảnh của “kẻ xấu”, ponèros (13:19). Động từ katesthiò, có nghĩa là “nuốt chững”.

Hạt rơi trên đá, không có nhiều đất (cc. 5-6). Đồi núi nhiều nơi tại Palestina chỉ toàn là đá sỏi. Loại đá trong dụ ngôn nầy là petròdès, “đất đá”, trên loại đá nầy có một lớp đất mỏng (13:5.20); khác với petra, “đá tảng” (7:24tt). Trong lớp đất mỏng hạt giống mau ấm hơn nên cũng mọc lên nhanh hơn; nhưng dưới ánh mặt trời nóng bức, nó sẽ khô héo ngay nếu thiếu nước (x. Giê. 17:8).

Bụi gai (c. 7). Cây gai không phải là cây hữu ích. Nơi cây gai không thể hái được trái nho (7:16; 13:22). Hạt giống rơi vào trong bụi gai thì không thể sinh trưởng được (x. 7:16). Động từ “bọp nghẹt” , pnigò, “làm cho nghẹt thở” (18:28) không sống nổi.

Đất tốt (c. 9). Hạt giống lthành cây và kết hạt được tính theo con số tăng dần, từ ba mươi lên dần đến một trăm. Cách tính tăng dần nầy cũng thấy trong đoạn tin mừng nầy. Từ hạt giống rơi bên vệ đường bị ăn mất ngay từ đầu, đến hạt giống mọc lên được một chút rồi bị cháy khô, đến hạt giống lớn lên nhưng không sinh hạt, và sau cùng là hạt giống sinh hạt. “Trái/hạt”, karpos, còn có nghĩa thiêng liêng: đó là lòng sám hối. Muốn biết đất tốt hay xấu thì hãy nhìn xem cây sinh hạt, giống như nhìn quả thì biết cây (x. 7:16; 12:33).

“Ai có tai để nghe thì hãy nghe” (c. 9). Cụm từ nầy được dùng trong hai lần khác nữa trong văn mạch khác (11:15; 13:43). Nó thường được dùng trong kết luận, và nhằm gây chú ý trước một vấn đề hệ trọng đã được bàn đến. Ở đây câu nầy hướng về dân chúng là những người đang nghe Chúa Giêsu giảng dạy. Ngài làm cho họ chú ý và cho họ thấy họ có thể là một trong các loại đất vừa nói trên.

Hạt giống Lời Chúa được gieo xuống trần gian không bao giờ thiếu.

Mảnh đất đón nhận hạt giống, mới là quan trọng.

Chúa Giêsu đã rao giảng lời Thiên Chúa cho dân chúng, và Ngài trông chờ những mảnh đất tốt.

Ai là mảnh đất tốt, nghĩa là đón nhận Lời Chúa cách có hiệu quả, sẽ trở nên mẹ và anh chị em của Chúa Giêsu.

[Mục Lục]

Bài 16. Sức sống của hạt giống
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An

Vào một đêm nọ, người phụ nữ nằm mơ. Chị thấy mình bước vào một siêu thị. Khách hàng tấp nập. Có một quày hàng đặc biệt, người ta chen chân không lọt. Chị ngạc nhiên thấy Chúa Giêsu đứng bán ở quày hàng này.

Chờ đợi đến phiên mình, chị hỏi: Chúa mà cũng bán hàng sao? Chúa bán cái gì ở đây vậy?

Chúa trả lời: Ta bán mọi sự con đang ước muốn trong trái tim con.

Chị nói liền một hồi: Thưa Chúa, con muốn có bình an, có tình yêu, có hạnh phúc, có khôn ngoan và tự do không sợ hãi. Suy nghĩ một lúc, chị lại thêm: không chỉ cho con mà thôi nhưng còn cho chồng, cho con và cho những người thân yêu của con nữa.

Chúa mỉm cười và nói: hỡi con yêu dấu, ở đây,Ta không bán hoa trái mà chỉ bán hạt giống thôi. (Anthony de Mello).

Tin mừng Chúa nhật hôm nay (Mt 13,1-23) có tên gọi là “Dụ ngôn người gieo giống”. Thiên Chúa là người gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy vào thái độ của mỗi người, chân thành đón nhận hay lười biếng khước từ, Lời Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.

Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ đường, đất lẫn sỏi đá, đất có nhiều gai góc và đất tốt. Đất nào cho năng suất nấy. Làm sao bên lề đường khô cằn sỏi đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cỏ rác không mọc nổi, hạt giống làm sao vươn lên để thánh cây xanh tốt được? Chúa Giêsu ví lời giảng dạy của Ngài như hạt giống trong tay người nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số phận các hạt giống khác nhau. Lời Chúa cũng có nhiều số phận khác biệt. Có lời sinh lợi muôn vàn lời. Có lời sống èo uột bị bóp nghẹt. Có lời làm tròn sứ mạng được uỷ thác. Có lời biến mất như rơi vào cõi hư không. Khác biệt về thành quả không hệ tại bởi hạt giống tốt xấu mà bởi phẩm chất ruộng đất. Thửa ruộng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruộng trên mặt đất mà là cõi lòng con người. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghĩa.

Tấm lòng quảng đại của người đi gieo.

Người đi gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu màu mỡ. Những mảnh đất sỏi đá, gai góc, lối mòn có bước chân người cũng không bị lãng quên. Người gieo hạt không bỏ rơi một mảnh đất nào vì tấm lòng quãng đại của ông, chỉ muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn mọi người với chính phẩm giá của họ trong niềm hy vọng của Ngài. Vì thế, mảnh đất nào cũng nhận được hạt giống đồng đều. Ai cũng có cơ may nhận được ân sủng cứu độ Tin Mừng nếu như họ thành tâm thiên chí. Lòng quảng đại không phân biệt đối xử, không ưu tiên ai mà cũng chẳng loại trừ ai, không thất vọng về hiện tại của người khác mà biết kiên tâm đợi chờ hy vọng vào tương lai tươi sáng hơn.

Không ai hoàn toàn là “lề đường”, là “sỏi đá” hay là “bụi gai”. Trong mỗi con người luôn có một mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhỏ bé thôi. Có thiện chí đón nhận hạt giống cũng sẽ có một mùa gặt bội thu “đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi” (Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lời Ngài vào lòng chúng ta, vì Ngài chắc chắn rằng: “Lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác” (Is 55, 11).

Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhưng trong ngài vẫn còn một mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhưng trong ngài vẫn còn đó một mảnh đất tốt của lòng nhiệt thành và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vọng vây bủa, nhưng vẫn còn có một mảnh đất tốt hướng tìm chân lý, chỉ chờ hạt giống gieo trồng là nở rộ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiều lắm những mảnh đất tốt như thế trong Giáo Hội và trong cuộc sống thường ngày của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhỏ nhoi đi chăng nữa, nhưng một khi đã được đón nhận Lời Chân Lý thì đúng như lời Chúa nói, đã sinh lợi “hạt một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi”.

Hạt giống tiềm ẩn sự sống.

Hạt giống có vỏ cứng bảo vệ, khi được gieo vào lòng đất vỏ sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sự sống mới. Sự sống vào đời mới bằng một cuộc phiêu lưu, bằng niềm phó thác cho tương lai.

Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt lành, là giá trị Nước Trời. Tự nó, hạt giống có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sự sống, hễ cứ gặp điều kiện thuận lợi là mọc lên. Trong mầm sống có sự sống tiếp nguồn từ sự sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm mọc lên” (x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiềm tàng thì “Hạt lúa mục nát đi” (x. Ga 12,24) lại là một hình ảnh khác nói lên niềm hy vọng một mùa gặt mới sau khi chịu ‘mục nát”. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Điều quan trọng là hãy cho hạt giống một cơ hội để mọc lên.

Niềm hy vọng mùa gặt phong phú

Nếu người gieo hạt đã đặt hy vọng vào từng mảnh đất bất kể mức độ tốt xấu thì bổn phận của đất là không được phụ lòng người quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa làm được mọi sự nhưng Ngài cần con người cộng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vọng nơi con người.

Trong các hoạt động tông đồ, không cần phải phân tích người nào là lề đường, là sỏi đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo vào đất, chúng ta hãy làm việc tốt cho người khác. Chính Thiên Chúa mới là Đấng làm cho hạt giống mọc lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).

Niềm hy vọng phải là một đặc trưng của đời sống người kitô hữu. Chính niềm hy vọng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống hiện tại, hướng tới một tương lai tươi sáng và một cuộc sống vĩnh cửu của người được làm con cái Thiên Chúa.

Mầu nhiệm Nước Trời còn ẩn chứa nhiều điều huyền diệu và chỉ cõi lòng nào chân thành, khiêm nhường đón nhận mới có cơ duyên thưởng thức những huyền diệu của Lời Hằng Sống. Nhận lấy hạt giống Lời Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Hội cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).

Người nông dân có câu: “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Giống là cần thiết, nhưng nước, phân bón và công chăm sóc thật là quan trọng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuật, nhưng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nước mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uột không kết quả. Có được giống tốt, nước bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhưng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.

Người sáng, người mù hay người câm điếc cũng đều có thể nghe Lời Chúa, đón nhận hạt giống Lời Chúa gieo vào lòng, nhưng quan trọng là đem ra thực hành.

Có một mảnh đất hoang cỏ mọc um tùm. Ông Tư mua lại thửa đất ấy rồi cày xới, làm sạch cỏ, rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Một thời gian sau, mảnh đất trở thành một khu vườn thật đẹp. Một hôm, ông Tư đang làm việc trong vườn, cha xứ đi qua và nói: “Khu vườn thật là đẹp! Ông Tư thấy không, khi ông biết cộng tác với Thiên Chúa thì kết quả như thế đó”. Ông Tư trả lời: “Vâng, cha cứ thử nghĩ lại xem, miếng đất này như thế nào khi chỉ có một mình Chúa làm việc ở đây”.

Cầu Nguyện

Lạy Chúa Giêsu, con đường dài nhất là con đường từ tai đến tay. Chúng con thường xây nhà trên cát, vì chỉ biết thích thú nghe Lời Chúa dạy, nhưng lại không dám đem ra thực hành. Chính vì thế Lời Chúa chẳng kết trái nơi chúng con.

Xin cho chúng con đừng hời hợt khi nghe Lời Chúa, đừng để nỗi đam mê làm Lời Chúa trở nên xa lạ.

Xin giúp chúng con dọn dẹp mảnh đất đời mình, để hạt giống Lời Chúa được tự do tăng trưởng.

Ước gì ngôi nhà đời chúng con được xây trên nền tảng vững chắc, đó là Lời Chúa, Lời chi phối toàn bộ cuộc sống chúng con. (Mana)

[Mục Lục]

Bài 17. Hạt giống
Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Lạy Chúa, xin ban ơn cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sỏi đá và hoang dại của tâm hồn, thành miền đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống loiừ Chúa triển nở tốt tươi và sinh nhiều bông hạt.

Khi người ta tìm cách phủ nhận sự hiện hữu và sự sáng tạo của Đấng Tạo Hóa là khi họ bị lạc vào hư vô. Sự chối bỏ quyền của Tạo Hóa là chối bỏ chính mình. Một số người không tìm hiểu tường tận mà đã chối bỏ nguồn cội và ngụy trang bằng một kết luận là mọi sự tự nhiên mà có. Kết luận mà chẳng có luận kết chút nào. Khi không hiểu hay chưa hiểu về nguyên nhân cùng cốt của vũ trụ vạn vật, chúng ta phải mở lòng mở trí để đón nhận và nghiên cứu một cách sâu xa. Đừng phủ nhận và chối bỏ sự gì khi trí chưa kịp suy, lòng chưa kịp cảm và giác quan chưa được thấu tỏ. Khi quan sát mọi sự hiện hữu nhiệm mầu chung quanh, chúng ta hãy mở mắt ngắm nhìn và dừng lại đôi phút để chiêm niệm và vui hưởng. Vũ trụ vạn vần, mây tầng kết hợp, gió lộng tuyết rơi, nắng sớm mưa chiều và nguồn sinh phát lộc. Đây Chúa phán: Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn ((Is 55, 10). Ôi bao la nhiệm mầu công trình tay Chúa đã dựng nên.

Ngay từ khởi nguyên, Thiên Chúa phán: Đất phải sinh thảo mộc xanh tươi, cỏ mang hạt giống và cây trên mặt đất có trái, ra trái tùy theo loại, trong có hạt giống (Stk 1, 11). Một trí khôn siêu việt đã đặt để an bài mọi sự trong trật tự lạ lùng. Trong tất cả mọi loài từ thực vật đơn sơ bé nhỏ cho tới những loài sinh vật phức tạp đều có khả năng truyền sinh giống nòi. Một hạt giống nhỏ li ti của mỗi loài đã tiềm ẩn một sự sống phát triển không ngừng cho tới khi chấm dứt. Tạo Hóa đã quan phòng đặt để nơi mỗi loại có muôn vàn hạt giống tiềm năng có thể phát triển trong những điều kiện cần có. Nói chung, mọi loài đều hưởng nhờ sự sống qua môi trường không gian, thời gian, dưỡng khí, đất đai, mưa nguồn và nguồn sống.

Chúa Giêsu đã giảng một dụ ngôn về hình ảnh người đi gieo giống rất tuyệt vời. Người gieo giống tung gieo hạt giống một cách quảng đại. Số phận mỗi hạt mỗi khác, có hạt rơi xuống vệ đường, hạt rơi vào bụi gai, hạt rơi trên đá sỏi và hạt rơi vào đất tốt. Hạt giống nào cũng có khả năng nẩy mầm sinh cây. Môi trường chung quanh rất quan trọng làm cho hạt giống được phát triển và sinh hoa kết quả. Cánh đồng bao la bát ngát: Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất (Mt 13, 4). Hạt giống tung bay khắp nẻo gần xa. Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết ngạt (Mt 13, 7). Nội dung ý nghĩa của dụ ngôn qúa thâm sâu đều áp dụng cho cả thân và tâm. Hạt giống thật là chính lời Chúa. Lời của Chúa luôn luôn là hạt giống tốt lành và có sức biến đổi tâm hồn.

Kho tàng hạt giống lời Chúa được linh ứng ghi chép trong Kinh Thánh. Đặc biệt Chúa Giêsu đã rao giảng và phân phát mầu nhiệm nước trời. Lời Chúa như mưa tuyết trên trời rơi xuống sẽ không trở lại trời nữa mà thấm nhập vào lòng con người để sinh hoa kết trái. Chúa Giêsu đã trao ban cho các tông đồ, môn đệ và mọi Kitô hữu quyền tiếp tục tung gieo lời Chúa qua muôn thế hệ. Tin vui Lời Chúa được gieo vãi không ngừng qua tất cả các phương tiện truyền thông và nhân chứng. Lời Chúa được gieo đi gieo lại cho tới lúc hạt gieo vào lòng đất tốt. Lời Chúa là lời hằng sống có năng lực cải biến tâm linh. Thiên Chúa cho chúng ta có đủ phương tiện của giác quan để tiếp nhận: Tai nghe, mắt nhìn, miệng đọc, tâm suy và tứ chi thực hành. Tùy thuộc chúng ta có dám mở lòng đón nhận và ươm mầm hạt giống hay không.

Hạt giống cây cỏ thì bị giới hạn trong không gian và thời gian, nhưng hạt giống lời Chúa có nội lực vượt khó và đi vào tận thâm tâm của lòng người. Ai nghe và thực hành lời Chúa thì có phúc. Những hạt giống tốt rơi xuống đất mầu mỡ sẽ sinh hoa kết qủa gấp trăm gấp ngàn. Có những hạt rơi xuống đất tốt, nên sinh hoa kết qủa, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi (Mt 13, 8). Qua mọi thời, Giáo Hội đã minh chứng rõ ràng có biết bao nhiêu thành viên đã lãnh nhận hạt giống tốt và đã sinh hoa kết trái. Ai trong chúng ta cũng được mời gọi để đón nhận lời Chúa và làm sinh lợi. Chúa mở rộng cửa nước trời bằng Tám mối phúc thật, bằng con đường đơn bé nhỏ, bằng đời sống khiêm tốn, bằng cách yêu thương tha thứ, bằng sự khó nghèo thanh sạch, bằng sự tin tưởng nguyện cầu và qua con đường khổ đau thập giá. Mỗi cá nhân tự chọn cho mình lối nhỏ vào quê hằng sống.

Đường nào hay lối nào cũng đòi hỏi sự gắng công phấn đấu. Chúng ta không thể nằm đó chờ sung rụng. Cửa hẹp là lối dẫn vào nước trời. Không ai có thể lên trời một mình. Chúng ta phải sống hỗ tương với nhau trong gia đình, cộng đoàn hay giáo hội. Giống như cây rừng dựa nhau để vươn lên và nương nhau để sống còn. Con người sống trong xã hội cũng thế, chúng ta cần có nhau để vươn tới đích cùng. Thiên Chúa trao ban cho con người có trí khôn và có trái tim. Để điều khiển chính mình, chúng ta dùng lý trí và ý chí. Để đối xử với người khác, chúng ta dùng trái tim. Thượng Đế chăm sóc ban thức ăn cho từng con chim, nhưng Ngài không ném thức ăn vào trong tổ của nó. Con người phải bươn chải và phấn đấu với cuộc sống. Phần thưởng nào cũng có cái giá phải trả. Muốn thành qủa bội thu, chúng ta phải bỏ vốn liếng, công sức, gieo hạt, vun xới, chăm dẵm và kiên trì chờ đợi hoa trái.

Một hạt giống tốt được gieo trồng vào vùng đất tốt sẽ sinh nhiều hoa qủa. Một việc tốt dù bé nhỏ luôn sinh hoa trái tốt. Hạt giống lời Chúa là hạt giống tin mừng sẽ đem lại niềm an vui cho tâm hồn. Chúng ta cần chuẩn bị thửa ruộng tâm hồn qua việc lãnh nhận các ân xá bí tích, qua việc siêng năng cầu nguyện, tham dự thánh lễ và làm việc lành phúc đức. Giống như thửa đất được cầy bừa, phơi ải, san bằng, nước non và phân bón đầy đủ sẽ giúp hạt giống phát triển tốt. Mỗi ngày chúng ta hãy dành đôi phút để bồi dưỡng nhu cầu tâm linh. Hãy cùng đọc, cùng lắng nghe, suy gẫm và đem lời Chúa thực hành trong đời sống. Chắc chắn lời Chúa sẽ mang lại niềm vui ơn cứu độ.

Thánh Phaolô nhắn nhủ: Anh em thân mến, tôi nghĩ rằng những đau khổ ở đời này không thể sánh với vinh quang sắp tới sẽ được mạc khải cho chúng ta (Rm 8, 18). Trong tất cả mọi sự sinh động đều có diễn tiến qua thời gian. Chúng ta không thể rút vắn, cắt bớt hay chối từ thực tại sống. Biết rằng bản tính của con người chúng ta thì yếu đuối và dễ chán nản. Cần có sự bền tâm nhẫn nại trải qua mọi thử thách để đạt triều thiên vinh quang. Muốn thực hành nhân đức chúng ta phải tu thân tích đức mỗi ngày. Có những đổi đời trở về trong nhu cầu cuộc sống nội tâm. Thật hiếm có những bước nhảy vọt trên con đường trọn lành. Có nghĩa là mỗi người phải khổ luyện, tập tành và tu thân. Đòi hỏi phải có sự hy sinh, từ bỏ và hãm mình. Chúng ta nên tận dụng mọi năng lực để biến đổi cả điều tốt lẫn xấu, cả vui xướng lẫn khổ đau trở thành bước thang dẫn lối tiến lên. Những khổ ải ở đời này sẽ mau qua và vinh quang bất diệt đang chờ đón. Đây là con đường Chúa đã đi qua.

Lạy Chúa, đã biết bao lần hạt giống lời Chúa đã được gieo vào thửa đất tâm hồn chúng con. Nhiều mầm sống non nớt trong tâm của chúng con bị thui chột, còi cọt, héo khô và chết ngạt. Xin ban ơn cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sỏi đá và hoang dại của tâm hồn, thành miền đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống Lời Chúa triển nở tốt tươi và sinh nhiều bông hạt.

[Mục Lục]

Bài 18. HÃY MẶC LẤY TÂM TÌNH CỦA NGƯỜI GIEO GIỐNG
Jos. Vinc. Ngọc Biển

Trong quá trình loan báo Tin Mừng, Đức Giêsu đã dùng nhiều dụ ngôn khác nhau để giúp cho người Dothái cùng thời thay đổi thái độ và cách sống sao cho phù hợp với Tin Mừng.

Hôm nay, Đức Giêsu dùng dụ ngôn “người gieo giống” để giúp cho người nghe hiểu ý nghĩa của nội dung lời giảng.

1. Cách gieo hạt và thửa ruộng của người Dothái

Người Dothái xưa không có những cánh đồng bằng phẳng như ở đồng bằng của Việt Nam, mà thửa ruộng của họ thuộc loại bậc thang trên sườn đồi như những vùng núi Trung du và thượng du gồm sơn địa và bán sơn địa như ở miền Bắc Việt Nam. Như vậy, thửa ruộng của họ thường có sỏi đá, gai góc và thiếu nước.

Cách thức gieo hạt của họ rất giống với cách sạ lúa của người Nam Bộ chúng ta. Tức là họ không cấy từng cụm như đồng bằng, mà họ rắc hạt trên thửa đất của mình.

Sau khi quan sát và thấy hình ảnh của người gieo hạt cũng như những thửa đất khác nhau, Đức Giêsu đã rất tinh tế khi dùng dụ ngôn này để nói về thái độ của dân chúng khi lắng nghe Lời Chúa và sự quảng đại, hào phóng của Thiên Chúa khi gieo giống.

2. Tâm tình người đi gieo giống

Đức Giêsu đưa ra hình ảnh của người gieo giống thật kỳ lạ: ông là người hào phóng. Chỗ nào cũng gieo. Gieo vung vãi không tiếc hạt, tiếc công. Gieo một cách quảng đại, không phân biệt bất cứ loại đất nào. Gieo cả nơi sỏi đá, vệ đường, bụi gai. Ông gieo trong thái độ kiên trì và trung thành, không tính toán thiệt hơn, không biết mỏi mệt và không hề thất vọng.

Ông đầu tư hết tất cả những gì mình có như: tiền tài, vốn liếng, sức khỏe và cả ngày lẫn đêm. Ông gieo mọi nơi mọi chốn.

Có được điều ấy, hẳn ông là người có tham vọng lớn, một trái tim rộng mở để vượt qua mọi rào cản, khó khăn, để tung gieo từng hạt giống, bất chất mọi sự ngỗ nghịch. Ông có một tình yêu bao la, vượt lên trên tất cả, miễn sao hạt giống được tung ra và rơi vào mọi môi trường.

Nói như thế, không có nghĩa ông là người vô trách nhiệm, không chuyên nghiệp, nhưng muốn diễn tả hình ảnh một người nông dân cần cù, chịu khó, kiên trì và quảng đại. Hình ảnh đó không ai khác ngoài Thiên Chúa, mà hiện thân chính là Đức Giêsu, người đang nói qua dụ ngôn.

Thật vậy, Thiên Chúa say mê con người, không ngừng tìm mọi cách để mong sao con người nhận ra chân lý, tình thương để mà cải hóa bản thân cho tốt hơn. Vì thế, tình yêu của Thiên Chúa là một tình yêu phổ quát, không phân biệt giàu nghèo, giai cấp, địa vị, màu da, sắc tộc…, vì “Người làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ, làm cho mưa xuống trên kẻ lành cũng như người bất lương…”

3. Thái độ của mỗi chúng ta trong vai trò của người gieo và nhận

Khi dùng dụ ngôn “người gieo giống” và nhiều loại đất khác nhau, Đức Giêsu mong muốn mỗi người chúng ta cũng mang trong mình tâm tình của người gieo giống. Tức là gieo trong hy sinh, vất vả, không tính toán hơn thiệt, không ích kỷ nhỏ nhen. Bổn phận của người môn đệ chính là mau mắn lên đường, tung hoành khắp nơi, biết tận dụng mọi thời gian, phương tiện để miễn sao Lời Chúa được loan xa tới mọi nơi, mọi chốn, không phân biệt họ là ai, cuộc sống và địa vị của họ như thế nào…

Thật vậy, chúng ta cứ trung thành và quảng đại, còn thành công là do Chúa chứ không phải hoàn toàn ở khả năng của chúng ta. Tinh thần này đã được thánh Phaolô nói đến khi ngài xác định: “Tôi trồng, anh Apôlô tưới, nhưng Thiên Chúa mới làm cho lớn lên. Vì thế, kẻ trồng hay người tưới chẳng là gì cả, nhưng Thiên Chúa, Ðấng làm cho lớn lên, mới đáng kể” (1 Cr 3,6-7).

Làm được điều đó, chúng ta cần có một trái tim đủ lớn để yêu thương, kiên trì và trung thành.

Là kitô hữu, chúng ta được hạt giống là chính Lời của Chúa gieo vào lòng chúng ta từ ngày chúng ta lãnh nhận Bí tích Rửa tội. Rồi tiếp tục trải qua dòng thời gian, chúng ta có nhiều điều kiện để cho Hạt Giống ấy nẩy mầm và sinh hoa kết trái dồi dào. Nhưng thử hỏi, mỗi chúng ta có sẵn sàng để trở thành thửa đất tốt tươi hay chỉ là sỏi đá, ven đường và gai góc?

Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi chúng ta hãy có tấm lòng bao dung, độ lượng như người gieo giống, đồng thời cũng phải có thái độ cởi mở, hân hoan, đơn sơ và yêu mến để cho hạt giống được nảy mầm, trổ sinh hoa trái dồi dào như những thửa đất tốt.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con được mặc lấy tâm tình của người gieo giống, đồng thời cũng trở nên những thửa đất tốt để hạt giống Lời Chúa được trổ sinh hoa trái dồi dào nơi tâm hồn chúng con. Amen.

[Mục Lục]

Bài 19. GIEO KHẮP BỐN PHƯƠNG TRỜI
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội

I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ

Trên bìa cuốn Tự điển Bách khoa Larousse nổi tiếng, chúng ta đọc thấy phương châm này: “On sème à tout vent.” Có thể tạm dịch là: “Gieo khắp bốn phương trời.” Phương châm này giúp chúng ta liên tưởng đến dụ ngôn người gieo giống trong Tin Mừng Mát-thêu: “Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, chỗ đất không có nhiều; nó mọc ngay, vì đất không sâu; nhưng khi nắng lên, nó liền bị cháy, và vì thiếu rễ nên bị chết khô. Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt. Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục.” Các nhà chú giải Thánh Kinh cho rằng một nông dân “thực thụ” không gieo giống kiểu ấy vì thật lãng phí. Nhưng chính cách gieo hạt ấy lại làm nổi bật chủ ý của Chúa Giê-su: Lời Chúa (là hạt giống) được gieo vãi một cách hết sức hào phóng vào trong thế giới và cõi lòng con người, vì Lời Chúa có sứ mạng đặc biệt làm trổ sinh hoa trái ở nơi mà Lời Chúa được gieo vào. Và một khi xuất phát từ miệng Thiên Chúa, Lời sẽ không trở về với Thiên Chúa nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Thiên Chúa, chưa chu toàn sứ mạng được giao phó.

Cử hành Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật XV Thường Niên Năm A hôm nay, chúng ta được gợi ý là hãy xem lại cách chúng ta đón nhận Lời Chúa như thế nào để Lời ấy sinh hoa kết trái trong tâm hồn và cuộc sống của chúng ta. Chúng ta cũng nhìn lại cách chúng ta gieo vãi Lời Chúa xưa nay như thế nào? Nói cách khác chúng ta tự hỏi: chúng ta có là mảnh đất tốt để Lời Chúa đâm bông kết trái xum xuê không? Chúng ta có gieo vãi Lời Chúa một cách không tính toán và không biết mệt mỏi không?

II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI SÁCH THÁNH

2.1 Trong bài đọc 1 (Is 55,10-11): Mưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc.

2.2 Trong bài đọc 2 (Rm 8,18-23): Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa mạc khải vinh quang của con cái Người.

2.3 Trong bài Tin Mừng (Mt 13,1-23): Người gieo giống đi ra gieo giống.

III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH

3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Thiên Chúa là Đấng nào?): Trong ba bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa:

- Là Thiên Chúa, Đấng đã gửi (sai) Lời của Người đến với trần gian, đến với con người để Lời ấy thực thi ý Chúa, thi hành sứ mạng là làm sinh hoa kết quả nơi tâm hồn những ai đón nhận Lời.

- Là Chúa Giê-su Ki-tô vừa là Lời của Thiên Chúa vừa là Đấng đã dùng dụ ngôn mà giảng dậy những người bình dân ít học về những điều cao siêu về Lời Chúa. Nhờ tài sư phạm tuyệt vời ấy mà ai cũng hiểu trách nhiệm của mình là phải trở thành mảnh đất tốt để đón nhận Lời Chúa và đồng thời phải gieo vãi Lời Chúa cho hết mọi người, trong mọi hoàn cảnh thuận lợi cũng như không thuận lợi.

- Là Chúa Thánh Thần, Đấng luôn hiện diện và tác động trong tâm hồn người Ki-tô hữu để làm cho người ấy mở lòng mở trí đón nhận Lời của Thiên Chúa và để cho Lời ấy sinh hoa kết trái gấp 30,60 hay 100. Chúa Thánh Thần cũng là động lực thần linh thúc đẩy các Ki-tô hữu mạnh dạn reo vãi Lời Chúa trong mọi môi trường sống từ gia đình cho đến ngoài xã hội.

3.2 Sứ Điệp Lời Chúa (Thiên Chúa dậy gì hay muốn chúng ta làm gì?): Qua ba bài Sách Thánh, chúng ta khám phá ra giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa hôm nay gồm hai điều:

- Một là tâm hồn và cuộc sống của mỗi Ki-tô hữu phải là mảnh đất tốt để Lời Chúa sinh hoa trái thành 30,60 hoặc 100.

- Hai là cách sống của mỗi người Ki-tô hữu phải là lời/việc rao giảng Lời Chúa cho những người xung quanh.

IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI

4.1 Sống với Thiên Chúa như con cái sống với cha mẹ, như kẻ thụ ơn đối với Đấng ban ơn, như môn đệ sống với Thầy. Sống bằng cả một tấm lòng yêu thương, tôn kính và tuân phục! Đặc biệt là sống với Chúa Giê-su là Lời Thiên Chúa nhập thể làm người để làm cho loài người sinh hoa kết trái thánh thiện đẹp lòng Thiên Chúa và tạo hạnh phúc cho chính loài người.

4.2 Thực thi sứ điệp Lời Chúa hay giáo huấn của Lời Chúa hôm nay, chúng taphải thực hiện hai việc sau đây:

- Một là chúng ta phải quan tâm và dành thời gian cho việc đọc/nghe, suy niệm, tìm hiểu Lời Chúa và trau dồi đời sống tâm linh.

àTôi hãy tự hỏi: Đối với hạt giống Lời Chúa thì tâm hồn tôi là mảnh đất tốt? hay là vệ đường? hay là sỏi đá? hay là bụi gai?

- Hai là chúng ta phải quan tâm và dành tài năng, tiền của và thời gian cho việc làm chứng và loan báo Tin Mừng Cứu Độ cho những người xung quanh.

àTôi hãy tự hỏi: Tôi có gieo vãi Lời Chúa ra bốn phương tám hướng tức cho hết mọi người, để Lời Chúa được đón nhận và sinh nhiều hoa trái không?

V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH

[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]

5.1 “Cũng như mưa với tuyết sa xuống từ trời không trở về trời nếu chưa thấm xuống đất, chưa làm cho đất phì nhiêu và đâm chồi nẩy lộc, cho kẻ gieo có hạt giống, cho người đói có bánh ăn, thì lời Ta cũng vậy, một khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không trở về với Ta nếu chưa đạt kết quả, chưa thực hiện ý muốn của Ta, chưa chu toàn sứ mạng Ta giao phó.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho các dân các nước, nhất là cho các dân tộc chưa đón nhận Phúc Âm là Lời Thiên Chúa gieo vào trần gian để làm cho trần gian được biến đổi theo thánh ý Thiên Chúa.

X- Chúng ta cùng cầu xin Chúa
Đ- Xin Chúa nhận lời chúng con

5.2 “Trong khi người ấy gieo, thì có những hạt rơi xuống vệ đường, …có những hạt rơi trên nơi sỏi đá, …có những hạt rơi vào bụi gai….”Chúng ta hãy cầu nguyện cho toàn thể Hội Thánh Chúa Ki-tô – nhất là cho Đức Thánh Cha Phanxicô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế, Tu Sĩ Nam Nữ và các giáo lý viên -, để mọi Ki-tô hữu hăng say nhiệt thành trong việc đón nhận và công bố Lời Chúa cho các Ki-tô hữu và cho những người chưa đón nhận Lời Chúa.

5.3 “Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho giáo dân của giáo xứ/cộng đoàn/cộng đồng chúng ta, để mọi người biết cách làm cho mình trở thành mảnh đất tốt sinh nhiều hoa trái đẹp lòng Thiên Chúa.

5.4 “Ai có tai thì nghe.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người thờ ơ với đời sống tôn giáo và những giá trị nhân bản, để họ biết mở lòng đón nhận những chỉ dẫn khôn ngoan và ánh sáng từ Trời Cao mà sống cách tương xứng với phẩm giá làm người và làm con Thiên Chúa.

[Mục Lục]

Bài 20. NHÂN & QUẢ TÙY ĐỊA LỢI
P. Trần Đình Phan Tiến

Kính thưa quý vị, thưa các bạn ! Lời Chúa Chúa Nhật XV hôm nay, chính Chúa Giêsu đã giải thích rõ ràng, về Dụ Ngôn người đi gieo giống (Mt 13, 1- 23 ).Cũng được phép đọc từ (Mt 13, 1-9). Nhưng , nếu chỉ đọc phần Dụ Ngôn (Mt 13, 1-9), thì không phong phú bằng đọc đến (Mt 13, 1- 23). Bởi vì, từ (c 18-23) là phần giải nghĩa Dụ Ngôn, do chính Chúa Giêsu giải nghĩa cho các môn đệ. Dụ Ngôn là ngôn từ được dùng những hình ảnh, công việc để dẫn chứng, giải thích về một ý nghĩa nào đó, mà tác giả không muốn tiết lộ bằng nghĩa của lời nói (nghĩa đen).

Khởi đi từ bài đọc I (Is 55, 10-11), chúng ta thấy Lời Thiên Chúa phán qua tiên tri Isaia thật chính xác và tuyệt vời như sau : “Mặc nhiên, như mưa và tuyết một khi đã từ trời rơi xuống mặt đất, thì không hề bay lên nữa, nhưng để tưới gội mùa màng, đất đai, hầu sinh hoa kết quả, đem lại hạt giống cho nông phu, để có cơm bánh cho người ta ăn thế nào : thì Lời Ta phán ra khỏi miệng cũng vậy ; sẽ chẳng trở lại không với Ta, nhưng sẽ hoạt động tùy Ta hoạch định. Đem thuận lợi cho mọi công việc Ta đã sai cử” (Is 55 ,10 -11).

Vâng, Hai câu (Is 55, 10 -11) trên đã minh định cách rõ ràng ý nghĩa giá trị của Lời Chúa. Như vậy Hạt Giống Lời Chúa mà Tin Mừng hôm nay trình thuật là điều minh bạch cho chúng ta. Vì như Lời Chúa Giêsu nói : “Kìa người gieo giống ra đi gieo giống…” (c 3).

Vâng, hình ảnh “Người gieo giống”, trước tiên là Đấng Thiên Sai, nghĩa là Đấng Cứu Thế, sau đó là các thừa sai tông đồ từ thế hệ đầu tiên cho đến các thế hệ sau cùng.

Như vậy, gieo giống có nghĩa là: Nhân & Quả, mặc nhiên, nhân nào quả ấy. Nhưng ý nghĩa của Tin Mừng hôm nay muốn chỉ rõ về mảnh đất được gieo. Đó là “TÂM HỒN” con người, vì gieo giống nào thì gặt quả đó, là điều đương nhiên. Vì không thể gieo cỏ lùng, mà gặt lúa miến. Cũng như không thể gieo điều xấu mà gặt ân sũng được. Như vậy, ý nghĩa Lời Chúa hôm nay, chính là “MẢNH ĐẤT TÂM HỒN” của kẻ đón nhận, nhân loại, tức người nghe. Vì hạt giống ở đây, được hiểu là hạt giống tốt là “Lời Chúa”, Lời Chúa thì mặc nhiên, “Nhân & Quả” phải tốt. Nhưng hạt giống được gieo vào mảnh đất khô cằn thì không thể có kết quả tốt được.

Như vậy, Lời Chúa là siêu nhiên, tuy nhiên cũng theo quy luật tự nhiên hoàn toàn. Vì luật tự nhiên cũng do bởi Thiên Chúa, vì vậy, Thiên Chúa không xóa bỏ quy luật tự nhiên. Quy luật tự nhiên để ứng xử cho vạn vật hữu hình, nhưng cũng bởi Thiên Chúa thiết lập, chứ không do bất cứ con người nào thiết lập nên quy luật tự nhiên.

Tục ngữ Việt Nam có câu: “Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa”. Phàm việc gì cũng cần ba yếu tố trên mới thành công mỹ mãn. Theo đó, Lời Chúa hôm nay, cũng cần có ba điều quan trọng :

- Một là : Người gieo giống ( Thừa sai )

- Hai là : Hạt giống (Lời Chúa)

- Ba là : Mảnh đất (tâm hồn con người).

Người gieo giống là tâm hồn người Thừa sai, vì cần phải có người gieo. Hạt giống Lời Chúa thì vô cùng phong phú, tự ắt linh nghiệm. Đó là lẽ đương nhiên như trong (Is 55, 10 -11).

Trong khi gieo :

- Hạt rơi xuống vệ đường > Chim ăn mất > Nghe Lời Chúa mà không hiểu , thì quỷ dữ cướp đi.

- Hạt rơi trên đá sỏi, đất không nhiều: nó mọc ngay, nhưng không sâu . Nhưng khi nắng lên nó liền bị cháy, vì thiếu rễ nên bị chết khô > Nghe Lời Chúa và vui vẻ đón nhận, nhưng không đâm rễ sâu, nên khi gặp gian nan, ngược đãi, nó đã ngã lòng.

- Hạt rơi vào bụi gai > gai mọc um tùm , nên nó chết nghẹt > Nghe Lời Chúa, nhưng lo lắng sự đời, vinh hoa phú quý bóp nghẹt > Lời Chúa không sinh hoa kết quả.

- Hạt rơi trên đất tốt > Nghe Lời Chúa và hiểu > Sinh hoa kết quả > Hạt được một trăm, sáu mươi, ba mươi.

Câu quan trọng : “Ai có tai thì nghe” (c 9).

Như vậy, thái độ lắng nghe Lời Chúa phải là mảnh đất tốt. mảnh đất tốt là mảnh đất “TÂM HỒN” của các thánh, của chúng ta. Nhưng mảnh đất tốt không có nghĩa là như nhau, tùy theo khả năng, sự cống gắng đón nhận, nghĩa là tùy thuộc vào sự tự do của mỗi mảnh đất tâm hồn. Như vậy, việc sinh hoa kết trái bởi Lời Chúa không c1o đồng đẳng khi d9u7oc75 gieo vào “MẢNH ĐẤT TÂM HỒN TỐT” của con người.

Như vậy, Lời Chúa là “NHÂN & QUẢ” tốt, nhưng tùy thuộc vào “MẢNH ĐẤT TÂM HỒN” của con người mới sinh ích cho người đó được. Giống như một bản nhạc hay được một tâm hồn “yêu” nhạc đón nhận, thì giá trị của cung bậc, âm thanh ấy mới có kết quả tốt, và tâm hồn của chính người nghe bản nhạc đó mới hạnh phúc. Chứ nếu đem bản nhạc đó khảy vào tai một con trâu, thì làm sao có kết quả gì. Lúc đó, như người ta nói : “Đàn khảy tai trâu”.

Vì cũng rõ ràng như : “Linh mục không phải là một ông thầy cúng, mà là người thực thi sứ vụ tình yêu của Đức Kitô”.

Cảm nghiệm được giá trị Lời Chúa mà thánh Phao-lô, tại Bài đọc 2 (Rm 8, 18-23), đã cho chúng ta biết những vinh quang mà những ai vì Lời Chúa mà cam chịu đau khổ hiện thời, thì họ sẽ được thừa hưởng vinh quang bất diệt là chính Thiên Chúa mai sau.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã dùng dụ ngôn để giảng dạy, hầu muốn thử thách những tâm hồn kiên gan, bền chí, trung thành và phải có một tình yêu cao độ, sâu thẳm, chứ không phải hời hợt, chóng qua. Vì Lời Chúa là Lời Hằng Sống, không gì chân thành và trung tín hơn giá trị Lời Chúa. Xin ban cho những tâm hồn nào biết đón nhận Lời Chúa, lắng nghe, và thực thi cách chân thật, hầu mang lại hiệu quả như lòng Chúa mong ước, vì những hiệu quả một trăm, sáu mươi, ba mươi cho chính họ. Amen./.

[Mục Lục]

Bài 21. THỰC HÀNH LỜI CHÚA ĐỂ SỐNG TIN YÊU
Lm. Đan Vinh

I. HỌC LỜI CHÚA

1.TIN MỪNG: Mt 13,1-23

2. Ý CHÍNH: DỤ NGÔN NGƯỜI GIEO GIỐNG VỀ NƯỚC TRỜI:

Tin Mừng hôm nay là một trong bảy “dụ ngôn về Nước Trời” của Đức Giê-su: Người ví Nước Trời giống như một người mang hạt giống đi gieo. Hạt giống Nước Trời được gieo vào 4 tình trạng đất khác nhau và chỉ thành công ở lần gieo cuối cùng. Sở dĩ Đức Giê-su giảng dạy bằng dụ ngôn là vì chỉ các môn đệ mới có thiện chí muốn nghe và muốn đón nhận Nước Trời thiêng liêng, đang khi phần lớn dân Do thái thì cứng lòng chỉ muốn đón nhận Nước vinh quang thế tục và không muốn đón nhận Nước Trời thiêng liêng này. Lời Chúa chỉ phát sinh hiệu quả nơi những tâm hồn có thiện chí muốn nghe, giống như hạt giống chỉ có thể phát sinh hoa trái tin yêu khi được gieo trong mảnh đất mầu mỡ là tâm hồn tốt lành, không chai lì cố chấp, không giữ đạo hời hợt bề ngoài, không bị các thói hư tật xấu lấn át…

3. CHÚ THÍCH:

- C 1-2: + Ngồi ở ven Biển Hồ:Câu chuyện xảy ra ở bờ biển hồ Ghen-nê-xa-rét miền Ga-li-lê.+ Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều: Dụ ngôn là những câu chuyện do Đức Giê-su kể ra, dựa theo phong tục và nếp sống trong xã hội, với mục đích trình bày một điều về giáo lý đức tin. Giữa hình ảnh tự nhiên đời thường và giáo lý đức tin siêu nhiên có những điểm giống nhau mà người đọc phải để tâm suy nghĩ mới có thể nắm bắt được. + Các dụ ngôn về Nước Trời: Khi diễn tả về cách tổ chức và sinh hoạt của Nước Trời do Đức Giê-su muốn thiết lập. Người đã dùng bảy dụ ngôn sau đây: Dụ ngôn “Người gieo giống” (x. Mt 13,1-23); Cỏ lùng (x. Mt 13,24-30); Hạt cải (x. Mt 13,31-32); Men trong bột (x. Mt 13,33); Kho báu và ngọc quý (x. Mt 13,44-46); Chiếc lưới bắt cá (x. Mt 13,47-50). Ở đây, Đức Giê-su đã dùng dụ ngôn Người Gieo Giống kể về một người nông dân đi gieo hạt giống, qua đó Người dạy các môn đệ phải làm thế nào để hạt giống Lời Chúa có thể mọc lên thành cây lúa và tới mùa phát sinh được nhiều bông hạt mới.

- C 3-8: + Dụ ngôn người gieo giống: Vệ đường, sỏi đá, bụi gai, đất tốt…: Hằng năm vào tháng 12 dương lịch, đất thánh bắt đầu mưa, nhà nông khởi công gieo hạt giống. Ga-li-lê là miền đất nhỏ có nhiều đồi núi và ít ruộng đất, mà dân cư lại đông, nên ruộng đất được chia thành nhiều thửa ruộng nhỏ. Thửa ruộng nào cũng có đường bờ bao làm biên địa hay vệ đường mà người nông dân có thể đi trên đường bao đó. Phần nhiều đất không đủ mầu mỡ, nhiều chỗ còn trộn lẫn đá sỏi. Nhiều chỗ đất vừa xấu mà cỏ gai lại mọc tràn lan. Tuy nhiên cũng có những chỗ đất đai phì nhiêu, người ta cày bừa kỹ, rồi gieo hạt giống lúa mì và chỉ chờ đến mùa lúa chín là thợ gặt sẽ ra đồng gặt hái mang về nhà.

- C 9: + Ai có tai thì nghe: Đây là kiểu nói Đức Giê-su hay dùng để gây sự chú ý cho người nghe (x. Mt 11,15; Mc 4,23; Lc 8,8). Có tai là có khả năng nghe, nhưng chưa chắc đã muốn lắng nghe. Giống như các kinh sư và người Pha-ri-sêu Do thái tuy đến nghe Đức Giê-su giảng mà lòng không muốn tiếp nhận sự thật mà Người muốn nói. Ở đây Đức Giê-su kêu gọi mọi người: “Ai có khả năng nghe thì hãy tỏ thiện chí lắng nghe !”.

- C 10: + Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói với họ?: Lý do Đức Giê-su dùng dụ ngôn mà nói về Nước Trời, trước hết vì người Do thái đang mong ước một Đấng Thiên Sai thuộc dòng dõi Đa-vít, đến thiết lập một Vương Triều Mới bằng sức mạnh của một đạo quân bách chiến bách thắng, lại còn được cơ binh các thiên thần trên trời trợ giúp, để mở rộng Vương quyền đi khắp hoàn cầu, dẹp tan các chư dân tôn thờ tà thần. Còn sứ mạng của Đức Giê-su là đến để thiết lập một Nước Trời thiêng liêng ban ơn cứu độ khác với Nước thế tục mà dân Do thái đang trông mong do Đấng Mê-si-a được Đức Chúa sai đến sẽ thiết lập.

- C 11: + Bởi vì anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không: “Mầu nhiệm Nước Trời” là chương trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện qua Đức Giê-su. Đây là điều vượt quá sự hiểu biết của loài người. Chỉ Đức Giê-su là Đấng thiết lập Nước Trời mới có thể nói về Nước ấy bằng các dụ ngôn.

- C 12: + Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dư thừa. Còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy mất: Người Do thái thời Đức Giê-su đang có đức tin truyền thống về Đấng Thiên Sai (Mê-si-a). Trong bọn họ, ai tin vào Đức Giê-su sẽ được ban thêm ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời. Còn những kẻ không tin Người thì ngay cả lòng tin truyền thống về một đất Nước mang tính trần thế cũng sẽ bị lấy mất.

- C 13: + Vì họ nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu: Khi giảng cho dân Do thái đang khao khát một Nước trần thế lệch lạc, Đức Giê-su một đàng phải cố gắng trình bày đúng điều họ đang khát vọng. Đàng khác Người phải sửa lại quan niệm lệch lạc của họ về Nước ấy. Do đó, Người phải dùng các dụ ngôn. Bởi lẽ dụ ngôn vừa mở vừa đóng: mở để giúp họ nhận ra sự thật và đóng đối với những gì họ hiểu sai. Khi nghe các dụ ngôn về Nước Trời, chỉ những ai thành tâm chấp nhận quan điểm của Đức Giê-su như các môn đệ, mới có thể lãnh hội được ý nghĩa của nó. Còn những kẻ mang nhiều thiên kiến, cố chấp trong sự sai lầm như các mục tử dân Do thái, thì dù có nghe Đức Giê-su giảng, họ cũng không hiểu gì về ý nghĩa thực sự của các điều Người nói.

- C 14: + Ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a: I-sai-a đã tuyên sấm các Lời Chúa đã phán với ông khi Người kêu gọi và sai ông đến giảng cho dân Do thái (x. Is 6,9-10). I-sai-a có trách nhiệm nói với dân Do thái về các hình phạt mà Chúa sẽ giáng xuống do tội của họ. + “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn, cũng chẳng thấy…”: Lời tuyên sấm của I-sai-a cho thấy tình trạng dân Do thái trong thời Đức Giê-su cũng tương tự trong thời của ông. Cũng như I-sai-a, Lời giảng của Đức Giê-su đã nên dịp cho dân Do thái cứng lòng không tin (x. Lc 2,34). Mát-thêu thấy cách Đức Giê-su giảng bằng dụ ngôn như thế cũng đã được tiên báo trong Thánh Vịnh như sau: “Mở miệng ra, tôi sẽ nói đôi lời huấn dụ, công bố điều huyền bí thuở xa xưa” (Tv 78,2).

- C 16-17: + Còn anh em, mắt anh em thật có phúc vì được thấy…: Các môn đệ Đức Giê-su không những được thấy các phép lạ Người làm và được nghe những Lời Người dạy, mà còn có thiện chí muốn tìm hiểu để tin theo, nên các ông có phúc hơn các ngôn sứ và những người công chính trước đây. Những người này dù có thiện chí muốn nghe và muốn thấy Đấng Thiên Sai, nhưng các vị ấy đã không được nhìn thấy Người và cũng không được nghe Lời Người như các ông bây giờ.

- C 18-23: + Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn Người Gieo Giống: Lời trích giảng trong đoạn này xem ra không phù hợp với trọng tâm của dụ ngôn Người Gieo Giống ở phần trên: Dụ ngôn thì nhấn mạnh đến hành động gieo giống của Thiên Chúa vào 4 tình trạng đất khác nhau, nhưng khi giải thích thì lại chú trọng đến tình trạng đón nhận Lời Chúa nơi các người nghe. Tâm điểm của dụ ngôn đã bị xê dịch từ Lời dạy về mầu nhiệm Nước Trời sẽ gặp nhiều thử thách trước khi đạt kết quả sung mãn vào thời cánh chung, chuyển thành lời khuyến cáo hãy mở rộng tâm hồn đón nhận Lời Chúa. Có lẽ phần giải thích dụ ngôn này là của Giáo Hội sơ khai nhằm nhấn mạnh đến các thái độ khác nhau của những kẻ nghe Lời Chúa: Muốn cho Lời Chúa sinh sôi nẩy nở gấp bội, thì người nghe phải trở thành đất tốt qua thái độ “nghe và hiểu”. Phải tránh sự chai lì như vệ đường, khô khan như sỏi đá và các thói hư như gai góc…

4. CÂU HỎI:

1) Thế nào là dụ ngôn? Có mấy dụ ngôn về Nước Trời là những dụ ngôn nào? Ý nghĩa của dụ ngôn người gieo giống là gì? 2) Bốn tình trạng đất trong dụ ngôn Người Gieo Giống ám chỉ điều gì? 3) Câu: “Ai có tai thì nghe” có nghĩa thế nào? 4) Tại sao Đức Giê-su lại dùng dụ ngôn mà giảng về Nước Trời cho dân Do Thái, mà Người lại giải thích rõ ý nghĩa của dụ ngôn ấy cho các môn đệ? 5) Tại sao Ngôn Sứ I-sai-a lại tuyên sấm Lời Chúa với dân Do Thái rằng: “Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy”? 6) Tại sao các môn đệ có phúc hơn các ngôn sứ và các người công chính trước đó? 7) Phần giải thích dụ ngôn Người Gieo Giống là của ai? Nội dung nhằm dạy điều gì?

II. SỐNG LỜI CHÚA

1. LỜI CHÚA: “Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra: kẻ được gấp trăm, kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục” (Mt 13,23).

2. CÂU CHUYỆN: SỨC MẠNH CỦA LỜI CHÚA TRONG THÁNH KINH

PHA-MÁT là một tên cướp lừng danh tại nước Ấn Độ. Hắn ta cùng đồng bọn thường ra tay cướp đoạt tài sản của người đi đường rồi tẩu thoát mà không để lại bất cứ dấu vết nào. Ngày nọ, Pha-mát bẻ khóa vào một ngôi nhà vắng chủ. Sau khi đã lấy hết tiền bạc quý kim trong tủ, hắn kiểm tra lại ngôi nhà lần cuối thì thấy còn lại một cuốn sách nhỏ bìa đen, giấy mỏng và dai. Hắn nhặt lên bỏ vào túi với ý định sẽ dùng làm giấy vấn thuốc lá hút. Từ đó, mỗi khi hút thuốc hắn đều xé một tờ trong sách làm giấy vấn thuốc. Một lần nọ, hắn thấy trên tờ giấy có các hàng chữ nhỏ, hắn tò mò đọc thử xem các chữ viết đó là gì, và từ đó mỗi lần hút thuốc hắn đều đọc một đọan lời Chúa in trên tờ giấy. Vào một tối kia, sau khi đọc xong trang Lời Chúa, hắn để lại tờ giấy vừa xé vào lại trong sách, và quỳ gối xuống xin Chúa Giê-su tha tội và cứu hắn, giống như Người đã tha thứ cho tên cướp có lòng sám hối trên cây thập tự mà hắn mới đọc xong. Từ lúc ấy hắn cảm thấy tâm hồn hắn có sự bình an.

Hôm sau, hắn ăn mặc chỉnh tề rồi đi đến đồn cảnh sát xin đầu thú và nộp lại những đồ ăn cắp còn lại. Mọi người đều ngạc nhiên khi nghe hắn cho biết lý do ra đầu thú. Hắn mau mắn tra tay vào còng và sau khi nghị án, tòa chỉ kết án hắn 10 năm tù giam vì có yếu tố được giảm khinh. Trong thời gian mười năm ở tù, hắn vẫn tiếp tục đọc phần còn lại của cuốn Tân Ước và đã kể lại các câu chuyện trong sách cho các bạn tù. Dần dần nhờ quyết tâm sống khiêm tốn yêu thương và phục vụ theo gương Đức Giê-su, hắn đã làm cho tất cả đám bạn tù cảm mến. Họ không còn thái độ thù ghét và đàn áp bóc lột lẫn nhau, nhưng biết thể hiện tình yêu thương và giúp đỡ nhau. Một số bạn khác còn đến xin theo học Lời Chúa với hắn và cuối cùng đã trở thành môn đệ của Đức Giê-su giống như hắn.

3. SUY NIỆM:

1) Dụ ngôn là gì?

Dụ ngôn là những hình ảnh hay câu chuyện đời thường nhằm giúp người nghe hiểu biết về các chân lý cao siêu, trừu tượng được mặc khải. Dụ ngôn của Đức Gie-su có đặc tính vừa che giấu vừa tỏ lộ các chân lý về Thiên Chúa và Nước Trời mà Người sắp thiết lập. Dụ ngôn sẽ Che dấu «những bậc khôn ngoan thông thái» (Mt 11,25a) cho rằng mình đã hiểu biết đầy đủ về Thiên Chúa và về Nước Trời rồi, nên không cần tìm hiểu thêm. Trái lại, sẽ tỏ lộ racho «những người bé mọn» (Mt 11,25b), nhận biết kiến thức của mình về Thiên Chúa và về Nước Trời vẫn còn hạn hẹp, thiếu sót, cần phải được tiếp tục đào sâu để có thể áp dụng vào cuộc sống.

Các kinh sư và người biệt phái thời Đức Giê-su là những người tự mãn về Luật Mô-sê nên không muốn nghe lời Đức Giê-su giảng, hoặc nếu có nghe thì chỉ để tìm kiếm sơ hở để phản bác. Do đó Đức Giê-su đã dùng dụ ngôn mà nói với họ, để họ “nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu. Thế là đối với họ đã ứng nghiệm lời sấm của ngôn sứ I-sai-a, rằng: Các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy; vì lòng dân này đã ra chai đá: chúng đã bịt tai nhắm mắt, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe, và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho lành” (Mt 13,14b-15). Có lần Đức Giê-su cũng khuyên môn đệ đừng giảng cho những kẻ cứng lòng không muốn nghe và không muốn tin Đức Giê-su như sau: «Của thánh, đừng quăng cho chó; ngọc trai, chớ liệng cho heo, kẻo chúng giày đạp dưới chân, rồi còn quay lại cắn xé anh em» (Mt 7,6). Về sau trong cuộc khổ nạn, khi bị các kỳ mục bắt nộp cho quan tổng trấn Phi-la-tô để đòi ông lên án tử hình cho Người, Người đã trả lời các câu ông hỏi (x. Mt 27,11-12), nhưng lại im lặng không nói một lời khi nghe các thượng tế và kỳ mục tố cáo Người, khiến quan Phi-la-tô rất đỗi ngạc nhiên (Mt 27,12-13).

2) Điều kiện để theo làm môn đệ Đức Giê-su:

- Để đón nhận được Nước Trời của Đức Giê-su thiết lập, mỗi người chúng ta phải “từ bỏ mình”, nghĩa là bỏ đi những gì mình cho là quý giá để mua lấy Nước Trời như trong dụ ngôn kho báu và ngọc quý (x. Mt 13,44-45). Ngoài ra, Người đòi người nghe phải loại bỏ những kiến thức không phù hơp với đức tin khi cầu nguyện tạ ơn Chúa Cha đã “giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết những điều này, nhưng lại mặc khải cho những người bé mọn” (Mt 11,25). Vì một người tự mãn và cố ý bảo vệ các kiến thức thuộc về thế gian, thì khó lòng tiếp nhận được những chân lý siêu nhiên thuộc về Thiên Chúa do Đức Giê-su mặc khải.

- Ngoài ra Đức Giê-su còn đòi người nghe phải sẵn sàng “vác thập giá mình” mà theo Người (x. Mt 16,24). Vác thập giá theo Đức Giê-su nghĩa là chấp nhận bổn phận sống tình “mến Chúa yêu người”, để trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Giê-su, năng cầu nguyện để xin ơn Chúa giúp vượt qua những đau khổ bệnh tật, tai nạn và những sự trái ý gặp phải… như thánh ý Chúa Cha muốn, để noi gương Đức Giê-su (x. Mt 26,39). Vì những ai chấp nhận đi con đường thập giá, cùng chịu đau khổ và chết với Đức Giê-su sẽ cùng được sống lại với Người. Đây là con đường của đạo công giáo, tuy nhỏ hẹp, leo dốc và ít người tìm được lại là đường duy nhât dẫn đến sự sống đời đời. Còn con đường rộng rãi thênh thang nhiều người chọn đi sẽ dẫn đến hố diệt vong (x. Mt 7,13-14).

3) Các tín hữu nói chung chưa sống tốt hơn anh em lương dân:

– TIM KƠN-ROI (Tim Conroy) là một thanh niên đạo đức, siêng năng đến nhà thờ dự lễ hằng ngày. Một hôm, anh đã tâm sự với một người bạn thân về nỗi thao thức đức tin như sau: “Tớ xuất thân từ một gia đình gốc công giáo. Hằng ngày tớ vẫn dự lễ và không quên đọc kinh cầu nguyện sớm tối. Nhưng có một điều tớ thắc mắc là: Tớ càng giữ đạo lâu năm bao nhiêu thì lại thấy mình càng xuống dốc về mặt đạo đức bấy nhiêu như: bê tha rượu chè, quan hệ nam nữ bừa bãi, lại còn thích chích hút ma túy… không hơn gì những bạn thanh niên người lương không công giáo. Vào ngày sinh nhật năm 25 tuổi, tớ đã tính ra số lần dự lễ, số lần nghe giảng Lời Chúa và rước lễ từ nhỏ đến lớn cả chục ngàn lần. Thế mà sao tớ vẫn không thấy mình tiến bộ về thiêng liêng bao nhiêu !” Thắc mắc của TIM đã được Đức Giê-su giải đáp trong dụ ngôn người gieo giống trong Tin Mừng hôm nay.

- Người gieo giống ám chỉ Đức Giê-su. Hạt giống là Lời Chúa. Hạt giống Lời Chúa được gieo vào bốn loại đất, tượng trưng cho bốn hạng người nghe: Vệ đường là hạng người không muốn nghe Lời Chúa nên Lời Chúa nghe đã không thể tồn tại trong tâm trí. Đất pha đá sỏi là người nghe Lời Chúa mà không suy niệm nên dễ bị mất đức tin khi gặp hòan cảnh khó khăn. Đất có nhiều gai góc ám chỉ những người nghe Lời Chúa, nhưng lòng lo lắng việc đời, làm cho Lời Chúa bị chết nghẹt không thể sinh hoa trái. Chỉ một ít người là thành tâm giống như mảnh đất tốt do biết lắng nghe Lời Chúa và suy niệm rồi quyết tâm thực hành mới có thể trở thành môn đệ đích thực của Chúa Giê-su và là chứng nhân cho tình yêu giữa lòng xã hội.

4) Thực hành Lời Chúa để sống tin yêu:

- Sống chưa tốt do chưa thực hành Lời Chúa: Trong một vườn nho kia có một cây nho không mấy xanh tốt như các cây nho khác trong vườn. Người làm vườn đã phải vất vả đào sới đất chung quanh gốc nho, rắc phân tro và tưới nước hằng ngày, nhưng cây nho vẫn èo uột và không phát sinh hoa trái. Cuối cùng người làm vườn đã đào gốc nho lên để tìm nguyên nhân thì mới phát hiện có một miếng tôn đã mục rỉ nằm bên dưới gốc cây nho, nên rễ cây không cắm sâu xuống đất được để hút các chất bổ dưỡng. Từ khi lấy miếng tôn kia lên thì cây nho đã xanh tốt và đến mùa đã phát sinh được nhiều hoa trái như các cây khác. Cuộc đời chúng ta cũng thế: Nếu ta không đâm rễ sâu bằng việc năng học sống Lời Chúa, thì đời sống đức tin của chúng ta sẽ bị tàn úa và không thể sống tin yêu hơn anh em lương dân.

- Bốn bước học sống Lời Chúa hiệu quả:

Để sống được Lời Chúa dạy trong cuộc sống hằng ngày, mỗi tín hữu chúng ta cần năng tham dự các buổi Hiếp Sống Tin Mừng gồm bốn bước như sau:

* Bước một của trí khôn: Tìm hiểu Lời Chúa bằng cách cả Nhóm cùng đọc chung một đoạn Lời Chúa, rồi người hướng dẫn sẽ giúp Nhóm tìm hiểu ý chính Chúa muốn dạy gì?

* Bước hai của trái tim: Chọn một câu Lời Chúa trọng tâm để học thuộc lòng, suy niệm và làm nguyên tắc ứng xử. Mỗi người sẽ chia sẻ kinh nghiệm sống câu Lời Chúa này.

* Bước ba của ý chí: Quyết tâm đổi mới cách suy nghĩ, nói năng và hành động theo gương Chúa làm và Lời Chúa dạy như Mẹ Ma-ri-a xưa.

* Bước bốn của ơn Chúa: Việc sống theo Lời Chúa chỉ thành công khi chúng ta đón nhận được ơn Thánh Thần nhờ biết kiên trì cầu nguyện mở lòng quyết tâm sông lời Chúa dạy như Người đã nói: “Vì không có Thầy anh em chẳng làm gì được” (Ga 15,5b).

4. THẢO LUẬN:

1) Hãy cho biết lý do nào khiến Mát-thêu, Gia-kêu và Phan-xi-cô Xa-vi-ê… được ơn đổi mới đời sống? 2) Còn bạn đang ở trong tình trạng vệ đường chai lì, đất pha sỏi đá, đất đầy gai góc hay đang là mảnh đất mầu mỡ để Lời Chúa gieo vào có thể phát sinh nhiều bông hạt?

5. NGUYỆN CẦU:

- LẠY CHÚA GIÊ-SU. Con đường dài nhất là đường từ tai nghe đến tay làm. Chúng con thường xây ngôi nhà đức tin trên nền cát, khi chỉ biết nghe mà không suy niệm và thực hành, nên Lời Chúa không thể thấm nhập được vào tâm trí và cuộc sống của chúng con.

- LẠY CHÚA. Xin giúp chúng con biết lắng nghe Lời Chúa mỗi khi tham dự thánh lễ. Cho chúng con biết năng tìm hiểu Lời Chúa trong các nhóm Hiệp Sống Tin Mừng hằng tuần. Xin giúp chúng con biết dọn sạch những sỏi đá là sự lười biếng các việc đạo đức, biết nhổ sạch gai góc là sự ham mê tiền bạc, danh vọng và các thói hư tật xấu khác. Nhờ đó, tâm hồn chúng con sẽ trở thành mảnh đất tốt, là điều kiện để Lời Chúa lớn lên và phát sinh nhiều bông hạt là các việc bác ái phục vụ tha nhân. Ước gì ngôi nhà đức tin của chúng con được xây trên nền đá vững chắc là sự thực hành Lời Chúa, hầu chúng con có thể đứng vững trước mọi phong ba bão táp gặp phải trong cuộc sống, và chống trả được các cơn cám dỗ của ma quỷ, thế gian và xác thịt mình.

X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A.
Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.

 

[Mục Lục]