ĐỀ MỤC 3: CÁC KHẾ ƯỚC VÀ NHẤT LÀ VIỆC CHUYỂN NHƯỢNG

Điều 1290

Những gì mà luật dân sự hiện hành trong một địa hạt ấn địnhvề các hợp đồng nói chung hay nói riêng, và về những cách thức  hết nghĩa vụ, phải được tuân giữ trong giáo luật, với những hiệu quả như trong luật dân sự, đối dưới quyền lãnh đạo của Giáo Hội, trừ khi những quy định trái với luật Thiên Chúa hoặc trừ khi giáo luật đã dự liệu cách khá, miễn là vẫn giữ nguyên những quy định của điều 1547.

Điều 1291

Để chuyển nhượng thành sự những tài sản đã tạo thành di sản cố định của một pháp nhân công do sự chỉ định hợp pháp, và giá trị của những tài sản ấy vượt quá mức luật định, thì phải có phép của nhà chức trách có thẩm quyền chiếu theo quy tắc của luật.

Điều 1292

#1. Miễn là vẫn giữ nguyên những quy định của điều 638 #3,khi giá trị tài sảnchuyển nhượng được dự kiến giữa mức tiền tối thiểu và tối đa,mà Hội Đồng Giám Mục phải ấn định cho miền của mình, thì nhà chức trách có thẩm quyền là người do quy chế riêng chỉ định,đối với những pháp nhân không thuộc quyền Giám Mục giáo phận; nếu không, nhà chức trách có thẩm quyền  là Giám Mục giáo phận cùng với  sự chấp thuận của hội đồng kinh tế và ban tư vấn, cũng như của những người liên hệ. Chính Giám Mục giáo phận cũng cần phải có sự ưng thuận của những người nói trên để chuyển nhượng tài sản của giáo phận.

#2. Tuy nhiên, nếu là trường hợp  những tài sản có giá trị vượt mức tiền tối đa, hoặc trừơng hợp những tài sản đã được dâng cúng cho Giáo Hội do một lời khấn, hoặc trường hợp những tài sản có giátrị nghệ thuật hay lịch sử, thì còn buộc phải có phép của Toà Thánh để việc chuyển nhượng được thành sự.

#3. Nếu tài sản chuyển nhượng có thể phân chia được, thì khi xin phép chuyển nhượng, phải nói rõ phần trước đây đã được chuyển nhượng rồi, nếu không, thì phép cho chuyển nhượng sẽ không có giá trị.

#4. Những ai phải đóng góp ý kiến hay phải ưng thuận trong việc chuyển nhượng tài sản không được góp ý hay ưng thuận trước khi am tường cặn kẽ về tình trạng kinh tế của pháp nhân co tài sản được dự định chuyển nhượng, cũng như về những việc chuyển nhượng đã được thực hiện rồi.

Điều 1293

#1. hơn nữa, để chuyển nhượng tài sản có giá trị vượt mức tiền tối thiểu đã được ấn định, thì buộc:

          1⁰ phải có một lý do chính đáng, chẳng hạn như một sự cần thiết cấp bách, một lợi ích tỏ tường, việc đạo đức, bác ái hay bất cứ một lý do mục vụ quan trọng nào khác;

          2⁰ tài sản chuyển nhượng phải được các chuyên viên định giá trên văn bản.

#2. Để tránh thiệt hại cho Giáo Hội, phải giữ những điều đề phòng khác do quyền bính hợp pháp đã quy định.

Điều 1294

#1. Theo cách thông thường, không được chuyển nhượng một tài sản với giá thấp hơn giá trị đã được ghi trong bản định giá.

#2. Tiền thu được do việc chuyển nhượng phải được đầu tư cẩn thận nhằm sinh lợi cho Giáo Hội, hoặc được tiêu dùng cách khôn khéo phù hợp với những mục đích của việc chuyển nhượng.

Điều 1295

          Các yêu sách chiếu theo quy tắc của điều 1291- 1294 phải được tuân giữ chẳng những trong việc chuyển nhựơng, mà còn trong bất cứ dịch vụ nào khiến cho điều kiện di sản của pháp nhân có thể bị suy giảm, những quy chế của pháp nhân cũng phải đuợc điều chỉnh hợp với những điều ấy.

Điều 1296

          Nếu xảy ra trường hợp tài sản của Giáo Hội đã được chuyển nhượng theo thể thức của giáo luật, nhưng việc chuyển nhượng lại có giá trị theo luật dân sự, thì sau khi đã chín chắn cân nhắc mọi sự, nhà chức trách có thẩm quyền quyết định có nên sử dụng tố quyền hay không và nên sử dụng tố quyền đối nhân hay đối vật, do ai sử dụng và sử dụng chống lại ai, để đòi lại những quyền lợi của Giáo Hội.

Điều 1297

          Sau khi đã lưu ý tới những hoàn cảnh của địa phương, Hội Đồng Giám Mục ấn định những quy tắc về việc cho thuê mướn tài sản của Giáo Hội, nhất là việc xin phép nhà chức trách có thẩm quyền của Giáo Hội.

Điều 1298

          Không được bán tài sản của Giáo Hội cho chính những người quản trị tài sản ấy, hoặc những thân nhân của họ tính tới bậc thứ bốn thuộc họ máu hay họ kết bạn, và cũng không được cho những người ấy thuê mướn, nếu không có phép riêng bằng văn bản của nhà chức trách có thẩm quyền.

 

ĐỀ MỤC 4: CÁC THỆN Ý NÓI CHUNG VÀ CÁC THIỆN QUỸ

Điều 1299

#1. Người nào có thể tự do định đoạn tài sản của mình chiếu theo luật tự nhiên và giáo luật, thì cũng có thể để lại tài sản nhằm những mục tiêu đạo đức, hoặc qua hành vi có giá trị khi còn  sống hoặc qua hành vi  có giá trị lúc đã chết.

#2. Trong những định đoạt có giá trị lúc đã chết nhằm lợi ích của Giáo Hội, phải tuân giữ hết sức có thể các thể thức cuả luật dân sự, nếu bỏ qua những thể thức này, phải thông báo cho những người kế thừa biết họ có nghĩa vụ buộc phải thi hành ý muốn của người lập di chúc.

Điều 1300

Các ý muốn của các tín hữu dâng cúng hoặc để lại tài sản nhằm những mục tiêu đạo đức, hoặc qua hành vi có giá trị khi còn sống hoặc qua hành vi có giá trị lúc đã chết, một khi đã được chấp nhận cách hợp pháp, phải được thi hành hết sức cẩn thận ngay cả về cách thức quản trị và sử dụng tài sản, miễn là vẫn giữ nguyên những quy định của điều 1301 #3.

Điều 1301

#1. Đấng Bản  Quyền là người thi hành tất cả mọi thiện ý, dù là qua hành vi có giá trị khi còn sống,dù là qua hành vi  có giá trị lúc đã chết.

#2. Do quyền này, Đấng Bản Quyền  có thể phải theo dõi việc thi hành thiện ý, kể cả bằng việc thanh tra, và các người thi hành khác buộc phải tường trình cho ngài, sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ của mình.

#3. Những điều khoản được thêm vào ý muốn cuối cùng  ngược với quyền này của Đấng Bản Quyền phải được coi như không có.

Điều 1302

#1. Người nào đã nhận các tài sản  theo hình thức tín thác nhằm những mục tiêu đạo đứcbằng hành vi có giá trị khi còn sống hoặc do di chúc, phải thông báo với Đấng Bản Quyền  biết  việc tín thác cho mình, và phải chỉ rõ cho ngài mọi động sản hay bất động sản được nhận như thế, với những nghĩa vụ  kèm theo, nhưng nếu người dâng cúng đã minh nhiên và tuyệt đối  cấm thông báo, thì người ấy không được nhận sự tín thác di sản.

#2. Đấng Bản Quyền phải yêu cầu để các tài sản tín thác ở nơi an toàn, và phải quan tâm đến việc thi hành thiện ý chiếu theo quy tắc của điều 1301.

#3. Đối với các tài sản tín thác được trao phó cho một thành viên của một hội dòng hay của một tu đoàn tông đồ, nếu các tài sản được dành cho một nơi hoặc cho một giáo phận, hoặc cho dân chúng của nơi  hay của giáo phận ấy, hoặc dành cho nhũng mục đích đạo đức,thì Đấng Bản Quyền được nói đếnở ##1 và 2 là Đấng Bản Quyền địa phương; nếu không, thì Đấng Bản Quyền là Bề Trên cấp cao trong một hội dòng giáo sĩ thuộc luật giáo hoàng và trong các tu đoàn tông đồ  giáo sĩ thuộc luật giáo hoàng, hoặc trong các hội dòng khác, thì Đấng Bản Quyền là Đấng Bản Quyền riêng của chính thành viên ấy.

Điều 1303

#1. Trong luật, danh xưng thiện quỹ bao hàm:

1⁰ các thiện quỹ tự trị, tức là các tập hợp sự vật dành cho các mục đich được nói đến ở  điều 114 #2và được nhà chức trách có thẩm quyền của Giáo Hội thiết lập thành  pháp nhân;

2⁰ các thiện quỹ không tự trị, tức là các tài sản vật chất được, ban tặng cho một pháp nhân công bằng bất cứ cách nào với nghĩa vụ dùng các hoa lợi hằng năm để cử hành Thánh Lễ và để thực hiện các công việc khác của Giáo Hội đã được xác định, nhằm để theo đuổi các mục đích được nói ở điều 114 #2, trong một thời gian khá lâu mà luật riêng phải ấn định.

#2. Một thời gian được quy định đã mãn, các tài sản của một thiện quỹ không tự trị phải được dành cho tổ chức được nói đến ở điều 1274 #1, nếu đã được trao phó cho một pháp nhân thuộc quyền Giám Mục giáo phận, trừ khi người tặng đã minh nhiên bày tỏ ý khác; nếu không, các tài sản được dành cho chính pháp nhân đó.

Điều 1304

#1. để một pháp nhân có thể nhận một thiện qũy cách thành sự, buo65cpha3i có phép bằng văn bản của Đấng Bản Quyền; Đấng Bản Quyền này không được ban phép ấy trước khi thấy rõ cách hợp pháp là pháp nhân có thể chu toàn cả nghĩa vụ mới sắp lãnh nhận lẫn những nghĩa vụ đã lãnh nhận; trước hết, ngài phải liệu sao  cho hoa lợi tương ứng cách cính ác với những nghĩa vụ kèm theo thiện quỹ, theo phong tục của mỗi địa phương hoặc mỗi miền.

Điều 1305

Tiền  bạc và các động sản, được cho với danh nghĩa tặng vật, phải được cất ngay ở một nơi an toàn được Đấng Bản Quyền phê chuẩn, để món tiền đó hay  giá trị của những động sảnđó được bảo toàn và, theo sự phán đoán khôn ngoan của Đấng Bản Quyền ấy, sau khi đã tham khảo ý kiến của những người liên hệ và của hội đồng kinh tế của ngài, được đầu tư sớm hết sức một cách cẩn thận và hữu ích để làm lợi cho quỹ đó, có ghi chú rõ ràng và chi tiết về những nghĩa vụ.

Điều 1306

#1. Các thiện quỹ, dù được thiết lập bằng miệng, cũng phải được ghi trên giấy tờ.

#2.Một văn bản phải được lưu trữ an toàn tại văn khố của tòa giám mục,một bản khác trong văn khố của pháp nân liên hệ đến thiệc quỹ này.

Điều 1307

#1. Miễn là vẫn giữ nguyên những quy định  của các điều 1300-1302 và 1287, phải làm một bản kê khai những trách nhiệm do thiện quỹ và phải niêm yết ở nơi dễ thấy để khỏi quên lãng các nghĩa vụ phải chu toàn.

#2.Ngoài cuốn sổ được nói đến ở điều 958 #1, buộc phải có một sổ khác,, trong đó phải ghi từ nghĩa vụ, việc thi hành nghĩa vụ cũng như những của dâng cúng; cha sở hay cha quản nhiệm  buộc phải giữ cuốn sổ ấy.

Điều 1308

#1.Việc giảm thiểu nghĩa vụ dâng Thánh Lễ được dành cho Tông Tòa, và chỉ được thực hiện vì một  lý do chính đáng và cần thiết, miễn là vẫn giữ nguyên những quy định sau đây:

#2. Đấng Bản Quyền có thể giảm thiểu nghĩa vụ dâng Thánh Lễ vì hoa lợi đã sút giảm, nếu điều đó được minh nhiên dự liệu trong những văn bản thành lập.

#3.Giám Mục giáo phận có quyền giảm thiểu những Thánh Lễ phải dâng do của di tặng độc lập hay do quỹ bằng bất cứ cách nào, theo mức dâng cúng hiện hành cách hợp pháp trong giáo phận, vì hoa lợi sút giảm và bao lâu lý do này còn kéo dài, miễn là không ai bị buộc phải dâng cúng thêm và thực tế cũng không ai  có thể bị cưỡng bách làm như vậy.

#4Giám Mục giáo phận có quyền giảm thiểu những nghĩa vụ hay những của di tặng buộc một tổ chức Giáo Hội phải dâng Thánh Lễ, nếu hoa lợi đã không đủ để tổ chức ấy được đạt mục tiêu của mình cách hữu hiệu.

#5. Vị Điều Hành tối cao của một hội dòng giáo sĩ thuộc luật giáo hoàng có cùng những quyền được nói đến ở ##3 và 4.

Điều 1309

Khi có một lý do cân xứng, các quyền bính được nói đến ở điều 1308 còn có quyền chuyển các nghĩa vụ dâng lễ  sang những ngày, nhà thờ và bàn thờ khác với ngày giờ và nơi chốn đã được quy định trong văn bản tặng lập.

Điều 1310

#1. Đấng Bản Quyền có thể giảm thiểu, điều hành, chuyển đổi ý muốn của các tín hữu đối với các mục đích đạo đức, nếu người tặng lập ban cho ngài quyền đó cách minh nhiên, và ngài chỉ thực hiện quyền đó vì một lý do chính đáng và cần thiết mà thôi.

#2. Nếu không thi hành được những nghĩa vụ mà quỹ bắt buộc, vì hoa lợi sút giãm hoặc vì một lý do nào khác, mà không do lỗi của các người quản trị, Đấng Bản Quyền có thể giãm thiểu những nghĩa vụ ấy một cách hợp tình hợp lý, sau khi đã tham khảo ý kiến của những người liên  hệ và của hội đồng kinh tế của mình, và phải duy trì ý muốn của người tặng lập cách tốt nhất có thể; ngoại trừ việc giảm thiểu nghĩa vụ dâng Thánh Lễ được chi phối bởi những quy định của điều 1308.

#3. Trong các trường hợp khác, phải thượng cầu lên Tông Tòa.